Ghi từ vụ “hỏa thiêu” kinh hoàng ở Hải Phòng

Một đường dây buôn bán thuốc nổ được khám phá từ hành vi ngu xuẩn của một "lái thuốc": "hỏa thiêu" hơn 1 tạ thuốc nổ để phi tang. Vụ nổ kinh hoàng tại Thủy Nguyên, Hải Phòng đã gây hậu quả nghiêm trọng: nhiều người bị thương, hơn 100 căn nhà bị hư hại. Vụ việc gây chấn động dư luận này là bài học trong việc quản lý, ngăn chặn việc vận chuyển, mua bán trái phép vũ khí, vật liệu nổ.

Một đêm kinh hoàng

Chúng tôi có mặt tại Công an huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng đúng lúc các cán bộ của Đội Điều tra hình sự vừa từ địa bàn xảy ra vụ nổ về. Trời nắng như đổ lửa, mặt người nào người nấy sạm đỏ lên vì nắng. Sau một tuần vật lộn, nguyên nhân cũng như các đối tượng trong vụ việc đã cơ bản được khám phá nhưng những hậu quả để lại không dễ gì khắc phục ngay trong một sớm một chiều.

Thiếu úy Nguyễn Văn Khanh được cắt cử đưa chúng tôi quay ngược lại xã Kỳ Sơn, cách trung tâm huyện khoảng 12km. Đến nơi xảy ra vụ nổ ở thôn Niêm Ngoại, quả là không tin nổi vào mắt mình: quang cảnh một vùng dân cư trông như... dính bom thời chiến.

