Cơ bản đáp ứng đúng tiến độ
Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 được triển khai trong bối cảnh dự án giai đoạn 1 đang thực hiện thi công còn ngổn ngang nhiều công việc. Bởi vậy, khối lượng công việc các đơn vị thuộc Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) phải làm là rất lớn, không ít áp lực. Tuy nhiên, theo đại diện Bộ GTVT, đến nay dự án giai đoạn 2 cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu tại Nghị quyết 18 của Chính phủ.
Liên quan đến thủ tục thỏa thuận với các địa phương và Bộ Quốc phòng, đại diện Bộ GTVT cho biết, hiện 12/12 tỉnh đã có văn bản thỏa thuận hướng tuyến; 9/10 dự án đã có ý kiến Bộ Quốc phòng, chỉ còn dự án Hậu Giang - Cà Mau chưa có ý kiến của Bộ Quốc phòng về hướng tuyến đi qua các khu vực đất quốc phòng do quá trình bàn giao cọc giải phóng mặt bằng (GPMB) mới phát hiện 2,79ha đất quốc phòng quản lý đang nuôi trồng thủy sản. Dự kiến hoàn thành trước ngày 15/5/2022.
Cũng theo đại diện Bộ GTVT, công tác khảo sát hiện trường địa hình, địa chất, thủy văn đã hoàn thành 12/12 dự án. Công tác lập hồ sơ khảo sát vật liệu và bãi đổ thải đang được các đơn vị tư vấn hoàn thiện, dự kiến hoàn thành trước ngày 15/5/2022.
Việc lập hồ sơ thiết kế cắm cọc GPMB, đến nay Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông đã thẩm định, trình Bộ GTVT chấp thuận 619,6km/729km (đạt 85%). Các đoạn còn lại khoảng 109,4km đơn vị này sẽ trình Bộ GTVT chấp thuận trước ngày 30/6/2022.
Ngoài ra, theo Bộ GTVT, công tác khảo sát, lập báo cáo tác động môi trường (ĐMT); lập khung chính sách GPMB; thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy… đã cơ bản được các đơn vị chức năng của Bộ này hoàn thành.
Đại diện Bộ GTVT cho biết, dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 hoàn thành tiến độ tốt như hiện nay một phần do đã có kinh nghiệm từ việc thực hiện giai đoạn 1. Theo đó, đại diện Bộ GTVT phân tích, dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 là dự án quan trọng quốc gia, đầu tư 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 654km, đi qua địa phận 13 tỉnh, tổng mức đầu tư khoảng 118.716 tỷ đồng. Tổng kinh phí GPMB dự án này khoảng 12.401 tỷ đồng, diện tích thu hồi khoảng 4.835ha, số hộ dân bị ảnh hưởng là 28.183; tái định cư khoảng 3.690 hộ dân và di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật nằm trong phạm vi GPMB.
“Nhìn vào những con số đó để thấy công tác GPMB là công việc có khối lượng, số lượng hộ dân bị ảnh hưởng lớn, tính chất phức tạp trên phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều chủ thể khác nhau” - đại diện Bộ GTVT nói và cho biết, dù đã chủ động công tác GPMB nhưng cho đến nay sau 3 năm triển khai thực hiện cao tốc Bắc Nam giai đoạn 1 vẫn còn khoảng 0,1% chiều dài tuyến vướng mặt bằng và một số công trình hạ tầng kỹ thuật, hoặc một số hạng mục công trình đã được bồi thường nhưng chưa được di dời.
Sẽ đồng loạt khởi công nhiều gói thầu vào cuối năm
Theo Bộ GTVT, từ kinh nghiệm thực hiện dự án giai đoạn 1, ở giai đoạn 2 này, công tác GPMB đã được các đơn vị của Bộ này thực hiện một cách “thần tốc”.
Cụ thể, Bộ GTVT cho biết, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư ngày 11/01/2022, tổng chiều dài khoảng 729km, đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố với tổng mức đầu tư khoảng 146.990 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công. Nhu cầu sử dụng đất của dự án khoảng 5.481ha, số hộ dân bị ảnh hưởng là 14.983 hộ, số hộ tái định cư khoảng 11.905 hộ; tổng khối lượng vật liệu đắp nền đường cho 12 dự án khoảng 85,94 triệu m3, được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập. Theo kế hoạch, các dự án này sẽ triển khai thi công trong năm 2022, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác vận hành từ năm 2026.
Để đảm bảo tiến độ, Chính phủ đã ban hành cơ chế cho phép triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ngay từ trong giai đoạn chuẩn bị dự án. Bộ GTVT đã rà soát, tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế cắm cọc GPMB cho các địa phương theo từng giai đoạn tùy theo mức độ phức tạp về kỹ thuật của từng đoạn tuyến, cơ bản hoàn thành trước ngày 30/6/2022.
Các địa phương thực hiện công tác liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đảm bảo bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công cuối năm 2022 và bàn giao toàn bộ diện tích còn lại trong quý II/2023. “Đến nay, các Ban Quản lý dự án đã phê duyệt hồ sơ thiết kế cắm cọc GPMB, bàn giao cho địa phương 424,8km/729km” - đại diện Bộ GTVT thông tin.
Theo Bộ GTVT, tính từ thời điểm Quốc hội có chủ trương đầu tư, thời gian để Bộ GTVT hoàn thành bàn giao hồ sơ, cắm cọc GPMB cho địa phương là khoảng 5 tháng, thời gian chuẩn bị đầu tư, khởi công dự án khoảng 10 tháng, công tác GPMB sẽ được hoàn tất trong thời gian khoảng 1,5 năm. “Đây có thể được coi là bước đột phá về thời gian chuẩn bị thực hiện đầu tư Dự án” - Bộ GTVT đánh giá.
