Phát biểu tại buổi gặp mặt, GS.TS Trình Quang Phú - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển phương Đông cho biết: Vào thời điểm năm 1969, ông đã rất xúc động khi hay tin có những người bạn nước ngoài đã dũng cảm treo cờ tại Pháp để phản đối chiến tranh, ủng hộ hòa bình cho nhân dân Việt Nam.
GS.TS Trình Quang Phú - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển phương Đông phát biểu tại buổi gặp mặt |
Chuyến thăm lần này của 2 người bạn Thụy Sĩ là ông Olivier Parriaux và ông Bernard Bachelard (là thành viên trong nhóm ba người đã liều mình treo lá cờ của MTDTGPMNVN) trên đỉnh tháp Nhà thờ Đức Bà ở Paris (Pháp) vào ngày 18 và 19/1/1969 là dịp để 2 vị khách cảm nhận rõ hơn sự thay đổi của TP HCM nói riêng và Việt Nam nói chung sau những năm tháng đau thương của chiến tranh. Đặc biệt chuyến thăm trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước càng có ý nghĩa sâu sắc hơn.
Theo GS.TS Trình Quang Phú, khi treo cờ, Bernard Bachelard mới 26 tuổi và là giáo viên thể dục. Noé Graff (24 tuổi) lúc đó đang là sinh viên khoa luật và Olivier Parriaux (25 tuổi) là sinh viên vật lý. Họ chung lý tưởng, là những thanh niên trẻ hoạt động tích cực trong các phong trào phản đối chiến tranh do người Mỹ và người Pháp tiến hành trước đó, tại Việt Nam.
Ông Olivier Parriaux cùng bà Trần Tố Nga chia sẻ tại buổi gặp mặt báo chí |
Khi phóng viên hỏi động lực nào khiến các ông có hành động treo cờ như vậy, ông Olivier Parriaux xúc động kể lại: Thời điểm đó, họ nghe tin Tổng thống Mỹ Johnson tuyên bố tạm ngừng ném bom miền Bắc Việt Nam và sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán. Để kỷ niệm sự kiện này một cách ấn tượng và gây tiếng vang, họ quyết định lựa chọn Nhà thờ Đức Bà Paris.
Hành trang đến Paris của Olivier và những người bạn chỉ vẻn vẹn có lá cờ nửa đỏ nửa xanh cùng nhiều vật dụng đơn giản khác. Sau cả ngày rong ruổi trên con đường A6, khi màn đêm buông xuống, Olivier cùng Bachelard men theo máng hứng nước dọc gian giữa của nhà thờ, đến chân tháp và từ từ leo lên. Hai người phải mất 1 giờ trèo lên, tuột xuống mới tới được thân của chóp tháp, sau đó cũng đến được hành lang mở thứ nhất vào khoảng 21 giờ. Cuộc leo lên đỉnh nhà thờ bắt đầu vào khoảng 22 giờ và chạm được đến cây thánh giá vào lúc 22 giờ 45 phút.
Mọi việc diễn ra trong vòng 30 tiếng đồng hồ. Họ trở về nhà an toàn và không quên ghé qua trụ sở nhật báo Le Monde để gửi thông cáo báo chí về hành động của mình.
Chuyện diễn ra ngày 19/1/1969, tức đêm trước ngày Nixon nhậm chức tổng thống và 6 ngày trước khi hội nghị 4 bên họp tại Paris.
Quang cảnh buổi gặp gỡ báo chí |
Sự kiện đã trở thành đề tài nóng hổi cho báo chí quốc tế khai thác. Nhiều ngày sau, các tờ báo lớn ở Pháp, Mỹ và nhiều nước đã đăng tải hình ảnh lá cờ tung bay trên đỉnh nhà thờ với những tình tiết ly kỳ, cùng các giả thuyết về người treo cờ.
Không ai biết những người treo cờ là ai mãi cho đến năm 2023, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris, danh tính của nhóm người treo cờ được công khai qua cuốn sách với tựa đề Le Viet Cong au sommet de Notre-Dame do chính họ xuất bản.
Sau hơn nửa thế kỷ, 2 trong số 3 người tham gia treo lá cờ của MTDTGPMNVN trên đỉnh Nhà thờ Đức Bà có mặt tại TP HCM và chia sẻ những tình cảm, câu chuyện của mình đối với đất nước mà họ từng có hành động dũng cảm để ủng hộ hòa bình.
Trước đó, vào tối 17/11, ông Nguyễn Văn Nên - Bí thư Thành ủy TP HCM đã chủ trì buổi tiếp ông Olivier Parriaux và ông Bernard Bachelard. Thay mặt nhân dân Việt Nam đang được hưởng độc lập, hòa bình, ông Nguyễn Văn Nên trân trọng gửi lòng biết ơn sâu sắc đến 2 người bạn Thụy Sĩ đã dũng cảm đấu tranh cho sự nghiệp giành độc lập cho Việt Nam.