Giai đoạn 2016 – 2020: Bước chuyển mình của công tác phổ biến pháp luật

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
(PLVN) - Giai đoạn 2016 – 2020 được coi là giai đoạn bản lề của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), hòa giải ở cơ sở (HGOCS), xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Theo đó, các lĩnh vực trên trong giai đoạn 2016 - 2020 đạt được nhiều kết quả nổi bật, tạo bước chuyển quan trọng cho công tác này. 

Thể chế trong các lĩnh vực này tiếp tục được hoàn thiện, triển khai và phát huy hiệu lực, hiệu quả trên thực tế; có trọng tâm, trọng điểm và tập trung hướng về cơ sở, phục vụ tối đa nhu cầu của người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là định hướng lấy người dân làm trung tâm. Cùng với việc đặt trọng tâm tổ chức thực hiện Luật PBGDPL có hiệu quả, trong giai đoạn này, thể chế triển khai PBGDPL đã có bước hoàn thiện quan trọng thông qua việc tham mưu các cấp có thẩm quyền ban hành tương đối đầy đủ, đồng bộ hệ thống các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, bao gồm: 04 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (trong đó có 02 Quyết định quy phạm pháp luật); 02 Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Một trong những bước chuyển quan trọng của công tác PBGDPL giai đoạn 2016 – 2020 là việc tổ chức thực hiện PBGDPL theo định hướng toàn diện, linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tiễn và đổi mới mạnh mẽ, tập trung hướng về cơ sở… Các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tiếp tục được tổ chức, đưa Ngày Pháp luật trở thành sự kiện chính trị - pháp lý thường niên quan trọng, được thực hiện đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước, lan tỏa tinh thần thượng tôn Hiến pháp và pháp luật sâu rộng, trở thành chuẩn mực ứng xử phổ biến trong các cơ quan nhà nước, tổ chức đoàn thể, các thiết chế khác trong hệ thống chính trị và trong đời sống thường nhật của cá nhân, doanh nghiệp.  

Công tác xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và HGOCS trong giai đoạn 2016 – 2020 đạt nhiều thành tựu quan trọng với định hướng lấy người dân cơ sở là trung tâm và “Không để ai ở lại phía sau về pháp luật” là phương châm hoạt động. Mặc dù thời gian triển khai chưa dài, nhưng công tác xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật đã từng bước khẳng định vị thế, vai trò quan trọng của mình trong tổng thể các chính sách của Nhà nước tại cơ sở. 

Lần đầu tiên, chuẩn tiếp cận pháp luật trở thành nội dung trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020 theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ (thuộc thành phần 18.5 của Tiêu chí 18. Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật) tạo cơ sở bảo đảm và tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân, từng bước xóa bỏ tình trạng nghèo đa chiều. Số xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật đã đóng góp quan trọng, thiết thực vào kết quả 62% số xã trong cả nước đạt chuẩn nông thôn mới (tính đến năm 2020), qua đó khẳng định vai trò của ngành Tư pháp và của pháp luật trong phát triển kinh tế-xã hội, góp phần thực hiện toàn diện, bền vững mục tiêu nâng cao chất lượng đời sống của người dân trong xây dựng nông thôn mới và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. 

Công tác HGOCS được đánh dấu bằng việc tổ chức thành công Hội thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc lần thứ III, tạo hiệu ứng xã hội tích cực, trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý sâu rộng. Để tăng cường năng lực cho các hòa giải viên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 428/QĐ-TTg ngày 18/4/2019 phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019 – 2022”. Năm 2020 còn đánh dấu mốc mới trong công tác hòa giải khi hội nghị “Dân vận trong công tác hòa giải” do Bộ Tư pháp cùng với Ban Dân vận Trung ương, Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và TANDTC phối hợp tổ chức thành công; giúp nhận diện rõ hơn vai trò của công tác này, đồng thời “dân vận khéo” được xác định là kim chỉ nam dẫn dắt, định hướng để triển khai công tác hòa giải có hiệu quả trên thực tế. 

Năm 2021 và nhiệm kỳ mới 2021-2025 là giai đoạn có ý nghĩa đặc biệt với nhiều thời cơ và vận hội mới đối với đất nước, ngành Tư pháp nói chung, đối với các lĩnh vực công tác PBGDPL, hoà giải ở cơ sở, xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật nói riêng. Bên cạnh định hướng chung, một trong những nhiệm vụ được Vụ PBGDPL đặt trọng tâm ưu tiên đầu tiên trong giai đoạn tới sẽ là nhiệm vụ tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, để thể chế dẫn dắt hành động, với việc tham mưu tổng kết, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật PBGDPL, Luật HGOCS, Quyết định số 619/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, Quyết định… 

