Hợp đồng hứa hẹn
Với hơn 11 triệu km² Vùng Đặc quyền kinh tế, Pháp phải đối mặt với nhiều thách thức để đảm bảo chủ quyền cũng như đảm bảo an toàn cho người dân và tài nguyên của mình. Cuộc chiến chống đánh bắt bất hợp pháp, buôn bán trái phép, bảo vệ an ninh trên các tuyến đường hàng hải, kiểm soát ô nhiễm, tìm kiếm và cứu nạn trên biển cả là những nhiệm vụ mà Hải quân Pháp phải thực hiện hàng ngày.
Để thực hiện được công việc này một cách tốt nhất, hồi tháng 6 vừa qua, Hải quân Pháp đã chọn hãng CLS làm nhà cung cấp dữ liệu cho phép giám sát không gian biển. Theo hợp đồng giữa 2 bên, CLS sẽ cộng tác với Trung tâm Quốc gia nghiên cứu không gian Pháp (CNES) để thực hiện các hoạt động liên quan đến dữ liệu. Bằng cách kết hợp hình ảnh vệ tinh, dữ liệu nhận dạng tàu (AIS vệ tinh và mặt đất), phát hiện RF vệ tinh, cơ sở dữ liệu thương mại và công nghệ thông tin mới, CLS sẽ trang bị cho Hải quân Pháp một trong những hệ thống giám sát tiên tiến nhất trên thế giới, đảm bảo phạm vi phủ sóng gần thời gian thực và giám sát các khu vực hàng hải một cách đầy đủ.
CLS là công ty chuyên cung cấp hình ảnh vệ tinh, dữ liệu cho phép định vị một cách chính xác nhất ở bất kỳ thời điểm nào về vị trí của tàu thuyền đang hoạt động trên biển. Công ty này có trụ sở tại thành phố Toulouse, miền tây nam nước Pháp. Ngoài ra, họ còn có một chi nhánh đặt tại thành phố Brest ở vùng Bretagne. CLS có hơn 300 vệ tinh quan sát thu thập các tín hiệu radar, hay tín hiệu phát đi từ Hệ thống nhận diện tự động AIS...
Ba tháng trước khi ký hợp đồng cho giai đoạn 2021-2025 với Hải quân Pháp, CLS cũng đã trúng thầu với Indonesia nhằm hỗ trợ Jakarta phát triển không gian biển, tăng cường an ninh, bảo đảm mức độ an toàn cho các hoạt động trên biển, hỗ trợ trung tâm thủy văn, đáp ứng nhu cầu của các nhà khí hậu học, địa chất học tại quốc gia với 17.000 hòn đảo lớn nhỏ này.
Để thực hiện được các hợp đồng như hợp đồng với Hải quân Pháp hay Indonesia, CLS sẽ lấy dữ liệu từ công ty đối tác chiến lược là Preligens. Preligens sẽ đảm nhiệm việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích các dữ liệu thu thập được từ không gian về vị trí của các tàu thuyền trên Trái đất. Công ty khởi nghiệp Unseelabs, trụ sở tại thành phố Rennes, miền tây nước Pháp, cũng là một đối tác quan trọng của CLS.
 |
(ảnh minh họa). |
Unseelabs do 3 anh em nhà Gallic sáng lập từ năm 2015. Giới thiệu về hoạt động của Unseelabs, Clément Gallic (1 trong 3 nhà sáng lập công ty) cho biết, công ty của anh đã lắp đặt cả một hệ thống ăng-ten qua vệ tinh để định vị các tín hiệu sóng điện từ phát đi từ mặt đất. “Dịch vụ này cho phép giám sát các hoạt động trên biển vào bất kỳ thời điểm nào, và qua đó chúng tôi xác định vị trí của tàu, thuyền trên biển ngay cả trong trường hợp bị mất sóng radio. Chúng tôi có thể xác định một cách chính xác, tại một vùng biển nào đó, có bao nhiêu tàu đang hiện diện và nếu càng có nhiều ăng-ten vệ tinh thì mức độ chính xác càng lớn và càng gần với thực tế”, anh Gallic cho hay.
Tháng 5/2020, công ty khởi nghiệp này đã huy động được 20 triệu euro tiền vốn. Với với khoảng 30 nhân viên, doanh thu năm ngoái của công ty này là 3 triệu euro. 10 khách hàng quan trọng nhất của Unseelabs là các cơ quan của nhà nước của một số nước như Pháp, Indonesia. Hãng này cũng đã ký được một hợp đồng quan trọng với Tập đoàn Marubeni Corporation của Nhật. Unseelabs dự kiến từ nay đến năm 2025 sẽ trang bị thêm nhiều vệ tinh để nâng cao mức độ chính xác trong công việc cung cấp thông tin định vị tàu thuyền trên biển.
