Giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất trong nước: Tăng cầu có đủ bù ngân sách giảm thu?

Theo Nghị định 109/2024/NĐ-CP quy định mức thu LPTB đối với ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước vừa được ban hành, từ 1/9 đến 30/11, LPTB đối với ô tô sản xuất trong nước sẽ giảm 50% so với mức quy định tại Nghị định 10/2022/NĐ-CP ngày 15/1/2022 của Chính phủ quy định về LPTB.

Trước đó, tại Tờ trình về dự thảo Nghị định, Bộ Tài chính nhận định, trong bối cảnh sản lượng, doanh số toàn thị trường ô tô giảm, cùng với việc thực hiện các cam kết FTA cũng gây sức ép trước giá thành, chất lượng của xe nhập khẩu, đây là những khó khăn đặc biệt trong giai đoạn hiện nay.

Do vậy, Bộ Tài chính cho rằng, việc tiếp tục thực hiện giảm mức thu LPTB đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước là một trong những giải pháp hỗ trợ tài chính, khuyến khích tiêu dùng; phục hồi tốc độ tăng trưởng của ngành; tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, bảo đảm an sinh xã hội.

Đánh giá tác động về thu ngân sách nhà nước (NSNN), Bộ Tài chính cho biết, chính sách này làm tăng số lượng tiêu thụ, từ đó làm tăng số thu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), thuế giá trị gia tăng (GTGT), nhưng có thể không đủ bù đắp cho việc giảm LPTB.

Theo tính toán, chính sách có thể làm giảm thu NSNN về LPTB bình quân khoảng 867 tỷ đồng/tháng. Ngoài ra, việc giảm mức thu này có thể tác động đến cân đối thu NSNN của các địa phương. Theo quy định của Luật NSNN, khoản thu LPTB thuộc ngân sách địa phương.

Theo Bộ Tài chính, việc giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô, sản xuất lắp ráp trong nước khả năng sẽ làm tăng số lượng xe tiêu thụ và đăng ký, nên số thu từ LPTB, thuế TTĐB, thuế GTGT có thể tăng.

Tuy nhiên, số thu thực tế từ thuế TTĐB và thuế GTGT chỉ tập trung ở 8 địa phương - nơi có các công ty sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, còn các địa phương khác đều giảm thu (địa phương đã có yêu cầu ngân sách trung ương cấp bù khoản hụt thu này để bảo đảm cân đối ngân sách địa phương), từ đó có những ảnh hưởng nhất định tới cân đối ngân sách của nhiều địa phương.

Theo nhiều chuyên gia, tại Việt Nam, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước đã bước đầu khẳng định vai trò, vị trí đối với thị trường trong nước và đã có bước phát triển mạnh mẽ cả về lượng và chất, đóng góp hàng tỷ USD vào NSNN. Việc giảm 50% mức thu LPTB góp phần thúc đẩy sức mua, tạo đà tái sản xuất, nối lại chuỗi cung ứng, phục hồi tốc độ tăng trưởng của ngành.

Chính sách còn góp phần tăng quy mô của thị trường nội địa, qua đó kích thích nhu cầu đối với các sản phẩm công nghiệp phụ trợ ô tô, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng như kim loại, cơ khí, điện tử, hóa chất, cao su... Từ đó, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, bảo đảm an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Được biết, lần gần nhất là thực hiện giảm 50% LPTB theo Nghị định 41/2023/NĐ-CP trong 6 tháng cuối năm 2023 đã làm số lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký trước bạ lần đầu tăng 1,6 lần so với 6 tháng đầu năm 2023, đạt 176.483 xe, bình quân 29.413 xe/tháng (6 tháng đầu năm 2023 là 107.194 xe, bình quân 17.865 xe/tháng).