Gia Lai hướng đến thành trung tâm năng lượng tái tạo hàng đầu của miền Trung và Tây Nguyên
(PLVN) - Tỉnh Gia Lai có nền tảng để phát triển toàn diện các loại hình năng lượng tái tạo như điện gió trên bờ và trên biển, điện mặt trời mặt đất và nổi, thủy điện, điện sinh khối, điện rác, điện địa nhiệt.
Nhiều tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo
Thời gian qua, tỉnh Gia Lai đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong thu hút và phát triển các dự án năng lượng tái tạo. Tính đến nay, toàn tỉnh có 61 dự án thủy điện với tổng công suất 2.736MW; có 17 dự án điện gió với tổng công suất 916MW; có 7 dự án điện mặt trời với tổng công suất 590MWp; 2 dự án điện sinh khối với tổng công suất 130MW đã đi vào vận hành thương mại.
Việc đầu tư phát triển các dự án năng lượng trong thời gian qua đã góp phần tăng thêm công suất nguồn cho hệ thống điện, giảm tổn thất điện năng trong truyền tải điện, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và đảm bảo cung cấp điện trên địa bàn tỉnh. Sản lượng điện sản xuất của các nhà máy điện trên địa bàn tỉnh trong những năm qua đã cung cấp cho hệ thống điện quốc gia trên 12 tỷ kWh/năm.
Bên cạnh việc đảm bảo cung cấp điện, các dự án nguồn điện đã đóng góp cho ngân sách tỉnh Gia Lai khoảng 1.400 tỷ đồng/năm và góp phần tăng chỉ số

Theo ông Trần Thúc Kham - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai, tỉnh có tiềm năng về cường độ bức xạ mặt trời cao, trung bình đạt từ 4,6 - 5,2kWh/m²/ngày, với tổng số giờ nắng lên đến 1.900 - 2.200 giờ mỗi năm, là điều kiện lý tưởng để triển khai các dự án điện mặt trời. Ngoài hệ thống điện mặt trời mặt đất, Gia Lai còn đang hướng tới mô hình điện mặt trời nổi tại các hồ thủy lợi, hồ thủy điện lớn như: Núi Một, Thuận Ninh, Hội Sơn, Đồng Mít, Ia Ly, Sê San, Ia Mơr, Đồng Minh.
Diện tích của Gia Lai tương đối rộng lớn, có tốc độ gió trung bình tương đối cao, khoảng từ 6 - 7m/s, giúp địa phương trở thành vùng đất tiềm năng phát triển mạnh về điện gió, nhất là tại các khu vực như: Kông Chro, Chư Prông, Mang Yang, Vân Canh, Vĩnh Thạnh… Ngoài ra, với bờ biển dài 134km, tỉnh còn có tiềm năng rất lớn để phát triển các dự án điện gió trên biển.
Bên cạnh đó, Gia Lai còn có lợi thế phát triển về thủy điện, đặc biệt tại các vùng núi phía Tây tỉnh có các con sông Sê San, sông Ba… tạo thành hệ thống năng lượng hỗn hợp phong phú.
“Tổng tiềm năng năng lượng tái tạo toàn tỉnh hiện ước tính lên tới 23.000MW, có thể biến Gia Lai trở thành trung tâm công nghiệp năng lượng tái tạo của vùng”, ông Kham cho biết.

Hướng đến thành trung tâm năng lượng sạch, bền vững
Theo kế hoạch đến năm 2026, tỉnh Gia Lai sẽ tổ chức đấu thầu 57 dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện nhỏ và điện sinh khối với tổng công suất hơn 3.000MW. Đặc biệt, dự án điện gió trên biển với tổng mức đầu tư 48.000 tỷ đồng, quy mô công suất 750MW đã được trình đề xuất, cho thấy tầm nhìn lớn và khát vọng vươn lên thành trung tâm năng lượng tái tạo của cả khu vực.
Không chỉ dừng lại ở sản xuất điện, Gia Lai còn định hướng tích hợp năng lượng sạch vào các lĩnh vực khác như: công nghiệp xanh, nông nghiệp công nghệ cao, logistics và chuyển đổi số. Qua đó, hình thành các khu công nghiệp trung hòa carbon, khu dân cư sinh thái và mạng lưới điện thông minh, từng bước xây dựng mô hình nền kinh tế xanh toàn diện.
Ông Kham chia sẻ, nhờ vào tầm nhìn về năng lượng sạch hàng thập kỷ qua, Gia Lai đã thu hút được rất nhiều nhà đầu tư, tập đoàn lớn về kinh tế xanh, tuần hoàn. Các tập đoàn công nghệ như FPT hay TMA là những cánh chim đầu đàn đặt nền móng cho công nghiệp bán dẫn, AI tại địa phương.
Cùng với đó, nhiều tập đoàn lớn trên thế giới cũng đã chọn Gia Lai để đầu tư cho các lĩnh vực kinh tế xanh, kinh tế tri thức, quy tụ hoạt động về nghiên cứu và phát triển R&D, về khoa học dữ liệu, AI, Big Data, IoT, Blockchain…
“Lợi thế năng lượng cũng là cơ sở để thu hút đầu tư các ngành sử dụng điện xanh như: sản xuất vật liệu mới, công nghệ thông tin, chế biến nông sản khử carbon. Việc phát triển điện gió còn giúp hình thành các chuỗi cung ứng kỹ thuật - thi công - bảo trì, tạo ra hàng nghìn việc làm kỹ thuật tại chỗ”, ông Kham cho biết.

Không chỉ chú trọng phát triển các dự án năng lượng tái tạo, Gia Lai còn coi phát triển nguồn nhân lực cho ngành này là yếu tố then chốt. Ngày 20/8 vừa qua, địa phương này đã chính thức công bố mời gọi đầu tư dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Đến nay, dự án đã phê duyệt kết quả mời quan tâm của nhà đầu tư tham gia đăng ký thực hiện là Liên danh Tập đoàn GEO (CHLB Đức) và Công ty TNHH O-Door Việt Nam, mở ra bước đi quan trọng trong việc xây dựng hệ sinh thái nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự phát triển bền vững của ngành năng lượng tỉnh.
Tại Hội thảo “Khơi nguồn năng lượng tương lai” do UBND tỉnh Gia Lai tổ chức vào giữa tháng 9 vừa qua, ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết, theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tổng công suất các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh phát triển hơn 9.600MW. Đây là một con số ấn tượng, tạo nền tảng để Gia Lai vươn lên trở thành trung tâm năng lượng sạch và bền vững của khu vực miền Trung và Tây Nguyên.
“Với tiềm năng tài nguyên dồi dào, quyết tâm chính trị cao, tầm nhìn chiến lược, giải pháp rõ ràng, tỉnh đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo hàng đầu của khu vực. Phát triển năng lượng sạch chính là nền tảng cho tăng trưởng xanh, là cơ hội để tái định hình cấu trúc kinh tế - đô thị - công nghiệp một cách bền vững, hiệu quả và công bằng cho các thế hệ tương lai, góp phần quan trọng vào thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai nhấn mạnh.