Giao huyện, xã ban hành văn bản pháp luật chỉ là ngoại lệ

Giao huyện, xã ban hành văn bản pháp luật chỉ là ngoại lệ
(PLO) - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, giao thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật cho chủ thể nào, đến đâu thì chỉ được làm cái đó thì mới có chuyện “thổi còi” nếu cấp nào “vượt rào”. Muốn vậy, Dự thảo Luật cần liệt kê rõ các loại văn bản pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của từng chủ thể”.
Cho ý kiến về Dự thảo Luật Ban hành văn bản pháp luật (VBPL) chiều qua (22/12), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) còn nhiều băn khoăn về các loại văn bản (VB) được điều chỉnh trong Dự thảo vì nó liên quan đến thẩm quyền, trách nhiệm tổ chức thực hiện và “phát quang” hệ thống VBPL, tránh sự chồng chéo, trùng lắp. 
Ước tính, hiện hệ thống VBPL của nước ta có khoảng 100.000 VB. Trong khi ở Hàn Quốc, đến 15.000 VB đã báo động “đỏ”, thành lập Ủy ban rà roát do Tổng thống đứng đầu, rà soát lại còn 5.000 VB để người dân thực hiện. 
Băn khoăn về nghị định “không đầu”
Nhiều ý kiến tán thành qui định thẩm quyền của Chính phủ ban hành Nghị định “không đầu” (Nghị định quy định về những vấn đề cần thiết thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội mà chưa đủ điều kiện xây dựng thành luật, pháp lệnh) nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội. 
Theo ông Phan Trung Lý – Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, trước mắt cần tiếp tục quy định giao Chính phủ ban hành Nghị định “không đầu”, trừ trường hợp quy định liên quan đến quyền con người, quyền công dân và vấn đề khác theo quy định của Hiến pháp là phải ban hành dưới hình thức luật. 
“Nhưng trước khi Chính phủ ban hành nghị định quy định những vấn đề này cần phải được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội” – ông Lý đề nghị. 
Tuy nhiên, xét theo nguyên tắc pháp chế, có một số ý kiến khác đề nghị không giao Chính phủ ban hành loại nghị định này. Trường hợp cần thiết, Chính phủ có thể trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành luật, pháp lệnh theo quy trình rút gọn. Hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp thường xuyên mỗi tháng một lần, do đó có thể xem xét, ban hành sớm văn bản, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. 
Giao huyện, xã ban hành văn bản pháp luật chỉ là ngoại lệ
Thẩm quyền, hình thức ban hành văn bản của cấp huyện, cấp xã cũng là một vấn đề chưa đạt được sự thống nhất khi thảo luận về Dự thảo này.  Trong khi một số ý kiến đề nghị không quy định cấp huyện, cấp xã được ban hành VBPL vì lo ngại trước tình trạng “rừng luật” hiện nay thì Thường trực Ủy ban Pháp luật cho rằng, để bảo đảm chính quyền cấp huyện, cấp xã thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn tự chủ của mình, việc giao cho cấp chính quyền này thẩm quyền ban hành VBPL là cần thiết, nhưng phải quy định chặt chẽ, rõ ràng về phạm vi, điều kiện, quy trình, thủ tục ban hành. 
“Không để như hiện nay khiến chất lượng và số lượng ban hành  không đảm bảo yêu  cầu” – Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật lưu ý. 
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường nhấn mạnh: “Việc giao cho cấp huyện, xã, đơn vị hành chính đặc biệt ban hành VBPL là thuộc thẩm quyền của Quốc hội không phải nguyên tắc lập pháp mà chỉ là ngoại lệ để các cấp này thực hiện thẩm quyền tự quản. Còn lại phải chấp hành pháp luật Trung ương, nếu không sẽ có tình trạng “phép vua không bằng lệ làng” là nguy hiểm”. 
Theo những ý kiến đề nghị quy định cấp huyện, cấp xã được ban hành VBPL, quy định thẩm quyền ban hành VBPL của chính quyền cấp huyện, cấp xã nhằm thực hiện quản lý nhà nước để triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương. Hơn nữa, đây là cấp chính quyền có quyền quản lý nhà nước thì tại sao lại không quy định thẩm quyền ban hành VBPL để là công cụ quan trọng thực hiện quản lý nhà nước. 
Bộ trưởng Hà Hùng Cường đề nghị: “Những cơ quan áp dụng pháp luật nên cân nhắc không giao cho quyền ban hành VBPL thì hệ thống pháp luật đơn giản hơn, dễ thực thi hơn”. Việc không qui định hình thức thông tư liên tịch và thông tư của TANDTC, 
VKSNDTC, Kiểm toán Nhà nước không có nghĩa là các cơ quan này không ban hành VB chỉ đạo các cơ quan địa phương của ngành, nhưng các VB này chỉ có hiệu lực nội bộ ngành.
Thường trực Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị không nên giữ lại thông tư của Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC, Tổng Kiểm toán Nhà nước, thông tư liên tịch của Viện trưởng VKSNDTC, Chánh án TANDTC với  Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ. 
Ông Phan Trung Lý phản ánh: “Nhiều VB liên tịch làm cả chục năm không ban hành được vì không ai chịu trách nhiệm, và dù có ban hành thì bên nào cũng vẫn giữ quan điểm của mình khi thi hành nên cần thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội qui định chi tiết mà không cần thông tư liên tịch”.

