Giảm bớt những “cú sốc” cho nền kinh tế

Chiều 17/8, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định tăng mạnh tỉ giá bình quân liên ngân hàng (NH) giữa VND và USD từ mức từ mức 18.544VND/USD lên mức 18.932VND/USD, áp dụng từ ngày 18/8. Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, việc đưa tỷ giá bình quân liên ngân hàng về sát với tỷ giá trên thị trường tự do sẽ giảm bớt được những đột biến tiêu cực cho nền kinh tế.

Việc đưa tỷ giá bình quân liên ngân hàng về sát với tỷ giá trên thị trường tự do sẽ giảm bớt được những đột biến tiêu cực cho nền kinh tế.

Tỷ giá tăng, “người cười nụ, kẻ khóc thầm”

Sau khi NHNN bất ngờ điều chỉnh tăng tỷ giá, các ngân hàng thương mại (NHTM) có thể tăng tỉ giá giao dịch USD lên mức 19.500VND/USD. Đây là lần thứ hai kể từ đầu năm, NHNN điều chỉnh tăng tỉ giá bình quân liên NH. Trước đó, ngày 11/2, NHNN đã có quyết định tăng tỉ giá này thêm hơn 3%, lên mức 18.544VND/USD. Mức này đã được cố định trong một thời gian dài cho tới nay. Theo quan điểm của NHNN, việc điều chỉnh tăng tỷ giá vừa qua sẽ góp phần kiềm chế nhập siêu.

Tuy nhiên, ngay sau khi quyết định mới được công bố, các doanh nghiệp (DN) nhập khẩu cho rằng tỷ giá tăng sẽ khiến họ lâm vào tình cảnh khốn khó hơn khi chưa thực sự thoát ra khỏi khó khăn về lãi suất. Thời gian gần đây, giá USD có chiều hướng tăng mạnh khiến tình hình ngoại tệ trở nên căng thẳng. Trên thị trường tự do ngày 17/8 vừa qua, tỷ giá đã tăng lên mức 19.350VND/USD. Một số doanh nghiệp cho biết họ phải mua vào ở mức 19.380VND/USD vào ngày 17/8. Điều này làm cho họ lâm vào tình cảnh khó khăn bởi hiện nay, lãi suất ngân hàng cũng đang ở mức khá cao.

Một DN cũng cho biết, không ít DN đã đến thời điểm phải đáo hạn các khoản vay bằng USD đúng lúc tỷ giá tăng cao. Trong một thời gian ngắn, DN phải chuẩn bị USD cho các khoản vay cũ đến hạn với mức giá cao là việc làm không dễ dàng. Thêm vào đó, việc mua USD trong thời điểm hiện nay cũng không hề đơn giản. Khi DN đề nghị được mua USD từ NH để trả nợ, một số NH tính phí thêm 20-30VND/USD. Một số NH thậm chí không còn đủ USD để bán cho DN dù DN đã chấp nhận mua giá cao. Còn trường hợp DN mua USD ngoài thị trường tự do nộp vào tài khoản thanh toán thì lại bị NH tính thêm phí thanh toán.

Tăng tỷ giá, quyết định kịp thời

Trong khi các các DN nhập khẩu lo lắng trước quyết định điều chỉnh tỷ giá thì một số DN khác lại có những đánh giá tích cực về vấn đề này. Một DN cho rằng, quyết định điều chỉnh tỷ giá lần này sẽ tác động tốt tới xuất khẩu và hạn chế tình trạng nhập siêu đang gia tăng hiện nay. Bởi hiện nay, Việt Nam đã xác định kiềm chế lạm phát ở mức một con số. Vì vậy, việc cần làm hiện nay là phải  sử dụng những chính sách mạnh hơn để thúc đẩy tăng trưởng, gia tăng tín dụng, trong đó nới tỷ giá để khuyến khích xuất khẩu là điều cần thiết.

Nhiều NH cũng đánh giá tích cực quyết định của NHNN. Đại diện Eximbank cho rằng việc các NHTM hạ lãi suất tiền gửi ngoại tệ, tăng tỷ giá mua bán lên sẽ giúp trao đổi ngoại tệ giữa NH và DN sẽ “dễ thở” hơn rất nhiều. Khi tỷ giá tăng, các DN xuất khẩu là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất. Đại diện Vietcombank cũng cho rằng, đây là quyết định chính xác và kịp thời.

Trong vài năm trở lại đây, Việt Nam luôn thiếu nguồn ngoại tệ. Việc nâng tỷ giá lần này sẽ kích thích xuất khẩu, thu thêm ngoại tệ về để tăng nguồn cung, giúp cung cầu ngoại tệ xích lại gần nhau hơn. Tuy nhiên, để cân bằng cung-cầu ngoại tệ không chỉ dựa vào việc nâng tỷ giá mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn cung ngoại tệ, nhu cầu của DN.

Nhận xét về quyết định của NHNN, ông Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam cho rằng, đây là bước điều hành chính sách tiền tệ theo cung cầu thị trường của NHNN. Sau khi điều chỉnh, mức độ chênh lệch tỷ giá trên thị trường tự do và tỷ giá do NHNN công bố khá sát nhau. Quyết định này của NHNN đã theo sát tư tưởng chỉ đạo về điều hành tỷ giá theo cung cầu thị trường, nhắm tới mục đích giảm nhập siêu. Việc điều chỉnh này khiến mức giá USD không bị chênh lệch lớn và tránh gây ra những đột biến gây bất lợi cho nền kinh tế.

Hoàng Lan