Một tuần sau vụ nổ, "hố bom" sâu 3m, đường kính rộng 8m đã được người dân dùng đất đá san lấp. Hơn 100 ngôi nhà xung quanh “hố bom” bị ảnh hưởng, nhiều ngôi nhà bị thổi bay cửa, nứt toác, nhà thì sập mái, nhà thì tường bay đi đâu mất, chỉ trơ lại mấy trụ bêtông. Cả làng tan hoang, người dân ngồi tụ tập dưới lán dựng tạm ven đường, vừa là trú tạm vì nhà đã nứt hỏng hết, vừa là để giúp nhau dựng tạm vài ngôi nhà. Câu chuyện kinh hoàng đêm 29/6 vừa qua dường như vẫn còn hiển hiện trong mắt mỗi người dân ở thôn Niêm Ngoại. Anh Đỗ Văn Toan, 27 tuổi, nhà ở cách vụ nổ khoảng 30m là một trong những người đầu tiên phát hiện ra vụ cháy và cũng là người lãnh trọn sức ép kinh hoàng của khối thuốc nổ 120kg. Anh mang cho tôi xem chiếc đồng hồ treo tường trong nhà, kim chỉ thời gian dừng đúng vào lúc 3h 7' - chiếc đồng hồ Trung Quốc đã bị sức ép thuốc nổ làm cho rụng cả pin và ngừng chạy."Đang ngủ, nghe tiếng chó sủa, tôi tưởng có trộm nên mò dậy. Nhìn qua cửa sổ, thấy phía ngoài đường có đám cháy cao 5m, liếm lên cả dây điện. Tôi gọi ông hàng xóm nhưng lúc tối ông ấy uống rượu say nên không dậy được. Tôi gọi sang nhà đứa em trai bên cạnh rồi dắt mẹ ra sân. Giờ tôi chỉ nhớ mang máng có đám cháy sáng lòa lên cùng một tiếng nổ lớn, sau đó thì cả 2 mẹ con tôi không biết gì nữa" - anh Toan mặt thất thần kể lại. Sức ép của khối thuốc nổ "thổi" văng 2 mẹ con anh Toan đứng cách đó đến 20m. Bất tỉnh một lúc, giật mình bởi tiếng khóc trẻ con, anh Toan lồm cồm bò dậy thì phát hiện ra mẹ anh bị thương, chảy nhiều máu ở đầu. Anh cũng bị xây xước toàn bộ phần lưng và đầu. Choáng váng, máu me đầm đìa, anh Toan đỡ mẹ ngồi dậy rồi gắng gượng bò vào nhà tìm đứa con nhỏ nằm ngủ bên trong. Thật may cho anh, đứa trẻ chỉ bị chảy máu do cánh cửa sổ văng vào đầu. Anh Toan "suýt ngất" lần nữa khi nhìn xuống nhà vợ chồng người em trai cách đó chục mét, ở gần trung tâm vụ nổ. Căn nhà bêtông khá kiên cố trơ xương, cửa bị thổi bay, tường thì sập nghiêng ngả. Cây mít trước nhà mỗi quả nặng mấy cân bị thổi văng ra tận sau núi. Cũng nằm trong vùng công phá của thuốc nổ nhưng nhà anh Đỗ Văn Tư, em trai anh Toan thì "phúc 7 đời để lại" mà may mắn thoát chết. Nguyên do là sau khi nghe tiếng gọi từ nhà của anh Toan, anh Tư nghĩ đây là đám cháy thông thường liền vào nhà ngắt cầu dao điện, đưa vợ và đứa con 9 tháng tuổi ra sân rồi lò dò chạy ra bể lấy nước định đi... cứu hỏa. Chả hiểu "ông bà đưa tay chỉ lối" hay hoảng quá mà Tư cứ nhè cái vòi nước mà... vặn ngược, thế là nước không chảy. Mãi lúc sau, lấy đầy xô nước, vừa cầm lấy cái quai định xông ra chữa cháy thì một tiếng nổ xé tai vang lên, anh Tư bị thổi văng vào thành bể và ngất xỉu. Con anh Tư mới 9 tháng tuổi bị sức ép thuốc nổ làm cho ù tai, chảy máu tai, máu mắt - sau khi cấp cứu, hai mẹ con phải đưa nhau về nhà ngoại ở nhờ. Dù bị xây xước khắp người nhưng 2 ngày sau vụ nổ, anh đã phải dắt chiếc xe máy cà tàng ra đường làm nghề chạy xe ôm kiếm sống. Ngày chạy xe ôm, tối sang nhà hàng xóm ngủ tạm. Ngôi nhà chỉ còn trơ vài trụ bêtông, lúc chúng tôi đến, mấy anh em đã phải hò nhau vào kéo sập hẳn để tránh gây ra tai nạn. Nhà anh Toan cũng nứt toác, anh buồn bã: "Vợ con thì gửi về nhà ngoại, mình tối trải chiếu nằm ngoài sân, nhà chỉ để đựng thóc thôi. Giờ đang đau đầu chẳng biết lấy tiền đâu mà xây lại". Cách đó mấy chục mét, bà Nguyễn Thị Thắm cũng bị sức ép thuốc nổ làm cho gãy cả 2 tay và đang phải cấp cứu ở Bệnh viện Việt Tiệp - TP Hải Phòng. Ngôi nhà của bà cũng tan hoang, mái ngói rách bươm nhìn lên thấy trời, công trình phụ, nhà bếp, chuồng trại thì sập toàn bộ. Cuộc sống đang bình yên bỗng nhiên bị xáo trộn. Nhiều gia đình ở Niêm Ngoại đang an cư bỗng nhiên trở thành không nhà không cửa.Chuyên án 610H Thiếu tá Trần Đình An - Đội trưởng Đội Điều tra hình sự, Công an huyện Thủy Nguyên cho hay: ngay sau khi vụ nổ gây thiệt hại về tài sản, làm nhiều người dân bị thương, không ít người hoang mang và đồn thổi nhau chuyện trả thù bằng mìn. Vài tiếng sau khi vụ nổ nghiêm trọng xảy ra, các cơ quan chức năng đã huy động đến hàng chục cán bộ, chiến sĩ ở nhiều đơn vị Công an kết hợp với Công an huyện Thủy Nguyên giải quyết vụ việc. Chuyên án mang bí số 610H được xác lập, Thượng tá Dương Tự Trọng - Phó giám đốc Công an TP Hải Phòng trực tiếp chỉ đạo chuyên án. Các lực lượng Cảnh sát cơ động cũng được huy động để bảo vệ hiện trường và trấn an tâm lý người dân. Qua công tác trinh sát, "bám" địa