Giữ tiếng nhạc xưa giữa lòng phố thị

Giữ tiếng nhạc xưa giữa lòng phố thị
(PLO) - Đến phố Thành Công (Ba Đình, Hà Nội), hỏi ông Kỉnh “đàn, ca, sáo, nhị” thì rất nhiều người biết. Đối với những người hàng xóm ở đây, ông Kỉnh là: “Người mà đồ đạc của gia đình có thể đặt chồng chéo lên nhau nhưng mấy nhạc cụ dân tộc đàn, sáo, nhị ông làm ra…là phải được treo trịnh trọng và được chăm chút hàng ngày”.

“Tiếng đàn đi sâu vào tận tâm can”.

Trong căn nhà nhỏ số 101 B4 Bắc Thành Công của ông Kỉnh, dù có chút tồi tàn và chật chội nhưng ai bước vào đây cũng đều choáng ngợp bởi khá nhiều loại nhạc cụ dân tộc “chen vai, sát cánh”, trong có những loại đàn lần đầu phóng viên được nghe tên và “mục sở thị”. 

Ông Cao Kỳ Kỉnh xuất thân từ làng Quế Dương, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên trong một gia đình có nghề làm nhạc cụ. Ngay từ thuở bé, ông đã biết đến tiếng đàn, dụng cụ làm đàn. Năm 2004, vợ chồng ông lên Hà Nội bán hàng mưu sinh. Nhớ quê, những lúc rảnh rỗi, ông lựa gỗ đẽo làm đàn rồi chiều tối mang ra chơi. Dần dần, nghe tiếng đàn, nhiều người ưa thích tới đặt mua nên từ đó ông Kỉnh mở xưởng chế tác đàn ngay tại nhà. Và cứ như vậy, ông bén duyên với nghiệp làm đàn như một lẽ thường tình vốn có bởi những kiến thức và tình yêu âm nhạc dân tộc của cha mình đã ăn sâu vào trong tiềm thức của ông. 

Ông Kỉnh bằng chính khả năng thẩm thấu âm nhạc dân tộc “thần kì” của mình mà có thể tự mày mò làm được rất nhiều nhạc cụ từ đàn, sáo, khèn và một số nhạc cụ hiện đại khác như ghita, măngđôlin. Cũng có rất nhiều người tìm đến ông để sửa đàn và đặt riêng kiểu đàn cho mình. Cũng có những sản phẩm ông sáng tạo thêm dây kéo, thêm hộp tích âm để tiếng đàn có chất lượng, âm thanh nghe vang rõ hơn.

Thi thoảng ông làm ra bị sai hoặc bị lạc tiếng khiến ông vô cùng trăn trở và lại có động lực để tìm tòi. Ông không dùng thiết bị nào để kiểm định chất lượng âm thanh, tất cả nhạc cụ đều thẩm thấu qua tai thường. Vừa đùa vừa thật, ông cười nói: “Đó chắc là do cái duyên trời ban cho mình đấy”! Có lẽ, bí quyết quan trọng để cải thiện âm sắc nhạc cụ dân tộc không nằm ở kỹ thuật cao siêu gì, mà chủ yếu vẫn là sự tỉ mẩn chăm chút và “tình yêu” của người làm đàn dành cho sản phẩm đó.

Ông còn nói thêm: “Từ sau khi nước nhà độc lập, các loại nhạc phương Tây bắt đầu du nhập vào Việt Nam. Nhạc truyền thống cũng vì thế mà không được nghe nhiều, dần dần mất chỗ đứng. Giá như cái mạch tồn tại của nhạc dân tộc không bị gián đoạn thì giờ đây những người yêu nhạc cụ dân tộc như tôi đã không canh cánh nỗi lo mất đi nét văn hoá đặc sắc này của đất nước.

Chân dung người đàn ông “giữ hồn” âm nhạc cổ.

Chân dung người đàn ông “giữ hồn” âm nhạc cổ.

