Trong công văn gửi các đơn vị thành viên Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia hôm nay, ngày 15/3/2019, VNCERT cho biết, GandCrab 5.2 là phiên bản mới trong họ mã độc tống tiền GandCrab lan rộng trên toàn cầu trong hơn một năm qua. Đầu tháng 4/2018, VNCERT từng phát lệnh điều phối yêu cầu các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp ngăn chặn kết nối máy chủ điều khiển mã độc GandCrab (phiên bản 1.0 và 2.0) và hiện nay cũng đã hỗ trợ giải mã GandCrab phiên bản 5.1 trở về trước.
Theo ông Nguyễn Khắc Lịch - Phó Giám đốc Trung tâm VNCERT, qua theo dõi không gian mạng, Trung tâm VNCERT phát hiện từ giữa tháng 3/2019 đến nay đang có chiến dịch phát tán Mã độc tống tiền GandCrab 5.2 vào Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Tại Việt Nam, GandCrab 5.2 được phát tán thông qua thư điện tử giả mạo Bộ Công an Việt Nam với tiêu đề “Goi trong Cong an Nhan dan Viet Nam”, có đính kèm tệp “documents.rar”.
Khi người dùng giải nén và mở tệp tin đính kèm, mã độc sẽ được kích hoạt và toàn bộ dữ liệu người dùng bị mã hóa, đồng thời sinh ra môt tệp nhằm yêu cầu và hướng dẫn người dùng trả tiền chuộc từ 400 USD - 1.000 USD bằng cách thanh toán qua đồng tiền điện tử để giải mã dữ liệu.
Các cơ quan, đơn vị cũng cần thông báo người sử dụng nâng cao cảnh giác, không mở và click vào các liên kết cũng như các tập tin đính kèm trong email có chứa các tập tin dạng .doc, .pdf, .zip, rar… được gửi từ người lạ hoặc nếu email được gửi từ người quen nhưng cách đặt tiêu đề hoặc ngôn ngữ khác thường; đồng thời thông báo cho bộ phận chuyên trách quản trị hệ thống hoặc đảm bảo an toàn thông tin khi gặp nghi ngờ.
Với vai trò là Cơ quan điều phối quốc gia về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng, trong lệnh điều phối ứng cứu hỏa tốc mới phát ra, Trung tâm VNCERT yêu cầu Lãnh đạo các đơn vị thành viên Mạng lưới chỉ đạo các đơn vị thuộc phạm vi quản lý thực hiện khẩn cấp các việc sau để phòng ngừa, ngăn chặn việc tấn công của mã độc GandCrab 5.2 vào Việt Nam.
Cụ thể, các đơn vị được yêu cầu phải theo dõi, ngăn chặn kết nối đến các máy chủ máy chủ điều khiển mã độc tống tiền GandCrab và cập nhật vào các hệ thống bảo vệ như: IDS/IPS, Firewall… theo các thông tin nhận dạng:
VNCERT cũng yêu cầu rõ, trường hợp phát hiện cần nhanh chóng cô lập vùng/máy đã phát hiện.
Phó Giám đốc VNCERT Nguyễn Khắc Lịch một lần nữa nhấn mạnh, mã độc tống tiền GandCrab rất nguy hiểm, có thể đánh cắp thông tin và mã hóa toàn bộ dữ liệu trên máy bị nhiễm. Tin tặc khai thác và tấn công sẽ gây lên nhiều hậu quả nghiêm trọng khác. Do đó, Lãnh đạo các đơn vị cần nghiêm túc thực hiện lệnh điều phối.
