Tại Phiên họp, Đoàn giám sát cho ý kiến lần đầu với dự thảo Báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề.
Quyết sách đúng đắn, kịp thời
Trình bày dự thảo Báo cáo kết quả giám sát tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội (QH) Nguyễn Hữu Toàn cho biết, kết quả đạt được sau hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 cho thấy, việc ban hành Nghị quyết là quyết sách đúng đắn, kịp thời của Đảng, QH, Chính phủ trong hoàn cảnh tình hình kinh tế - xã hội (KT-XH) đất nước đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh. Các chính sách được QH quyết nghị tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 có tính chiến lược trong việc duy trì phát triển KT-XH, bảo đảm an sinh xã hội, mang tính nhân văn, động viên tinh thần cho người dân, doanh nghiệp, bổ sung nguồn lực lớn từ ngân sách nhà nước và các nguồn huy động khác để vực dậy cả cung và cầu của nền kinh tế, giúp kinh tế có những bước phục hồi và phát triển tích cực.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như một số chính sách chưa bảo đảm bám sát quan điểm “nguồn lực đưa ra có khả năng giải ngân, hấp thụ nhanh”. Tại một số địa phương, việc thực hiện chính sách còn chậm do hướng dẫn thiếu cụ thể, hoặc một số chính sách phải hướng dẫn điều chỉnh bổ sung dẫn đến khó khăn, lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện.
Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ người dân, người lao động khó khăn được triển khai trong bối cảnh đặc biệt chưa từng có tiền lệ, trong khi số lượng hồ sơ nhiều dẫn đến việc thẩm định và giải quyết chi trả kinh phí hỗ trợ cho đối tượng thụ hưởng gặp nhiều khó khăn do không có cơ sở để kiểm tra, xác minh mà chủ yếu dựa vào thông tin do người lao động, người sử dụng lao động cung cấp, có thể dễ phát sinh trường hợp trùng hưởng chính sách.
Nêu dẫn chứng, ông Nguyễn Hữu Toàn cho biết, về chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà, bảo đảm ổn định thị trường cung ứng lao động, kết quả thực hiện đã có những mặt tích cực, nhưng vẫn còn có những khó khăn, dự toán thực hiện chính sách chưa chính xác, cơ sở dữ liệu quản lý nhà nước với thị trường lao động chưa hoàn thiện. Chính sách hỗ trợ 2% lãi suất cũng thực hiện chưa đạt kết quả như mong muốn do công tác đánh giá, dự báo chưa sát thực tiễn. Do đó, Đoàn giám sát kiến nghị cần nghiên cứu kỹ lưỡng hơn nữa từ khâu xây dựng, hoạch định chính sách để bảo đảm thực hiện được hiệu quả trong thực tiễn.
Tập trung giải quyết các vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ các dự án
Đối với các nghị quyết của QH về một số dự án quan trọng quốc gia, ông Nguyễn Hữu Toàn cho hay, các cơ chế đặc thù được QH thông qua trong quá trình thực hiện đã phát huy hiệu quả, áp dụng cơ chế chỉ định thầu, rút ngắn trình tự, thủ tục, giảm thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu. Việc không phải thực hiện các thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ làm vật liệu xây dựng đã giúp rút ngắn thời gian thực hiện các gói thầu, bảo đảm nguồn cung vật liệu xây dựng ổn định, tránh tình trạng đầu cơ, nâng giá trong quá trình thực hiện.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, Chính phủ cần đôn đốc, chỉ đạo các cơ quan chủ quản, chủ đầu tư tập trung giải quyết các khó khăn, vướng mắc như phối hợp chặt chẽ với các địa phương để bảo đảm đủ nguồn cung, công suất vật liệu đáp ứng tiến độ thi công các dự án quan trọng quốc gia; đẩy nhanh các thủ tục liên quan, hỗ trợ các địa phương trong việc tổ chức thực hiện di dời các đường điện cao thế tránh ảnh hưởng đến tiến độ thi công các dự án.
Tại phiên họp, đa số ý kiến các đại biểu nhất trí với nhiều nội dung trong dự thảo Báo cáo cũng như dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề của QH. Các ý kiến cũng đề nghị, Đoàn giám sát gửi công văn đến các cơ quan, đơn vị đề nghị Chính phủ, một số Bộ, ngành gửi báo cáo bổ sung để cung cấp số liệu chính xác nhất cho Đoàn giám sát; làm rõ hơn các bài học kinh nghiệm về quá trình xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách; bổ sung số liệu, đánh giá về các sai phạm trong khai thác vật liệu để thực hiện một số dự án; bổ sung kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương nâng cao chất lượng công tác lập dự án, chuẩn bị đầu tư…
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Hải đề nghị Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách phối hợp với Thường trực Ủy ban Kinh tế, Tổ giúp việc căn cứ các ý kiến tại Phiên họp, hoàn thành một bước dự thảo Báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết; các thành viên Đoàn giám sát có ý kiến bằng văn bản nêu cụ thể các góp ý với các dự thảo Báo cáo, dự thảo Nghị quyết.
Phó Chủ tịch QH cũng đề nghị các thành viên Đoàn giám sát và Tổ giúp việc tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy tối đa trí tuệ tập thể, kinh nghiệm thực tiễn, tăng cường phối hợp để hoàn thiện các tài liệu liên quan, phục vụ phiên họp sắp tới của Ủy ban Thường vụ QH.