Trăn trở người “giữ hồn” tiếng nhạc xưa

Ông Kỉnh cho hay, nhiều sinh viên đam mê nhạc cụ dân tộc tới đây chơi đều kêu ca là dù thích nhưng nhạc cụ dân tộc rất khó chơi mà giờ cũng ít người nghe rồi nên ngại theo đuổi. Ông cũng rất buồn khi có những sinh viên đến được một thời gian rồi bỏ cuộc, lúc đó ông chỉ nghĩ chắc là người ta hết duyên với nhạc cụ dân tộc rồi. Và cứ mỗi lần nghĩ như vậy, trong lòng ông lại canh cánh nỗi lo rồi mai này khi ông không còn sức làm đàn, chơi đàn nữa ai sẽ thay ông sản xuất ra những nhạc cụ dân tộc để “giữ hồn” cho một phần văn hoá âm nhạc Việt.

Ông Kỉnh luôn tin tưởng còn có không ít người yêu say đắm nhạc cụ dân tộc và không ngừng sáng tạo nó để ghi dấu lại trong đời sống tinh thần của người dân, giống như ông. Ông lạc quan hơn khi thấy hiện có nhiều người trẻ đã tìm cách đưa yếu tố âm nhạc dân tộc vào các loại nhạc hiện đại, hoặc biểu diễn miễn phí trên đường phố.

Việc kết hợp truyền thống và hiện đại diễn ra tự nhiên và được mọi người đón nhận, ông Kỉnh cũng hy vọng đây là một cách giúp hồn nhạc xưa không phai dấu trong lòng người dân. Ông tâm sự: “Ngày ngày tôi vẫn cố gắng đưa tình yêu nhạc cụ dân tộc đến gần hơn với mọi người, chí ít là với hàng xóm của tôi. Cứ chiều chiều tôi kéo đàn bầu, thi thoảng lại thổi sáo. Hôm nào bận quá không chơi thì thế nào cũng sẽ có người chạy sang hỏi: “Hôm nay ông làm sao thế, sao không chơi đàn?”. Thực sự những lúc như vậy tôi rất vui”. 

Giữa nhịp sống đô thị hiện đại xô bồ và nhiều áp lực mà vẫn một lòng giữ hồn nhạc xưa như ông Kỉnh là một điều đáng ngưỡng mộ. Nhưng sẽ tự hào hơn nữa, nếu thế hệ trẻ có những người nối gót ông Kỉnh, để mai sau đâu đó nơi ngóc ngách của đất nước phồn hoa người ta vẫn có dịp lắng lòng với tiếng nhạc dân tộc.

Tin cùng chuyên mục

“Đám cưới chuột” đậm chất lễ hội dân gian qua ngôn ngữ xiếc (Ảnh: BTC)

Xiếc 'Đám cưới chuột' sắp 'trình làng'

(PLVN) - Chương trình xiếc tạp kỹ “Đám cưới chuột” được dàn dựng thông qua ngôn ngữ hành động của xiếc với các thể loại: nhào lộn, tung hứng, thăng bằng, ảo thuật… để kể lại một câu chuyện vừa hài hước, hóm hỉnh, vừa mang ý nghĩa giáo dục một cách hấp dẫn, đậm chất lễ hội dân gian.

Đọc thêm

Thị trường nhạc Việt trỗi dậy mạnh mẽ

Thị trường âm nhạc Việt Nam có tiềm năng rất lớn để thu hút thế hệ trẻ. (Ảnh: Mai Trang)
(PLVN) - Vừa qua, tại sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội, show diễn “Anh trai say hi” đã thu hút hàng chục nghìn người tham dự, theo số liệu theo Ban Tổ chức công bố. Đây là một hiện tượng đặc biệt, khi phần lớn người đến tham dự đều trong độ tuổi rất trẻ. Trong hai đêm diễn nhận được sự quan tâm lớn của nhiều người hâm mộ. Hàng nghìn khán giả xếp hàng trước cổng sân vận động từ tờ mờ sáng nhằm giành một vị trí đẹp. Vé xem chương trình liên tục cháy hàng trên mọi mức giá từ vé phổ thông đến vé hạng nhất.

