Gìn giữ truyền thống, đưa ẩm thực Hà Nội vươn xa

Tinh hoa ẩm thực Việt

Nhắc đến ẩm thực Hà Nội, thực khách thường dùng từ “tinh tế”. Tinh tế trong cách chọn nguyên liệu, tinh tế trong việc kết hợp các loại gia vị, tinh tế trong từng khâu chế biến, cách bày biện, cách ăn uống sao cho trang nhã, lịch thiệp.

Đến với ẩm thực Hà Nội, thực khách sẽ nhớ đến những món ăn nổi tiếng như: phở, bún ốc hồ Tây, bánh cuốn Thanh Trì, chả cá Lã Vọng, cốm làng Vòng, bún thang, nem, cà phê trứng... Mỗi món ăn đều có những cách chế biến riêng, nhưng đều mang hương vị thơm ngon, đậm đà khiến mọi thực khách đều nhớ mãi không quên.

Đặc biệt, ẩm thực Hà Nội gắn liền với những con phố cổ có tuổi đời hàng trăm năm như: Tạ Hiện, Mã Mây, Cầu Gỗ, Đồng Xuân, Hàng Cót…Vì vậy, các món ăn là kết tinh của trí tuệ cổ nhân, văn hóa, truyền thống của Hà Nội xưa kia. Hiện tại, phần lớn các món ăn truyền thống của Hà Nội vẫn được các thế hệ sau lưu giữ.

Mới đây, ngày 29/11, “Phở Hà Nội” được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Mặc dù nhiều địa phương trong cả nước có món phở, nhưng phở gắn bó lâu đời với cuộc sống người dân Hà Nội, trở thành thức quà phổ biến, gắn với tập quán, văn hoá ẩm thực của Hà Nội. Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng, là niềm vinh dự, tự hào của cộng đồng và những người yêu thích ẩm thực Hà Nội.

Ngay trước đó một tháng, giải thưởng ẩm thực thế giới (World Culinary Awards) đã công bố Hà Nội là “Thành phố ẩm thực tốt nhất châu Á năm 2024”, vượt qua nhiều thành phố du lịch khác của châu Á như Tokyo (Nhật Bản), Seoul (Hàn Quốc), Bangkok (Thái Lan)… Một số nhà hàng, khách sạn tại Hà Nội cũng nhận được các giải thưởng về dịch vụ ẩm thực. Đây không phải là lần đầu tiên ẩm thực Hà Nội nhận được giải thưởng danh giá. Trong nhiều năm trở lại đây, món ăn của Hà Nội được bạn bè quốc tế đánh giá cao và dành cho nhiều lời khen ngợi.

Thúc đẩy phát triển du lịch ẩm thực Hà Nội

Mặc dù trong bối cảnh công nghệ, kỹ thuật phát triển mạnh mẽ, nhưng rất nhiều món ăn của Hà Nội vẫn giữ được hương vị truyền thống. Đây là một điểm nhấn độc đáo giúp cho ẩm thực của Thủ đô giữ được chỗ đứng trong lòng thực khách.

Hà Nội đang tích cực đưa ẩm thực trở thành một sản phẩm hấp dẫn trong ngành công nghiệp văn hóa. Trong 3 ngày từ 29/11 đến 1/12, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024 với chủ đề “Hà Nội kết nối năm châu” diễn ra tại công viên Thống Nhất. Chỉ trong 3 ngày diễn ra, lễ hội đã thu hút khoảng 11 vạn người tham gia.

Đến với lễ hội năm nay, du khách được trải nghiệm không gian văn hóa ẩm thực tiêu biểu của làng nghề truyền thống và các hoạt động trình diễn của các nghệ nhân tái hiện không gian đậm chất làng nghề gắn với di sản ẩm thực tiêu biểu của Hà Nội, như: Phở Hà Nội, bánh tôm Hồ Tây, bún Phú Đô, giò chả Ước Lễ, cốm Làng Vòng, cốm Mễ Trì, xôi Phú Thượng, nem Phùng,... Điểm nhấn của lễ hội năm nay là không gian “Phở số Hà thành”, nơi có robot thông minh tham gia phục vụ phở cho thực khách.

Mặc dù có tiềm năng văn hóa ẩm thực mạnh mẽ, nhưng Hà Nội vẫn chưa phát huy được hết lợi thế vốn có. Để khai thác hiệu quả giá trị tinh hoa của ẩm thực Hà thành, Hà Nội còn rất nhiều việc phải làm. Trong Tọa đàm “Phát triển chất lượng nguồn nhân lực, bảo tồn phát huy, gìn giữ làng nghề truyền thống năm 2024” do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức, ông Nguyễn Thường Quân, Chủ tịch Hiệp hội Dạy nghề và Việc làm đầu bếp Việt Nam nhấn mạnh rằng, ẩm thực là sự phản ánh của xã hội, kinh tế, công nghệ và cả thái độ sống. Những gì thuộc về văn hóa và lịch sử thì cần phải gìn giữ, nhưng sự sáng tạo cũng cần thiết để phù hợp với thị hiếu và xu hướng hiện đại.

Thực tế, ẩm thực Hà Nội có thể thực sự phát huy tiềm năng, lợi thế của mình trong công nghiệp văn hóa, cần nhìn nhận ẩm thực qua lăng kính của văn hóa và di sản. Cần đầu tư vào việc làm nổi bật những giá trị này, bằng cách tạo ra các không gian trải nghiệm ẩm thực, nơi mà mỗi thực khách không chỉ được thưởng thức món ăn, mà còn được sống trong một phần của lịch sử và văn hóa.

Bà Đặng Hương Giang, Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho biết, theo định hướng phát triển du lịch thành phố Hà Nội đến năm 2030, sản phẩm dịch vụ ẩm thực sẽ được phát triển đa dạng, tập trung vào các loại hình mang tính chất độc đáo như các phố ẩm thực đêm, các làng nghề ẩm thực... bên cạnh hệ thống các nhà hàng phát triển để đáp ứng nhu cầu của Nhân dân và khách du lịch. Đặc biệt, Sở Du lịch Hà Nội sẽ xây dựng bản đồ Food Tour (du lịch ẩm thực) để du khách có thể tự mình khám phá, trải nghiệm ẩm thực Hà Nội.