Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải - Người phát ngôn Bộ Công Thương cho biết, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, rất nhiều nước trên thế giới, trong đó có các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines… áp dụng giá điện cho mục đích sinh hoạt theo các bậc, với giá điện của bậc thang sau cao hơn so với bậc thang trước tương tự Việt Nam đang tiến hành.
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, biểu giá điện sinh hoạt 5 bậc có ưu điểm đơn giản, dễ hiểu và quan trọng là giảm được 1 bậc giá điện (bậc 2, thang 6 bậc hiện hành). Việc ghép bậc lại với nhau, nới rộng bậc giá điện ở bậc cao hơn sẽ khuyến khích tiêu thụ điện tiết kiệm, hiệu quả; đồng thời sẽ đòi hỏi hộ sử dụng điện nhiều, bậc cao phải trả tiền nhiều hơn.
"Bên cạnh đó, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với khi áp dụng cơ cấu biểu giá điện hiện hành là 6 bậc", ông Đỗ Thắng Hải cho biết.
Cũng theo ông Đỗ Thắng Hải, mức tăng giá bậc điện là tương đối hợp lý, chênh lệch bậc đầu và bậc cuối hơn nhau 2 lần, phù hợp khi so sánh với xu thế chung của các nước trên thế giới, như tại Nam California (Mỹ) mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2,2 lần; Hàn Quốc là 3 lần; Lào là 2,88 lần; Thái Lan là 1,65 lần.
Các hộ có mức sử dụng điện từ 710 kWh trở xuống (chiếm khoảng 98% số hộ) sẽ có tiền điện phải trả giảm đi so với cách tính cũ là 6 bậc.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng thừa nhận, theo biểu giá điện sinh hoạt này tiền điện của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện cao từ 711 kWh/tháng trở lên (chiếm khoảng 2% số hộ) phải trả tăng thêm. Như vậy, tổng thể của phương pháp tính vẫn giữ nguyên, chỉ có sự tăng lên giảm xuống tương ứng giữa các thành phần khách hàng sử dụng điện.
Áp dụng giá giờ cao điểm, thấp điểm vẫn còn phù hợp
Theo Bộ Công Thương, việc áp dụng giá điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày cho nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sản xuất, kinh doanh hiện nay vẫn còn phù hợp. |
Người phát ngôn của Bộ Công Thương cho biết thêm, hiện nay, việc áp dụng giá điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày cho nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sản xuất, kinh doanh hiện nay vẫn còn phù hợp.
Thứ nhất, đặc điểm của hệ thống điện luôn có sự chênh lệch giữa cao điểm và thấp điểm của biểu đồ phụ tải. Sự chênh lệch lớn giữa giờ cao điểm và thấp điểm làm cho hệ thống điện phải có dự phòng lớn. Một số nhà máy điện được đầu tư chỉ cho vận hành cao điểm có số giờ vận hành ít nên giá rất cao, việc điều hành hệ thống điện rất khó khăn, làm gia tăng tổn thất điện năng, tạo ra áp lực vốn đầu tư rất lớn để xây dựng nguồn điện mới chạy cao điểm, tính kinh tế toàn hệ thống giảm thấp.
Biện pháp áp dụng giá điện theo giờ bình thường, cao điểm và thấp điểm đã được áp dụng tại rất nhiều nước trên thế giới để giảm bớt nhu cầu phụ tải đỉnh của hệ thống, điều chỉnh biểu đồ phụ tải sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, đem lại lợi ích cho vận hành hệ thống điện và nền kinh tế quốc dân.
Thứ hai, trong các giờ cao điểm, để đảm bảo đủ công suất, hệ thống điện quốc gia phải huy động các nhà máy tua bin khí chạy dầu hoặc nhà máy chạy dầu có giá phát điện rất cao. Vì vậy, giá phát điện là cao nhất và giá bán lẻ điện cũng sẽ là cao nhất vào giờ cao điểm hệ thống.
Để phản ánh đúng thực tế chi phí sản xuất điện, biểu giá điện vào các giờ cao điểm cần phải cao hơn giá giờ bình thường hoặc giá giờ thấp điểm.
Ngoài ra, việc áp dụng biểu giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng trong ngày nhằm khuyến khích các khách hàng tiết kiệm chi phí dùng điện bằng cách dịch chuyển một phần những phụ tải không cần thiết từ giờ cao điểm sang giờ thấp điểm hay giờ bình thường, giảm nhu cầu phụ tải toàn hệ thống trong các giờ cao điểm, góp phần giảm áp lực vốn đầu tư xây dựng nguồn mới.
Nếu không áp dụng giá cao điểm vào những giờ cao điểm của hệ thống, nhu cầu công suất của hệ thống sẽ còn tăng cao hơn nữa và sẽ dẫn tới khó khăn trong việc cung cấp điện giờ cao điểm.
“Thực tế trong những năm vừa qua cho thấy việc áp dụng giá điện theo khung thời gian sử dụng điện trong ngày là phù hợp trong giai đoạn hiện nay để góp phần tối ưu vận hành hệ thống và đảm bảo khuyến khích các hộ sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.