Hạn chế hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá để bảo vệ giới trẻ

Cảnh hút thuốc trong phim "Tháng năm rực rỡ", phim được dán nhãn cấm khán giả dưới 16 tuổi.
(PLVN) - Các diễn viên, ca sỹ sử dụng việc hút thuốc lá như một cách thể hiện tính cách nhân vật hoặc thể hiện tâm trạng trong quá trình biểu diễn. Chuyên gia cho rằng điều này ảnh hưởng rất lớn đến hành vi, lối sống của giới trẻ, do đó Thông tư 14/2024 được ban hành là kịp thời, góp phần thiết thực bảo vệ thể chất và tinh thần thế hệ tương lai của đất nước.

Hiện thực hóa giấc mơ nhạc kịch “made in Việt Nam”

Vở nhạc kịch Tấm Cám. (Ảnh: Khắc Duy)
(PLVN) - Sau nhiều năm vắng bóng tại Việt Nam, hàng loạt chương trình nhạc kịch đặc sắc mang đậm văn hóa Việt được đầu tư công phu với những tâm huyết của các nghệ sĩ nhằm thu hút khán giả yêu nghệ thuật và thực hiện hóa giấc mơ nhạc kịch Việt Nam vươn ra thế giới.

“Anh trai say hi” “Anh trai vượt ngàn chông gai” cùng dắt tay vào vòng bầu chọn Giải Mai Vàng 2024

“Anh trai say hi” đang là ứng cử viên của Giải Mai Vàng 2024 hạng mục Chương trình trên nề tảng số - truyền hình
(PLVN) -  Hội đồng Nghệ thuật Giải Mai Vàng đã chính thức công bố kết quả đề cử Giải Mai Vàng lần thứ 30. Sau hơn hai tháng tiếp nhận đề cử từ bạn đọc, từ 15/9 đến hết ngày 25/11/2024, cuộc họp của Hội đồng Nghệ thuật đã hoàn tất việc lựa chọn những ứng viên xuất sắc trong 14 hạng mục của Giải Mai Vàng năm nay.

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G
(PLVN) -  Toàn bộ phần sân khấu “đóng băng” 8WONDER Winter đã hoàn thiện những khâu setup cuối cùng để sẵn sàng chào đón ban nhạc hàng đầu thế giới Imagine Dragons và dàn Vpop Việt đình đám trước hàng chục ngàn khán giả Sài Thành. Ban nhạc hàng đầu thế giới dự kiến sẽ đến TP.HCM chiều hôm nay để sẵn sàng cho siêu nhạc hội tại đại đô thị Vinhomes Grand Park.

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tượng Bà Chúa Xứ được đặt ở chánh điện.
(PLVN) - Ngày 4/12/2024, tại thủ đô Asunción, Paraguay, trong khuôn khổ Kỳ họp lần thứ 19 Uỷ ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam chính thức được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?
(PLVN) - Chiều 4/12, tại TP HCM, Lý Hải công bố dự án và dàn diễn viên đóng “Lật mặt 8: Vòng tay nắng”. Trong đó, TikToker nổi tiếng Lê Tuấn Khang được quan tâm khi đảm nhận một vai trong phim.

'Thối não' là từ nổi bật nhất năm 2024

"Brain rot" (tạm dịch: thối não) được Từ điển Oxford công bố là từ của năm 2024. Ảnh: Oxford University Press.
(PLVN) - "Brain rot" (tạm dịch: thối não) được Từ điển Oxford công bố là từ của năm 2024. Từ dùng để bày tỏ lo ngại về việc tiêu thụ quá nhiều nội dung trên mạng xã hội có thể làm sa sút trí tuệ, tinh thần.