bàn, Ban chuyên án tập trung vào khả năng thủ phạm gây ra vụ việc này là các đối tượng liên quan đến buôn bán, tàng trữ vật liệu nổ trái phép. Sau chưa đầy hai ngày, Ban chuyên án đã tiến hành bắt giữ 3 đối tượng gây ra vụ nổ: Nguyễn Văn Lâm (45 tuổi); Nguyễn Văn Đôn (24 tuổi); Ngô Văn Hiếu (24 tuổi) - cùng trú tại thôn Pháp Cổ, xã Lại Xuân, Thủy Nguyên, Hải Phòng. Riêng đối tượng Ngô Văn Hiếu, ngay sau khi gây án đã bỏ trốn vào tận Nghệ An, Công an huyện Thủy Nguyên đã phải cử tổ công tác truy bắt và di lý về Hải Phòng. Những chi tiết chính của vụ án đã cơ bản được dựng lại. Khoảng 1h sáng ngày 29/6/2010, Nguyễn Văn Lâm dùng xe ôtô Ford Everest màu ghi xám, BKS 16L - 9394 vận chuyển 3 bao tải mìn thỏi, tổng trọng lượng 120kg, 1 bao chứa 2.700 kíp nổ, 28kg dây cháy chậm đem đi bán. Trên đường mang đi tiêu thụ, đến khu vực ngã ba lối rẽ lên thôn Pháp Cổ, xã Lại Xuân thì gặp tổ công tác của Phòng PC46 - Công an Hải Phòng đang làm nhiệm vụ. Sợ phát hiện, Lâm quay xe bỏ chạy. Đến khu vực đèo Ngựa, thuộc xóm 4, Kỳ Sơn, Lâm đỗ xe lại và mang toàn bộ số mìn, kíp mìn, dây cháy chậm trên xe xuống cất giấu ở rãnh thoát nước ở rìa đường. Sau đó, Lâm lái ôtô về gần nhà và gọi điện cho con trai là Nguyễn Văn Đôn để bàn bạc về số phận của mấy bao thuốc nổ. Đôn lái xe chở bố đi dọc đường 352 từ Kỳ Sơn lên Quảng Thanh để xem có còn lực lượng Công an ở trên đường không. Sau khi quay về gần nhà, Đôn gọi điện cho bạn là Ngô Văn Hiếu. Hiếu đi xe máy ra. Hiếu dùng xe máy chở bố bạn vào khu vực đèo Ngựa kiểm tra thì thấy mấy bao thuốc nổ vẫn còn. Cả 3 lại tiếp tục bàn bạc và theo ý của Đôn là tiêu hủy số mìn để phi tang. Lâm bàn với Hiếu rồi cả 2 đi lên xã Quảng Thanh mua xăng, bật lửa ga rồi quay lại chỗ để mìn. Tại đây, Lâm đã dùng xăng đổ vào chỗ giấu mìn, bật lửa đốt cháy số mìn nói trên rồi cùng Hiếu lên xe bỏ chạy về hướng Quảng Thanh, sang Chính Mỹ và Kênh Giang. Đến khoảng 3h 5', số mìn phát nổ. Nghe tiếng nổ, Đôn biết chắc mọi dấu vết đã được xóa liền phóng xe ra điểm hẹn với 2 người kia ở xã Liên Khê. Tại đây, Đôn và Hiếu được Lâm cho mượn ôtô đi Thái Nguyên chơi, còn Lâm thì đi xe máy về nhà. Đến ngày 3/7, Ban chuyên án thu được 1.996 kíp mìn. Một ngày sau, lại phát hiện thêm 463 kíp nổ được giấu xung quanh hiện trường. Tổng cộng có 2.459 kíp mìn đã được thu giữ.Chật vật đối phó với thuốc nổ tự chế Căn cứ kết quả khám nghiệm hiện trường và nhận định của Viện Khoa học Kỹ thuật hình sự (Bộ Công an), loại thuốc gây nổ ở Thủy Nguyên là thuốc nổ tự chế. Loại thuốc nổ này thường được người dân trên địa bàn huyện Thủy Nguyên tự chế dùng để khai thác đá. Khi đóng chặt trong bao, khả năng công phá càng lớn Đây cũng là một tiếng chuông báo động về vấn đề quản lý vũ khí, vật liệu nổ ở Hải Phòng. Nhiều năm nay tỉnh này vẫn được xem là "điểm nóng" về các loại vũ khí nóng, vũ khí tự chế gây sát thương. Theo Thượng tá Tạ Xuân Phượng, Trưởng Công an huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng thì: Về các vật liệu nổ, địa bàn Thủy Nguyên luôn nóng bỏng. Từ đầu năm 2009 đến nay, Công an huyện Thủy Nguyên đã phát hiện, bắt quả tang 11 vụ sản xuất, mua bán thuốc nổ tự chế, trong đó có vụ bắt giữ lên tới 600kg ở địa bàn xã Tam Hưng. Riêng tại xã Kỳ Sơn, ngày 2/6 vừa qua, Cơ quan Công an đã phát hiện, bắt một đối tượng tàng trữ, mua bán chất nổ trái phép. Trên địa bàn Thủy Nguyên có nhiều mỏ khai thác đá và có đến 6 kho thuốc nổ phục vụ sản xuất. Vì vậy, việc sơ suất trong quản lý gây thất thoát rất dễ xảy ra. Do có nguồn thuốc nổ "phong phú" và khó khăn trong quản lý nên Thủy Nguyên cũng là nơi sản sinh ra nhiều các đối tượng phạm tội liên quan đến súng tự chế mà tiêu biểu là Hưng "Vườn điều" hay "sát thủ đạn hoa cải" Lê Xuân Trường (Trường "ăn cắp"). Trong ngày 2/6/2010, cũng tại xã Kỳ Sơn, Công an Thủy Nguyên đã bắt quả tang Bùi Văn Kiên đang có hành vi chế tạo trái phép vật liệu nổ tại nhà bà Vũ Thị Năm ở thôn 10. Tang vật thu giữ gồm 212 kg chất vón cục màu nâu (thuốc nổ), 114kg mùn cưa, 480kg phân đạm... Vấn đề quản lý vũ khí nóng, vật liệu nổ ở Hải Phòng trong nhiều năm nay luôn luôn nóng bỏng. Đại tá Đỗ Hữu Ca, Phó giám đốc Công an TP Hải Phòng cho biết: Sau vụ việc này, Công an Hải Phòng đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ kiểm tra, rà soát, truy quét tất cả các đối tượng sản xuất, buôn bán, tàng trữ các loại chất nổ trái phép để ngăn chặn những vụ việc tương tự xảy ra.

Theo An ninh Thế giới