Giải quyết thấu đáo khiếu nại của tiểu thương chợ tạm Long Khánh

Sau khi PLVN có nhiều bài viết phản ánh về những khiếu nại của các hộ tiểu thương ở chợ tạm Long Khánh, Đồng Nai, xung quanh việc chính quyền Thị xã (TX) Long Khánh triển khai xây chợ mới Long Khánh, chính quyền và các tiểu thương đã có nhiều cuộc đối thoại và kết quả là chính quyền đã giải quyết có lý có tình, chợ mới Long Khánh chuẩn bị được khai trương đưa vào sử dụng.

Công ty Cổ phần Tư vấn xây dựng Đồng Nai

Khu đất chợ Long Khánh được hình thành như thế nào?

Trước năm 1975, chính quyền chế độ cũ qui hoạch tổng thể hơn 200.000m2 đất để xây dựng khu cư xá Tự Do nhưng chưa thực hiện kịp thì đất nước giải phóng.

Tháng 4/1975 nhà nước quản lý theo diện đất công chưa sử dụng số diện tích 32.883.2m2 nằm trong diện tích nói trên, vào năm 1980 UBND huyện Xuân Lộc (nay là TX Long Khánh) giao cho UBND thị trấn Xuân Lộc quản lý qui hoạch, xây dựng chợ Long Khánh, do ngân sách nhà nước lúc bấy giờ còn khó khăn nên chỉ xây dựng được nhà lồng số 1, còn các  nhà lồng khác do nhà nước và nhân dân cùng làm, riêng các dãy kiốt  các hộ tiểu thương có nhu cầu kinh doanh thì đăng ký tự xây dựng theo thiết kế chung.

Ngày 28/2/1992 UBND huyện Long Khánh ban hành quyết định thành lập Ban quản lý chợ Long Khánh. Năm 2002 UBND tỉnh Đồng Nai ra quyết định công nhận và cấp giấy CNQSD đất cho Ban quản lý chợ  Long Khánh làm đại diện theo diện đất công cộng, không ai có quyền sở hữu riêng mà chỉ được quyền chuyển nhượng mặt bằng kinh doanh, nghĩa là các vật kiến trúc được xây dựng trên phần diện tích được bố trí.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội luật gia TPHCM, Điều 58 Luật Đất đai năm 1993 có qui định “ đất sử dụng vào mục đích công cộng là đất dùng để xây dựng : đường giao thông, cầu cống, vỉa hè, cấp thoát nước, sông, hồ, đê, đập, trường học, chợ, công viên, vườn hoa, quảng trường, sân vận động sân bay, bến cảng và các công trình công cộng khác…”.  

Khoản 4 điều 32 Nghị định 88/CP ngày 17/8/1994 của Chính phủ về việc quản lý và sử dụng đất đô thị quy định: “Tổ chức đã được nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích xây dựng các công trình lợi ích công cộng thể hiện tại điều 58 Luật Đất đai thì UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi thực hiện các thủ tục nói tại điều 8 của Nghị định này”. Như vậy căn cứ theo quy định nói trên thì UBND tỉnh Đồng Nai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Ban quản lý chợ Long Khánh làm đại diện là đúng theo trình tự của pháp luật qui định.

Giải quyết việc một số hộ tiểu thương đòi quyền bồi thường về đất

Trước thời gian triển khai thực hiện xây dựng chợ mới, Hội đồng bồi thường hỗ trợ và tái định cư TX Long Khánh đã gặp sự phản ứng quyết liệt của một số ít hộ tiểu thương. Họ đã kéo nhau về Văn phòng 2 Thanh tra Chính phủ để khiếu nại yêu cầu bồi thường về đất. Các cơ quan truyền thông báo chí cũng vào cuộc nhằm làm sáng tỏ sự việc.