Tin cùng chuyên mục

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Đọc thêm

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thẩm định dự án Luật Cấp, thoát nước

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Sáng 9/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật Cấp, thoát nước. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn.

Bộ Quốc phòng sơ kết Đề án 1371

Các đại biểu dự Hội nghị
(PLVN) -Sáng 9/1, Bộ Quốc phòng đã tổ chức Hội nghị Sơ kết giai đoạn 1 (2021-2024) thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” (Đề án 1371) theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Chính phủ xác định tập trung phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: Chinhphu.vn)
(PLVN) - Một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá năm 2025 được Chính phủ xác định là huy động tối đa các nguồn lực xã hội, khai thác hiệu quả nguồn lực từ doanh nghiệp nhà nước, phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân. Trong đó, có nhiệm vụ xây dựng Đề án về cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc, giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt. Đây là thông tin được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương được tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 8/1.

Khơi thông mọi nguồn lực để phát triển doanh nghiệp dân tộc

Khơi thông mọi nguồn lực để phát triển doanh nghiệp dân tộc
(PLVN) - Kế thừa truyền thống yêu nước, tinh thần cống hiến cho dân tộc, đội ngũ doanh nhân Việt Nam ngày càng khẳng định vai trò quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, họ vẫn còn gặp không ít khó khăn. Các chuyên gia kinh tế, pháp luật cho rằng cần khơi thông mọi nguồn lực để doanh nghiệp dân tộc phát triển song hành cùng sự hùng mạnh của đất nước. 

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Cần xây dựng chính sách, pháp luật để hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh. (Ảnh: Phương Mai)
(PLVN) - Việc xây dựng chính sách, pháp luật để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp dân tộc là yêu cầu bức thiết trong bối cảnh Việt Nam hướng đến tăng trưởng kinh tế cao và đột phá trong khoa học công nghệ. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đều khẳng định cần tạo môi trường pháp lý thuận lợi, thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp có quy mô lớn, mang tính dẫn dắt. Tuy nhiên, hiện nay vẫn thiếu khung pháp lý rõ ràng để hỗ trợ doanh nghiệp dân tộc. Để làm rõ vấn đề trên, Báo PLVN đã có cuộc trao đổi với Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh.

"Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam"

 Tọa đàm "Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam". Ảnh Hương Giang)
(PLVN) -  Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp về việc Đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng pháp luật, trong đó: Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, dứt khoát từ bỏ tư duy "không quản được thì cấm”, Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam”.

Nhiều doanh nghiệp lớn sẵn sàng nhận nhiệm vụ được giao

Metro Bến Thành - Suối Tiên. (Ảnh: Quỳnh Trần)
(PLVN) -  Trong bối cảnh thế giới còn nhiều biến động và dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng cộng đồng doanh nghiệp luôn sẵn sàng tận dụng cơ hội để tái cơ cấu, trụ vững và phát triển, đặc biệt sẵn sàng thực hiện các trọng trách, các nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước giao phó.

Phát triển doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam: Có thể ưu tiên lĩnh vực công nghiệp bán dẫn

 Đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Minh, Đà Nẵng
(PLVN) - Nhìn ra thế giới, có thể thấy rất nhiều câu chuyện phát triển thần kỳ của các quốc gia như: Nhật Bản, Hàn Quốc hay gần nhất với Việt Nam là Singapore - cùng khu vực ASEAN… Nhưng trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng, để phát triển doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam, chúng ta có thể tập trung ưu tiên vào công nghiệp bán dẫn.