Báo cáo kiểm tra việc thực hiện kết luận sau thanh tra năm 2013 của Thanh tra Chính phủ đối với Tập đoàn Điện lực cho thấy EVN đã khắc phục được các tồn tại, sai phạm liên quan đến quản lý vốn, đầu tư… và loại những khoản mục chưa đúng khỏi giá thành điện.
Những tồn tại được chỉ ra trong kết luận thanh tra năm 2013 của Thanh tra Chính phủ tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam gồm: Quản lý sử dụng vốn, tài sản, đầu tư ra ngoài ngành không đúng quy định gần 2.000 tỷ đồng, mua xe công vượt tiêu chuẩn, định mức hơn 5.000 tỷ đồng.
Theo kết luận, EVN phải tính toán lại, không được đưa vào chi phí sản xuất kinh doanh điện của các doanh nghiệp thành viên phần tiền tính khấu hao của nhà đơn lập, nhà song lập, nhà liền kề, chung cư cao tầng, biệt thự, sân tennis và công trình nhà ở khác mà EVN cho các hộ gia đình cán bộ công nhân viên làm việc tại nhà máy điện thuê sử dụng liên quan đến 6 dự án nhiệt điện.
Những hạng mục kể trên phần lớn tập trung ở 6 dự án gồm Ô Môn 1, Phú Mỹ 1 và 4, Nghi Sơn 1, Hải Phòng 1 và Quảng Ninh 1 với tổng giá trị đầu tư trên 595 tỷ đồng.
Toàn bộ chi phí này trước đó đều nằm trong tổng mức đầu tư dự án nguồn điện, do đó theo lý giải của EVN sẽ được tính vào giá bán điện. Theo kết luận của Thanh tra Nhà Nước cũng như động thái của Bộ Công Thương, các đơn vị quản lý nhà nước đã yêu cầu EVN phải đưa các chi phí này ra khỏi giá thành sản xuất, từ đó sẽ giúp giảm giá bán điện.
Tương tự, Bộ Công Thương cho biết các khoản đầu tư công trình phục vụ cho mục đích phúc lợi như nhà trẻ, bể bơi, sân tennis thì phải được lấy từ quỹ phúc lợi hay các nguồn tài trợ bên ngoài.
Trong khi doanh nghiệp đã khắc phục những vấn đề nêu trên, Thanh tra Chính phủ cho rằng 2 cơ quan quản lý có liên quan là Bộ Tài chính và Bộ Công Thương đến nay vẫn chưa tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm về trách nhiệm trong quản lý, đã buông lỏng quản lý dẫn tới những sai phạm tại EVN. Bộ Xây dựng cũng được nêu tên khi chưa phối hợp với 2 đơn vị nói trên trong thực hiện một số kiến nghị thanh tra.
Đối với Bộ Công Thương, cơ quan này được cho là chưa thực hiện rà soát hoạt động của EVN nhằm tháo gỡ các khó khăn, tái cơ cấu tập đoàn, xử lý công nợ. Bộ cũng chưa ban hành khung giá phát điện phù hợp với lộ trình các cấp độ phát triển của thị trường, chưa ban hành khung giá bán buôn điện theo lộ trình.
Về phía Bộ Tài chính, ghi nhận một số “việc đã làm được” trong thực hiện kết luận như đề xuất xử lý số tiền mua ôtô vượt quy định với giá trị trên 5,22 tỷ đồng, nhưng Thanh tra cho rằng cơ quan quản lý chưa đề xuất xử lý số tiền trên, chưa cùng các cơ quan quản lý khác rà soát, xử lý các khoản chi phí xây dựng nhà ở, nhà quản lý, nhà máy điện...
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ thực hiện dứt điểm những nội dung nêu trên và báo cáo ngay trong quý III/2016./.