Trong từng lĩnh vực công tác sẽ có những định hướng riêng cho cả giai đoạn và phù hợp với từng năm theo tinh thần hiện thực hóa tối đa các định hướng lớn đã được xác định tại Kết luận số 80-KL/TW của Ban Bí thư, coi đây là cái “nôi”, là kim chỉ nam của mọi hoạt động, tác động lan tỏa và chi phối đến các lĩnh vực công tác. Bên cạnh đó, tập trung giải pháp tạo đột phá, đổi mới tư duy, cách tiếp cận tổ chức công tác này là chuyển đổi số trong PBGDPL, HGOCS và chuẩn tiếp cận pháp luật, để câu chuyện chuyển đổi số không phải là câu chuyện của quốc gia đại sự, mà sẽ là những sản phẩm ứng dụng hữu hình thiết thực mà các lĩnh vực công tác của đơn vị có thể đóng góp, chung tay thực hiện vì mục tiêu nâng cao dân trí pháp lý, ý thức pháp luật cho cán bộ, Nhân dân. 

Đọc thêm

Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam thực sự của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng

PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản
(PLVN) - Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là quy luật phát triển tất yếu, là nguyện vọng và sự lựa chọn của Nhân dân. Sự lãnh đạo của Đảng là yếu tố then chốt để bảo đảm tính Đảng, tính định hướng xã hội chủ nghĩa trong việc xây dựng và vận hành Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
(PLVN) -Thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021-2025 và Đề án về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp giai đoạn 2021-2030 năm 2024, chiều ngày 04/11/2024, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức Hội thảo tham vấn ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 55/2019/NĐ-CP ngày 26/4/2019 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng.

Tổ chức đấu giá Quyền sử dụng đất tại Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

Đồng chí Phùng Huy Thọ - Đấu giá viên, phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc điều hành cuộc bán đấu giá
(PLVN) - Căn cứ Quyết định số 22/QĐ-TNMT ngày 18/9/2024 của Phòng Tài nguyên và Môi Trường về việc phê duyệt kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện đấu giá QSD đất đối với 05 thửa đất thuộc dự án: Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên; Hợp đồng dịch vụ đấu giá quyền sử dụng đất số 24/2024/HĐ-DVĐGQSDĐ ngày 23/9/2024 ký giữa Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc với Phòng Tài Nguyên và Môi Trường thành phố Vĩnh Yên. Vừa qua, Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức bán đấu giá thành công 5/5 ô đất với tổng giá khởi điểm là 17.316.000.000 đồng.

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai
(PLVN) -  Ngày 4/11/2024, tại Trường THCS Bắc Cường, Tòa án nhân dân Thành phố Lào Cai đã tổ chức phiên tòa xét xử lưu động vụ án hình sự mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Phiên tòa có sự tham dự của cán bộ, giáo viên và hơn 400 học sinh trường THCS Bắc Cường, thành phố Lào Cai.

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12
(PLVN) -Nhận lời mời của Bộ trưởng Lập pháp Chính phủ Hàn Quốc, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc, ngày 01/11/2024, Đoàn công tác của Bộ Tư pháp do Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12 (ALES 12) tại Seoul, Hàn Quốc.

Bình Định ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất

Ảnh minh họa
(PLVN) - UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất nhằm kịp thời giải quyết các yêu cầu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn về đăng ký biện pháp bảo đảm.

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

(PLVN) -  Ngày 1/11/2024, tại thôn Nậm Lòn, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà đã diễn ra lễ khởi công xây dựng nhà "Mái ấm Tư pháp" cho ông Hầu Seo Dỉ - Công chức Tư pháp - Hộ tịch xã Cốc Lầu bị sập và hư hỏng hoàn toàn căn nhà cấp 4 mới xây do ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra.

Sửa đổi quy trình ban hành văn bản pháp luật, tạo thuận lợi cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội

TS. Đinh Văn Minh, Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế- Thanh tra Chính phủ
(PLVN) - Nên xem xét lại cách quy định như hiện nay chỉ cho phép Chính phủ quy định chi tiết những điều khoản được xác định ngay trong luật. Thực tế xây dựng các văn bản hướng dẫn đã gặp không ít khó khăn từ quy định này và để không bị “bó tay” trước yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quá trình triển khai luật, các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành với tên gọi là “các biện pháp bảo đảm thi hành”. Điều này cần được cân nhắc, điều chỉnh trong thời gian tới để tránh tình trạng "tự trói tay" mình rồi lại phải cố gắng "tự giải thoát" như hiện nay

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.
(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp
(PLVN) - Ngày 2/11, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám định tư pháp cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh, nắm rõ các quy định của pháp luật về giám định tư pháp, một số kỹ năng pháp lý cơ bản, cần thiết của người giám định viên tư pháp.

Chủ quyền nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

GS.TS Trần Ngọc Đường, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội
(PLVN) - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ quyền nhân dân xuyên suốt trong tư duy lý luận và quan điểm, đường lối của Đảng ta về xây dựng nhà nước, từ nhà nước dân chủ nhân dân, rồi nhà nước chuyên chính vô sản và hiện nay là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cốt lõi trong quan điểm về chủ quyền nhân dân là tư tưởng chính quyền thuộc về nhân dân.