Thông tin từ Sở Y tế TP HCM, các lý do làm cho phần lớn các bà mẹ chưa đồng ý cho con mình tiêm vaccine là: tuổi của trẻ còn quá nhỏ, lo ngại tác dụng phụ của vaccine, trẻ đã từng mắc COVID-19 trước đó. Các phụ huynh thắc mắc tác dụng phụ của vaccine như thế nào, vaccine có ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ không, có thật sự an toàn không?
Tính từ ngày 1/1/2022 đến 22/10/2022 số trẻ dưới 5 tuổi bị mắc COVID-19 tại TP HCM là 13.517, chiếm 4,27% tổng số trường hợp (316.683 trường hợp bệnh), cao hơn mức trung bình của thế giới.
Việc phòng ngừa nhiễm COVID-19 cho trẻ em là rất cần thiết, đặc biệt là tiêm vaccine giúp ngăn ngừa sự xuất hiện biến chứng nặng có tên là “Hội chứng MIS-C” (Multisystem Inflammatory Syndrome in Children).
Hội chứng MIS-C là tình trạng viêm nhiều cơ quan khác nhau bao gồm: tim, phổi, thận, não, da, mắt, các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa ở trẻ có tiền sử mắc COVID-19 trước đó.
Trẻ mắc hội chứng MIS-C thường có các biểu hiệu như sốt cao liên tục, mắt đỏ, môi đỏ, phát ban da, sưng đau hạch cổ và các triệu chứng tiêu hóa như ói, đau bụng, tiêu chảy. Các biến chứng nặng của MIS-C ở trẻ em thường liên quan đến hệ tim mạch, bao gồm viêm động mạch vành và giảm chức năng co bóp của cơ tim. Riêng biến chứng viêm mạch vành nếu không được điều trị kịp thời có thể để lại di chứng lâu dài trên hệ tim mạch như dãn động mạch vành, thiếu máu cơ tim.
Liên quan đến việc tiêm vaccine ngừa COVID-19, Sở Y tế TP HCM thông tin, đã có những công trình nghiên cứu đánh giá tính hiệu quả, sơ bộ đã có kết quả. Cụ thể:
Đối với vaccine Pfizer, các nghiên cứu đã công bố dữ liệu mới cho thấy Pfizer giảm nguy cơ mắc COVID-19 ở trẻ em từ 6 tháng - 5 tuổi. Cụ thể, 3 mũi vaccine Pfizer đạt hiệu quả 73,2% bảo vệ trẻ đối với thể nhẹ, có triệu chứng do biến thể Omicron và các chủng phụ của nó. Hiệu quả của vaccine thậm chí còn cao hơn khi bảo vệ khỏi bệnh nặng (nghiên cứu chưa đủ lớn để tính toán tỷ lệ % chính xác).
Ngoài ra, đối với trẻ em từ 6 - 23 tháng tuổi, vaccine Pfizer cho thấy có hiệu quả ngăn ngừa COVID-19 là 75,8%, trung bình là 1,9 tháng sau liều thứ ba. Đối với trẻ từ 2 đến 4 tuổi, vaccine có hiệu quả phòng ngừa COVID-19 là 71,8%, trung bình là 2,4 tháng sau liều thứ ba.
Đối với vaccine Moderna, một thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2-3 do Moderna thực hiện trong thời gian từ tháng 10/2021 đến tháng 2/2022 cho thấy hiệu quả của vaccine chống lại COVID-19 sau liều 2 là 50,6% ở trẻ từ 6-23 tháng chưa mắc COVID-19 và 36,8% ở trẻ từ 2 - 5 tuổi.
Đối với trẻ đã mắc COVID-19 là 52,1% ở trẻ từ 6 - 23 tháng và 34,5% ở trẻ từ 2 đến 5 tuổi. Đặc biệt, chưa ghi nhận trường hợp trẻ mắc COVID-19 nghiêm trọng trong thử nghiệm này.
Cả 2 loại vaccine Moderna và vaccine Pfizer-BioNTech đều đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt cho sử dụng ở trẻ nhỏ từ 6 tháng đến dưới 5 tuổi.
Một số nước đã bắt đầu tiêm chủng cho trẻ nhỏ dưới 5 tuổi bao gồm Canada, Israel và Hoa Kỳ (tháng 6), với hơn 1 triệu trẻ em trong độ tuổi này đã được tiêm ít nhất 1 liều vaccine Moderna hoặc Pfizer. Tại Australia, vaccine COVID-19 được khuyến cáo cho các trẻ đưới 5 tuổi thuộc nhóm nguy cơ.
Ngoài ra ở các quốc gia khác cũng đã tiến hành tiêm chủng cho trẻ nhỏ với các loại vaccine khác như: Trung Quốc (hơn 84 triệu liều vaccine Sinopharm và Sinovac cho trẻ 3-11 tuổi đến tháng 11/2021), Hồng Kông (Trung Quốc) ngày 12/10/2022 phê duyệt vaccine Pfizer tiêm cho trẻ dưới 5 tuổi, Cuba sử dụng vaccine Abdala, Soberana tiêm cho trẻ em từ 2 tuổi.
Với việc cấp phép của các tổ chức quốc tế về sử dụng vaccine phòng COVID-19 cho trẻ từ 6 tháng đến dưới 5 tuổi và việc triển khai tiêm chủng tại một số quốc gia trên thế giới, Bộ Y tế Việt Nam đang theo dõi các chương trình nghiên cứu trên thế giới về hiệu quả của vaccine đối với trẻ nhỏ, tham khảo ý kiến các chuyên gia, đồng thời tham khảo nhu cầu nguyện vọng phụ huynh để có hướng dẫn phù hợp về tiêm phòng COVID-19 cho nhóm tuổi này. Bộ Y tế đang cân nhắc khả năng đưa vaccine COVID-19 vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
