Giữ vững “lá chắn xanh” ven biển trước biến đổi khí hậu
(PLVN) - Sơ kết 5 năm thực hiện Đề án bảo vệ và phát triển rừng ven biển giai đoạn 2021–2030 vừa diễn ra tại Cà Mau cho thấy nỗ lực của 21 tỉnh, thành ven biển trong gìn giữ hơn 281.000 ha rừng – “lá chắn xanh” trước biến đổi khí hậu. Với diện tích rừng ngập mặn lớn nhất cả nước, Cà Mau tiếp tục giữ vai trò trọng tâm và dẫn đầu cả nước về trồng mới rừng ven biển.
UBND tỉnh Cà Mau vừa phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tổ chức sơ kết 5 năm thực hiện “Đề án bảo vệ và phát triển rừng vùng ven biển nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030”.
Tham dự Hội nghị, có ông Triệu Văn Lực – Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ NN&MT); đại diện Văn phòng Chính phủ; các Bộ: Tài chính, Công an, Quốc phòng; đại biểu các tổ chức quốc tế, NGOs tại Việt Nam; lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau và Chi cục Kiểm lâm 21 tỉnh, thành phố ven biển.
5 năm - bảo vệ hơn 281.000 ha rừng
Theo Cục Lâm nghiệp – Kiểm lâm, giai đoạn 2021–2025, 21 tỉnh, thành ven biển đã bảo vệ hiệu quả hơn 281.000 ha rừng, đạt 102% kế hoạch Đề án. Trong đó, Cà Mau là địa phương có diện tích rừng ven biển lớn nhất cả nước với hơn 57.000 ha.
Công tác trồng rừng ven biển cũng ghi nhận kết quả tích cực với hơn 11.600 ha rừng mới được hình thành, gồm 7.700 ha rừng ngập mặn và 4.100 ha rừng phòng hộ chắn sóng, chắn cát. Nhiều tỉnh như Quảng Ninh, Thừa Thiên Huế, Hải Phòng, Vĩnh Long đạt tiến độ tốt. Riêng Cà Mau trồng mới gần 1.880 ha, dẫn đầu cả nước, đạt 93,3% kế hoạch.
Ông Phan Minh Chí – Phó Giám đốc Sở NN&MT Cà Mau, cho biết: “Tình trạng sạt lở bờ biển tại Cà Mau vẫn diễn biến nghiêm trọng ở cả hai bờ biển Đông và Tây, mỗi năm làm mất khoảng 300 ha rừng. Thời tiết cực đoan, triều cường và sóng lớn khiến việc trồng mới và phục hồi rừng ven biển ngày càng khó khăn”.
Nhiều tỉnh ven biển khác cũng gặp thách thức do quỹ đất hạn chế, điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và thiếu nguồn lực, ảnh hưởng đến tốc độ trồng rừng.
Để bảo vệ rừng, các địa phương đã đầu tư nhiều công trình như tu bổ đê, kè; xây dựng tường mềm chắn sóng, gây bồi tạo bãi; xây dựng nhà trạm, tháp canh, đường tuần tra. Giai đoạn 2021–2025, 147 dự án đã được triển khai với tổng vốn hơn 2.600 tỉ đồng từ ngân sách trung ương, địa phương, vốn ODA và xã hội hóa.
Phục hồi thêm hơn 23 nghìn ha rừng ven biển
Trong giai đoạn tới (2026–2030), các tỉnh ven biển đặt mục tiêu tiếp tục quản lý, bảo vệ diện tích rừng hiện có; đồng thời khôi phục và phát triển thêm 23.374 ha rừng ven biển. Trong đó, trồng mới 13.558 ha; trồng bổ sung, làm giàu rừng gần 9.800 ha. Mục tiêu nhằm củng cố “lá chắn xanh” trước biến đổi khí hậu, nước biển dâng và tăng cường hấp thụ các-bon.
Trong phần thảo luận, ông Hứa Chiến Thắng – Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm và Đa dạng sinh học tỉnh Vĩnh Long, kiến nghị Bộ NN&MT sớm ban hành hướng dẫn kỹ thuật xử lý sinh vật gây hại tại rừng ngập mặn ngoài ven biển. Ông Thắng đề xuất ưu tiên đầu tư các dự án gây bồi tạo bãi, hỗ trợ trồng rừng ở những khu vực khó canh tác theo phương pháp thông thường.
Ông Phan Minh Chí - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau, cho biết: “Cà Mau xem bảo vệ môi trường và phát triển sinh kế là hai mặt không thể tách rời, như rừng ngập mặn và tôm rừng sinh thái. Rừng là lá chắn, là môi trường sống; tôm sinh thái tạo giá trị kinh tế và ngược lại nuôi dưỡng khu rừng”.
Ông Chí cho rằng, sự phong phú của hệ sinh thái rừng ngập mặn đã tạo nên nhiều sản vật đặc trưng của Cà Mau. Tỉnh mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ về nguồn lực, mô hình sinh kế bền vững và kỹ thuật từ các Bộ, ngành Trung ương và các tổ chức quốc tế như WWF–Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng xanh.
Cam kết đồng hành, hoàn thiện quy chuẩn và tiêu chuẩn kỹ thuật
Ông Thibault Ledecq – Giám đốc Bảo tồn WWF–Việt Nam khẳng định, WWF sẽ tiếp tục hỗ trợ các tỉnh, đặc biệt là Cà Mau, trong giai đoạn 2025–2030; đồng thời đưa mục tiêu khôi phục và bảo tồn rừng ven biển trở thành trụ cột chiến lược của tổ chức. WWF cũng cam kết đồng hành cùng Chính phủ trong huy động tài chính khí hậu, thúc đẩy thị trường các-bon rừng.
Kết luận Hội nghị, ông Triệu Văn Lực – Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm – cho biết đơn vị sẽ phối hợp với các địa phương rà soát kế hoạch phát triển rừng ven biển giai đoạn 2026–2030; tham mưu ban hành đầy đủ quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật và hướng dẫn chuyên môn. Ông Triệu Văn Lực kêu gọi các bộ, ngành và địa phương tiếp tục phối hợp thực hiện hiệu quả Đề án, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, nâng cao khả năng hấp thụ các-bon rừng và hỗ trợ thực hiện các cam kết quốc gia về ứng phó với biến đổi khí hậu.