Giao đất khu du lịch Tam Chúc thiếu cơ sở tính tiền thuê đất

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Thị Kim Thúy đã chất vấn bằng văn bản Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà về căn cứ của việc cấp hàng ngàn ha đất tại Ninh Bình, Hà Nam, Thái Nguyên, Hải Phòng... để doanh nghiệp xây chùa Bái Đính, Tam Chúc... Việc xây chùa có nằm trong quy hoạch sử dụng đất không và việc giao đất được tính giá như thế nào?

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: Luật Đất đai quy định việc giao đất, cho thuê đất căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư được phê duyệt.

Theo đó, khu du lịch quốc gia Tam Chúc có quy hoạch tổng thể được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt từ năm 2006, điều chỉnh năm 2012 (quy mô 5.100 hecta). Khu du lịch quốc gia kể trên cũng đã được Thủ tướng phê duyệt với quy mô 4.000 ha, gồm nhiều khu chức năng, trong đó khu văn hóa tâm linh Tam Chúc có diện tích 1.205 ha.

Bộ TN-MT cho biết, năm 2007 UBND tỉnh Hà Nam đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc với diện tích trên 2.042 ha, chủ đầu tư là Sở Thương mại - Du lịch. Đến năm 2008, tỉnh này chấp thuận cho Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Xuân Trường thực hiện dự án.

Theo Bộ TN-MT, từ năm 2006-2009, UBND tỉnh Hà Nam đã ban hành 4 quyết định thu hồi đất và giao cho Sở Thương mại - Du lịch để phát triển khu du lịch Tam Chúc, với tổng diện tích là 815,1 ha.

Từ năm 2008 - 2011, UBND tỉnh Hà Nam ban hành 2 quyết định thu hồi đất đã giao và giao toàn bộ diện tích 815,1 hecta nói trên cho Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Xuân Trường để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc theo dự án được duyệt.

Cũng theo Bộ TN-MT, tháng 11-2008 tỉnh Hà Nam đã ban hành quyết định cho cho Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Xuân Trường thuê đất với diện tích hơn 500 ha, thời hạn 50 năm. Tiếp đến năm 2011 giao tiếp hơn 300 ha cho doanh nghiệp Xuân Trường, hình thức giao đất để quản lý và đầu tư xây dựng khu du lịch, nhưng không yêu cầu phải bàn giao lại cho Nhà nước sau khi hoàn thành xây dựng.

"Các quyết định giao đất của tỉnh còn chưa rõ ràng về nội dung: Mục đích sử dụng chỉ thể hiện "đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc" mà không thể hiện loại đất cụ thể theo quy định tại điều 13 của Luật đất đai; chưa xác định được mục đích sử dụng đất cụ thể trong từng quyết định (do tại thời điểm giao đất chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng) là không thống nhất và thiếu cơ sở để tính tiền thuê đất (nếu trong phạm vi đất cho thuê có cả các công trình tôn giáo tín ngưỡng và trong phạm vi đất giao quản lý không thu tiền có cả công trình cho mục đích kinh doanh thương mại)" - văn bản trả lời chất vấn nêu.

Về khu núi chùa Bái Đính, Bộ TN-MT cho biết: khu chùa Bái Đính được thể hiện trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tỉnh Ninh Bình đến năm 2010, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và tiếp tục thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 (phê duyệt năm 2014) và trong điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của các cấp tỉnh, huyện (được phê duyệt trong năm 2017).

Khu núi chùa Bái Đính thuộc quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư được Thủ tướng phê duyệt năm 2003, quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch Tràng An đã được UBND tỉnh phê duyệt, trong đó khu vực núi chùa Bái Đính có diện tích hơn 1.005 ha.

Theo Bộ TN-MT, từ năm 2006-2012, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành 9 quyết định thu hồi diện tích gần 520 ha đất (chiếm 51,5 % so với quy hoạch được duyệt).

UBND tỉnh Ninh Bình đã giao cho Sở Thương mại - Du lịch (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) hơn 495 hecta để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính; giao cho Ban quản lý quần thể danh thắng Tràng An 18,6 hecta để xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính và UBND huyện Gia Viễn hơn 4 hecta để mở rộng khu dân cư hiện hữu.

Bộ TN-MT cho rằng việc giao đất cho 3 đơn vị như trên để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng, xây dựng khu tâm linh là chưa thể hiện rõ đối tượng được giao đất để quản lý hay giao đất để sử dụng. 

Ngoài ra cũng không thể hiện chế độ sử dụng đất (giao có thu tiền hay không thu tiền, hay thuê đất, không xác định thời hạn sử dụng đất); không thể hiện mục đích sử dụng từng loại đất theo quy định của Luật đất đai nên chưa đủ cơ sở để xác định diện tích phải tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, căn cứ để xác định giá đất.