Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tại phiên họp, đại biểu Đỗ Đức Hiển bày tỏ tán thành quan điểm vấn đề liên quan đến sức khỏe người dân cần tiếp cận rất thận trọng. Tuy nhiên, đại biểu nêu 2 điểm băn khoăn.
Thứ nhất, Nghị định số 09/2016/NĐ-CP ban hành tháng 1/2016 theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Y tế. Tháng 10/2017, cũng là Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo các đơn vị trực thuộc các Sở Y tế khi thanh tra, kiểm tra chỉ thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp sản xuất muối iốt, không thanh tra các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm có sử dụng muối iốt.
Đến tháng 5/2018, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 19 yêu cầu sửa đổi Nghị định số 09. “Đây không chỉ liên quan đến muối iốt mà cả về vấn đề tăng cường kẽm và sắt trong bột mì để chế biến thực phẩm. Như vậy, tôi cho rằng có gì đó không nhất quán trong cách chỉ đạo về vấn đề này”, đại biểu Đỗ Đức Hiển nêu vấn đề.
Điểm băn khoăn thứ hai được đại biểu đề cập là, liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 09, đại biểu chỉ rõ, ngoài Nghị quyết số 19, lãnh đạo Chính phủ đã có hai lần yêu cầu đối với Bộ Y tế. Lần thứ nhất, vào tháng 11/2019, yêu cầu Bộ Y tế nghiên cứu sửa đổi nghị định bảo đảm, bảo vệ sức khỏe cho nhân dân, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Lần thứ hai, vào tháng 3/2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cũng đã yêu cầu Bộ Y tế phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ liên quan nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Nghị định 09 theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị định số 19, trình Chính phủ trong năm 2023.
Theo ý kiến của đại biểu Đỗ Đức Hiển, phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Y tế về vấn đề này tại phiên họp chiều 7/11 chưa sát với chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
Đại biểu Đỗ Đức Hiển đề nghị, trong thời gian tới, khi rà soát các thủ tục hành chính, các quy định liên quan đến kinh doanh để cắt giảm các thủ tục cũng như các chi phí tuân thủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cơ quan có theo dõi, giám sát, bảo đảm thực thi trên thực tế.
Trả lời phần tranh luận của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, liên quan đến triển khai thực hiện Nghị quyết số 19/2018 của Chính phủ về sửa đổi Nghị định 09, từ năm 2018 đến nay, Bộ Y tế đã có các báo cáo, tờ trình Chính phủ.
Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế phải đánh giá tác động và phải có đối thoại với doanh nghiệp để đảm bảo được hài hòa giữa công tác chăm sóc sức khỏe của người dân và quyền lợi của các doanh nghiệp.
“Từ đó đến nay, gần nhất là Công văn số 1526 ngày 10/3/2023 của Văn phòng Chính phủ đã giao cho các Bộ Y tế, Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các tỉnh, TP trực thuộc trung ương theo chức năng, nhiệm vụ được giao, tiếp tục thông tin, tuyên truyền, đối thoại, nhằm tăng cường đồng thuận, nhất là cộng đồng doanh nghiệp và chỉ đạo tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 09/2016 của Chính phủ quy định về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm. Sau đó sẽ phải có những căn cứ để điều chỉnh, sửa đổi Nghị định 09 đảm bảo đáp ứng đúng quy định”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin.
 |
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trả lời chất vấn. |
Theo Bộ trưởng, thực hiện chỉ đạo này, Bộ Y tế đã triển khai rà soát và đánh giá việc triển khai thực hiện Nghị quyết 09 và đã có báo cáo.
“Có thể nói, đây là một chính sách thay đổi từ vấn đề bắt buộc sang tự nguyện. Vấn đề đánh giá tác động chính sách liên quan đến các đối tượng thụ hưởng, kể cả doanh nghiệp, kể cả người dân và các tổ chức y tế thế giới, các chuyên gia sức khỏe là điều hết sức cần thiết. Với những số liệu của Bộ Y tế đã làm từ năm 2020, có thể nói, các tiêu chuẩn về iốt hiện nay của chúng ta đều thấp hơn so với tiêu chuẩn chung toàn cầu. Ví dụ như tỷ lệ bướu cổ của trẻ em từ 8-12 tuổi của chúng ta là 9,8%, cao gấp 2 lần so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới. Các tỷ lệ liên quan đến phụ nữ và trẻ em có thiếu hụt iốt vẫn còn ở trong số liệu thấp hơn so với yêu cầu của y tế nêu ra”, Bộ trưởng cho hay.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, vấn đề bổ sung vi chất vào thực phẩm là một vấn đề khó, đặt ra mối quan hệ giữa 2 bên là lợi ích cộng đồng và lợi ích của doanh nghiệp.
“Với trách nhiệm của ngành Y tế, chúng tôi trong quá trình sửa đổi Nghị định 09 này sẽ tiếp tục bổ sung phần đánh giá tác động liên quan đến các mặt để xử lý hợp lý, hài hòa nhất. Nội dung này cũng đang được chỉ đạo một cách thận trọng, khách quan và phù hợp nhất để đảm bảo lợi ích của các bên. Mục tiêu cao nhất theo chúng tôi nghĩ với chức năng quản lý của ngành y tế, đó là vấn đề sức khỏe của người dân, sức khỏe của cộng đồng và sức khỏe của cả một thế hệ của chúng ta trong thời gian tới”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Trước đó, tại phiên chất vấn chiều 7/11, đại biểu Đỗ Đức Hiển nêu vấn đề, thực hiện chủ trương của Đảng, của Quốc hội về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, Chính phủ đã có Nghị quyết 19/2018, giao Bộ Y tế nghiên cứu sửa đổi Nghị định 09 về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm theo hướng bãi bỏ quy định muối dùng trong chế biến thực phẩm phải tăng cường i ốt, bột mỳ dùng trong chế biến thực phẩm phải tăng cường sắt và kẽm, thay vào đó chỉ nên khuyến khích doanh nghiệp chế biến thực phẩm sử dụng.
“Theo phản ánh của các hiệp hội hành nghề, đến nay sau hơn 5 năm các quy định nêu trên chưa được sửa đổi, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp chế biến thực phẩm, nhất là các doanh nghiệp xuất khẩu. Xin hỏi Bộ trưởng, nguyên nhân nào dẫn đến việc chậm trễ sửa đổi Nghị định 09 nêu trên và liệu nội dung nêu trên theo nghị quyết của Chính phủ có được thực thi hay không?”, đại biểu nêu chất vấn.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay, Nghị định số 09 năm 2016 về việc tăng cường vi chất dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho người dân đã được triển khai từ năm 2016 đến nay. Bộ Y tế đã có báo cáo đánh giá 5 năm triển khai thực hiện về vấn đề bổ sung vi chất, trong đó có i ốt trong thực phẩm đối với người dân. Trong quá trình đó, Bộ Y tế cũng đã phối hợp cùng với các bộ, ban, ngành triển khai đánh giá. Đối với các doanh nghiệp cũng đề xuất việc bổ sung i ốt chỉ mang tính chất tự nguyện, không phải là bắt buộc.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, đây là vấn đề liên quan đến sức khỏe người dân, cần phải có thời gian đánh giá lâu dài.