Thị trường đầy tiềm năng
Nói về mục đích sử dụng công nghệ của Unseelabs, Clément Gallic cho hay, ở cấp quốc gia, mục tiêu hướng đến là ngăn ngừa các hoạt động đánh bắt, khai thác tài nguyên biển bất hợp pháp, giám sát những hoạt động của một số tàu xả xăng dầu bẩn ra biển làm ô nhiễm đại dương và các khu bảo tồn sinh thái.
Giải thích thêm, Gallic cho hay, lưu thông hàng hải chiếm đến 80% các hoạt động di chuyển trên mặt đất. Điều đó có nghĩa là trên biển có hàng trăm ngàn tàu, thuyền cùng hiện diện một lúc và rất khó để theo dõi hoạt động của những chiếc tàu này. Bình thường, các cơ quan chức năng hay các bên tư nhân có thể quan sát dấu vết phát đi từ Hệ thống nhận diện tự động AIS qua vệ tinh. Tuy nhiên, có thể vì một lý do nào đó, như trong các hoạt động đánh bắt hải sản trái phép tại các khu bảo tồn hay ở khu vực ngoài phạm vi được hoạt động, thuyền trưởng có thể quyết định cắt hệ thống AIS.
“Với công nghệ mà chúng tôi sử dụng, chúng ta vẫn có thể xác định rõ tàu hoạt động trái phép đó đang ở khu vực nào. Không chỉ vậy, chúng tôi cũng làm việc với các hãng bảo hiểm để xác định xem tàu có đi vào những vùng nguy hiểm hay không. Hoặc việc bảo vệ an ninh cho các dàn khoan ngoài khơi cũng là một phần việc chúng tôi có thể sử dụng công nghệ của mình để thực hiện”, ông Gallic nói.
Ngoài ra, theo Gallic, khu vực kinh tế tư nhân cũng rất quan tâm đến công nghệ mới mà Unseelabs sử dụng. “Ban đầu, đây là một dịch vụ nhằm ngăn chặn các các hoạt động phi pháp trên biển và chúng tôi công tác với hải quân của một số nước, các lực lượng tuần duyên. Tuy nhiên, hãng của chúng tôi chủ yếu phát triển trong lĩnh vực dân sự. Các bên tư nhân hay các hãng bảo hiểm cũng thường liên lạc với chúng tôi. Mảng bảo vệ các cơ sở hạ tầng ở ngoài khơi chiếm một phần quan trong trong doanh thu của hãng”, ông Gallic cho biết thêm.
Theo thống kê của Viện nghiên cứu khai thác biển IFREMER của Pháp, trong vòng 20 năm từ năm 1992 đến năm 2002, mật độ tàu thuyền trên biển đã tăng lên gấp 20 lần. Còn theo một nghiên cứu của Viện Quan hệ quốc tế Pháp IFRI được công bố cuối năm 2020, có tới 90% các hoạt động thương mại trên thế giới được vận chuyển bằng đường biển. Trong giai đoạn từ năm 1950 đến năm 2017, khối lượng hàng hóa được vận chuyền bằng đường thủy đã được nhân lên gấp 20 lần.
Giải thích lý do các tuyến hàng hải là giải pháp được hiệu quả nhất trong hoạt động thương mại, Giám đốc đặc trách khu vực châu Á của IFRI Françoise Nicolas cho biết, hàng hóa vận chuyển bằng đường biển sẽ mất nhiều tháng mới đến tay người mua, nhưng giá để chở 20 tấn hàng từ châu Á sang châu Âu bằng đường biển mới bằng giá 1 vé máy bay trên cùng một lộ trình.
Thêm vào đó, trong 10 năm trở lại đây, các chi phí vận chuyển bằng đường biển cũng đã giảm chỉ còn bằng 50% so với trước. Trong khi đó các chi phí vận chuyển bằng đường bộ và hàng không “không hề suy suyển”.
Tuy nhiên, lưu thông hàng hải ở nhiều nơi càng lúc càng nhậy cảm, kèm theo đó là hiện tượng ô nhiễm đại dương cùng nhiều vấn đề khác. Do vậy, giám sát lưu thông trên biển được đánh giá là một thị trường đầy tiềm năng. Bản thân ông Gallic cũng khẳng định, hiện tại, thị trường của Unseelabs đang rất lớn.
“Đến nay, mới chỉ có một số ít các nước chú trọng đến lĩnh vực này và cũng có khá ít kỹ sư chuyên môn trong ngành. Sự cạnh tranh chưa đến mức gay gắt. Trước mắt, mới có hai hãng của Mỹ cùng hoạt động như chúng tôi. Song, đây là một thị trường có nhiều tương lai. Hãng tôi không đáp ứng kịp nhu cầu của khách hàng”, ông khẳng định.