Tại những buổi tổ chức đối thoại do Cục 3 Thanh tra Chính phủ trực tiếp giải quyết tại hội trường UBND TX Long Khánh, những lời chất vấn  của tiểu thương đã được các cấp dẫn luật, giải thích rõ ràng, thế nhưng, còn một bộ phận tiểu thương chưa hài lòng, đòi bồi thường về đất vì theo họ nghĩ đất đã sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993 thì phải được nhà nước công nhận và cấp chủ quyền? Vậy yêu cầu của tiểu thương là có cơ sở hay không?

Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, điều 8 Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 2/12/2004 của Chính phủ qui định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, những trường hợp  được bồi thường về đất khi có đủ điều kiện sau đây: “có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có quyết định giao đất, giấy chứng nhận cấp đất tạm thời, có tên trong sổ đăng ký địa chính, giấy tờ hợp pháp về thừa kế, giấy chuyển nhượng trước ngày 15/10/1993, giấy tờ thanh lý hóa giá nhà ở theo qui định của pháp luật”.

Như vậy, các hộ tiểu thương tại chợ Long Khánh đã sử dụng đất trước 15/10/1993 là thuộc diện đất công cộng, không được bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi mà chỉ được bồi thường tài sản đã xây dựng và được hỗ trợ di dời, nguyên tắc áp dụng luật tại thời điểm nào thì có hiệu lực tại thời điểm đó.

Ông Trần Mộng Thành, Phó Chủ tịch UBND TX Long Khánh cho biết: Về khiếu nại của một số tiểu thương, chính quyền giải quyết theo qui định của pháp luật về đất đai, riêng các hộ vừa ở tại chợ vừa kinh doanh không còn nơi nào ở khác thì được xét giao 1 lô đất tái định cư (phải nộp tiền sử dụng đất và phí xây dựng hạ tầng), những hộ vào kinh doanh tại chợ tạm, UBND TX có chủ trương không thu tiền thuê mặt bằng trong thời gian kinh doanh chợ tạm, không thu tiền điện chiếu sáng công cộng, không thu tiền gom rác, không thu lệ phí chợ và có chính sách miễn giảm thuế trong trong thời gian di dời ngừng kinh doanh.

Theo số liệu từ Ban quản lý chợ Long Khánh cho biết, hiện nay TX đã xét  cấp giấy chứng nhận cho 466 hộ tiểu thương đang kinh doanh tại chợ tạm được tái bố trí vào chợ Long Khánh mới, đối với những tiểu thương cho thuê lại thì hai bên tự thương lượng chứ người thuê lại thì sẽ không ưu tiên tái bố trí vào chợ Long Khánh mới.

Mô hình chợ mới Long Khánh được xây dựng chợ gắn liền với siêu thị có qui mô 1 trệt 1 lầu tiếp giáp với công trình này là chợ truyền thống, hiện nay đã có 525 kiốt đủ sức bố trí cho các hộ tiểu thương vào kinh doanh. Khi vào kinh doanh, họ sẽ được hưởng các chính sách hỗ trợ như: được sử dụng kiốt trong thời hạn 50 năm không phải đóng tiền thuê quyền sử dụng đất, được trả chậm tiền xây dựng kiốt trong thời gian 10 năm mỗi năm trả 10% giá trị kiốt không tính lãi suất, nếu các hộ trả 1 lần thì được giảm 20% giá trị kiốt.

Như thế, quyền lợi ích của các hộ tiểu thương tại chợ Long Khánh đã được thể hiện hết sức rõ ràng và được tạo mọi điều kiện tốt nhất khi đang kinh doanh tại khu vực chợ tạm, chính quyền các cấp đã làm tròn trách nhiệm của mình khi bắt đầu triển khai dự án và  dự án hoàn thành đúng tiến độ như đã cam kết ban đầu.

Ngày 30/4 tới, công trình chợ mới Long Khánh sẽ được khánh thành đưa vào sử dụng, góp phần đưa bộ mặt văn hóa xã hội của TX ngày càng phát triển.

Nguyên Đức