Gian lận trong kinh doanh gas: Khó chặn?
Nhu cầu dùng khí gas để nấu nướng ngày càng phổ biến trong cuộc sống người dân từ thành thị tới vùng nông thôn đã giúp cho các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh lĩnh vực này có nhiều cơ hội phát triển. Song, cũng chính vì lợi nhuận cao mà một số cơ sở, cá nhân tìm cách móc túi khách hàng bằng những tiểu xảo “biết cũng đành ngậm ngùi”.
Nhu cầu dùng khí gas để nấu nướng ngày càng phổ biến trong cuộc sống người dân từ thành thị tới vùng nông thôn đã giúp cho các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh lĩnh vực này có nhiều cơ hội phát triển. Song, cũng chính vì lợi nhuận cao mà một số cơ sở, cá nhân tìm cách móc túi khách hàng bằng những tiểu xảo “biết cũng đành ngậm ngùi”.
Gian lận đủ đường
Gian lận đủ đường
Thông thường, gas bình dùng trong sinh hoạt gia đình và kinh doanh nhà hàng, quán ăn có các loại 12 kg, 13 kg và 48 kg của các hãng gas lớn như Petrolimex Gas, VT – Gas, Saigon Petro Gas, Shell Gas… Muốn tăng khoản lời, người bán hay dùng hai hình thức: Sang chiết bớt làm thiếu trọng lượng hoặc làm xì gas nhanh khi lắp đặt cho người sử dụng. Mục tiêu của người kinh doanh gas là bán được thật nhiều bình gas, nếu gian lận trót lọt, sẽ thu được khoản tiền không nhỏ. Một bình gas 12 kg, giá nhập vào từ hãng từ 235.000 - 240.000 đồng, song các cửa hàng, đại lý bán ra giá sẽ là 275.000 - 325.000 đồng (tùy nhãn hiệu gas). Tính trung bình mỗi tháng, một cửa hàng bán ra khoảng 300 bình gas loại 12 kg/bình, sẽ thu lời khoảng 15 triệu đồng. Với cách làm gas xì nhanh, thay vì 300 bình bán cho 300 khách hàng thì đại lý sẽ bán được 400 bình.
Anh Trần Văn Tân (đầu bếp một quán ăn trên đường Nguyễn Hữu Thọ) cho biết: Trước đây, anh cũng là một thợ chuyên sửa chữa và thay thế phụ tùng bếp gas. Thủ thuật được anh Tân “khai ra” là vặn lỏng van đấu nối từ dây dẫn bếp gas vào bình gas. Ở mỗi bình gas đều có nút tăng vặn lên thì lửa cháy mạnh hơn, muốn ăn gian, người lắp đặt sẽ mở cho bình cháy mạnh hết cỡ. Người trong nghề biết thủ thuật đó thì chỉ cần điều chỉnh xuống mức trung bình sẽ tiết kiệm gas hơn bình thường.
Không chỉ những bình gas lớn bị ăn bớt kiểu sang chiết bớt, bình gas mini được sử dụng nhiều trong nấu ăn của sinh viên, công nhân cũng bị bớt xén. Với giá chỉ từ 5.000 - 6.000 đồng/mỗi lần đổi bình gas và 15.000 - 17.000 đồng bao gồm cả tiền mua vỏ bình, nên bếp gas mini được nhiều sinh viên, công nhân sử dụng. Phần lớn các cửa hàng tạp hóa gần chợ, khu ở sinh viên đều bán và đổi các loại gas này. Với khối lượng gas chỉ từ 0,28 - 0,33kg, khách hàng rất ít quan tâm đến khối lượng chính xác của nó. Cứ một bình gas loại 12kg sẽ sang chiết được từ 36 - 42 bình gas mini. Nếu ăn gian mỗi bình gas mini một ít thì số lượng có thể lên tới trên dưới 50 bình. Với giá phân phối hiện nay (5.000 - 6.000 đồng/bình), một bình gas sau khi sang chiết, các đại lý sẽ bỏ túi thêm được 40.000 - 50.000 đồng.
Người tiêu dùng không được bảo vệ
Ít bà nội trợ nào để ý tới việc thợ tháo dây và lắp đặt bình gas như thế nào mà hoàn toàn phó mặc cho người thay gas. Trước sơ hở đó, không ít gia đình phải chi thêm một khoản tiền không nhỏ cho việc “sao mà gas nhà mình hết nhanh thế?”. Với giá gas tăng vùn vụt liên tục như hiện nay, người tiêu dùng không chỉ mất thêm 35.000 - 41.000 đồng/bình (mức tăng mới) mà còn bị thất thoát khoản tiền từ thiếu hụt 0,5 - 0,7kg gas trong mỗi bình bị đong thiếu.
Cô Hà Thị Xinh (trú tổ 47, Đa Phước, Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu) phản ánh: Lâu nay cô vẫn dùng loại gas bình của Công ty Petrolimex, sau vài lần đổi bình, do lần đó có việc đi vắng nên nhân viên mang tới bình gas màu khác, rồi cô cũng không quan tâm. Đến nay bình gas cũ đã dùng hết, đại lý mang tới cũng loại gas có tên nhãn là Vina Gas, dùng thử thì thấy nhanh hết hơn gas của Petrolimex. Lần này, mở lịch đánh dấu ngày sử dụng ra, cô Xinh mới giật mình khi bình gas mới dùng có hơn một tháng trong khi loại gas Petrolimex dùng tới gần hai tháng.
Chị Thủy (kinh doanh quầy ẩm thực chợ Cồn) cho biết thêm: Một bình gas xanh 13kg chị dùng để nấu bún trong khoảng 10 ngày là hết, nhưng thời gian gần đây, mặc dù cũng với nồi nước bún hầm xương như vậy, chỉ dùng được 7 ngày. Chị Thủy thừa nhận: “Có nghi ngờ thiếu gas nhưng lu bu chuyện buôn bán nên cũng không đem cân hay thắc mắc gì”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện trên thị trường có khá nhiều loại gas bình mang nhãn hiệu lạ như PV Ga South. Bên ngoài vỏ bình giống như các loại khác nhưng màu sơn đã cũ, thông số trên vỏ bình không rõ ràng… nhưng hầu hết người tiêu dùng chấp nhận sử dụng hoặc muốn đổi thì rất khó vì đại lý không chịu đổi bình mới hơn. Trao đổi về vấn đề kiểm tra việc cân đong bình gas, ông Nguyễn Viết Nguyên, Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường – Chất lượng thành phố cho hay: Trong năm 2010, chi cục mới hướng dẫn cho hơn 50 cá nhân, hộ kinh doanh gas trên địa bàn tham gia tập huấn lớp về đo lường chất lượng, chứ chưa phối hợp với các ngành đi kiểm tra tình hình kinh doanh gas trên địa bàn.
Gas là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, hộ kinh doanh bắt buộc phải tuân thủ các quy định của Nhà nước, song với nhiều kẽ hở như hiện nay, người tiêu dùng vẫn phải dùng bình gas không chính hãng, bình gas thiếu trọng lượng và quan trọng nhất là không an tâm với chất lượng gas, lo ngại vấn đề an toàn cho người sử dụng.
Bài và ảnh: Duyên Anh