Galveston 1900 - cơn bão gây thiệt hại về người lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ

Bão Galveston 1900 gây ra những thiệt hại kinh hoàng.
Bão Galveston 1900 gây ra những thiệt hại kinh hoàng.
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Bão Galveston hay còn được gọi là Đại bão Galveston, là một cơn bão nhiệt đới mạnh ở Đại Tây Dương đã tấn công thành phố đảo Galveston vào năm 1900. Cơn bão cướp đi sinh mạng của 8.000 đến 12.000 người và các thị trấn đất liền gần đó.

Ngoài số người thiệt mạng, cơn bão đã phá hủy khoảng 7.000 tòa nhà khiến khoảng 10.000 người trong thành phố mất nhà cửa.

Xoá sổ nền kinh tế thịnh vượng chỉ trong vài giờ

Thành phố Galveston thuộc hòn đảo hẹp nằm ở Vịnh Mexico cách khoảng 80km về phía đông nam của Houston, Texas. Hòn đảo lần đầu tiên được lập bản đồ vào năm 1785 bởi nhà thám hiểm người Tây Ban Nha Jose de Evia. Vào đầu những năm 1800, tên cướp biển người Pháp Jean Lafitte đã sử dụng hòn đảo này làm căn cứ cho các hoạt động tư nhân, buôn lậu, buôn bán nô lệ và cờ bạc phát đạt của mình.

Sau khi trục xuất Jean Lafitte, Hải quân Hoa Kỳ sử dụng Galveston làm cảng cho các tàu tham gia Chiến tranh giành độc lập Texas từ Mexico năm 1835 - 1836. Sau khi được hợp nhất thành một thành phố vào năm 1839, Galveston nhanh chóng phát triển trở thành một cảng biển quan trọng của Mỹ và trung tâm thương mại phát triển mạnh.

Đến năm 1900, dân số của hòn đảo này đã đạt gần 40.000 người, khiến nó chỉ bị thách thức bởi Houston là một trong những thành phố lớn nhất và quan trọng nhất về mặt thương mại của Bờ Vịnh. Tuy nhiên, trong bóng tối của ngày 8/9/1900, sức gió của cơn bão Galveston lên đến hơn 220km/giờ, đã mang một bức tường nước theo triều cường qua đảo, cuốn trôi 115 năm lịch sử và tiến bộ của thành phố. Thảm họa đã kết thúc “Kỷ nguyên vàng” của Galveston, khi cơn bão qua đi các nhà đầu tư tiềm năng đã chuyển sang Houston.

Phần lớn của thành phố Galveston, Texas đã biến thành đống đổ nát vào tháng 9/1900.

Phần lớn của thành phố Galveston, Texas đã biến thành đống đổ nát vào tháng 9/1900.

Cơn bão Galveston diễn ra trong 19 ngày. Bắt đầu từ ngày 27/8/1900, một con tàu ở phía đông của Quần đảo Windward đã phát hiện ra một xoáy thuận nhiệt đới, lần đầu tiên được quan sát thấy trong mùa hàng năm. Ban đầu ở trạng thái bão nhiệt đới, nó hầu như vẫn duy trì cường độ trong khi di chuyển đều đặn theo hướng tây tây bắc và đi vào vùng đông bắc Caribe vào ngày 30/8. Cơn bão đổ bộ vào Cộng hòa Dominica với tư cách là một cơn bão nhiệt đới yếu vào ngày 2/9. Nó suy yếu nhẹ khi đi qua Hispaniola, trước khi tái xuất hiện vào vùng biển Caribe vào cuối ngày hôm đó.

Vào ngày 3/9, cơn bão đã tấn công tỉnh Santiago de Cuba và sau đó từ từ trôi dọc theo bờ biển phía nam của Cuba. Khi đến Vịnh Mexico vào ngày 6/9, cơn bão đã mạnh lên thành cuồng phong. Chiều tối 8/9 cường độ mạnh lên đáng kể và hệ thống đạt đỉnh điểm là cơn bão cấp 4 với sức gió duy trì tối đa là 235 km/giờ đã đổ bộ và tàn phá thành phố Galveston.

Sáng 9/9, cơn bão suy yếu nhanh chóng sau khi di chuyển vào đất liền Hoa Kỳ, phía nam Houston, Texas và tiếp tục giảm xuống cường độ bão nhiệt đới vào cuối ngày 9/9. Sau khi tấn công Newfoundland vào cuối ngày 13/9, cơn bão nhiệt đới đi vào vùng biển xa Bắc Đại Tây Dương và suy yếu, với những tàn tích được quan sát lần cuối gần Iceland vào ngày 15/9.

Đáng tiếc, dự báo thời tiết vào năm 1900 vẫn còn sơ khai so với các tiêu chuẩn ngày nay. Việc theo dõi và dự báo bão phụ thuộc vào các báo cáo rải rác từ các tàu trong Vịnh Mexico. Mặc dù người dân trên đảo Galveston có thể thấy rằng một cơn bão đang đến, nhưng họ không có cảnh báo về mức độ nguy hiểm của nó. Trong khi các nhà dự báo của Cục Thời tiết Hoa Kỳ đã dự đoán cơn bão vào ngày 5/9 nhưng họ đã không dự đoán được mức độ nguy hiểm của cơn bão do triều cường gây ra.

Sức tàn phá kinh hoàng

Cơn bão lớn mang theo lũ lụt và giông bão nghiêm trọng đến các khu vực của Caribe, đặc biệt là Cuba và Jamaica . Nhiều khả năng phần lớn Nam Florida đã hứng chịu gió bão nhiệt đới, mặc dù hầu hết các thiệt hại nhỏ đã xảy ra. Gió mạnh và triều cường đã làm ngập lụt các khu vực phía nam Louisiana, mặc dù cơn bão không để lại thiệt hại đáng kể về cấu trúc hoặc thiệt hại về người ở bang này.

Bão đã mang lại gió mạnh và triều cường đến một phần lớn phía đông Texas, với Galveston phải gánh chịu hậu quả lớn của cơn bão. Xa hơn về phía bắc, cơn bão và tàn dư của nó tiếp tục tạo ra mưa lớn và gió giật mạnh, làm sập dây điện báo, biển báo và cây cối ở một số bang. Tử vong xảy ra ở các tiểu bang khác, bao gồm Ohio (15), Wisconsin (6), Illinois (2), New York (2), Massachusetts (1) và Missouri (1).

Thiệt hại từ cơn bão trên toàn nước Mỹ đã vượt quá 34 triệu USD. Những tàn tích còn lại cũng gây ra tác động nghiêm trọng cho Canada. Ở Ontario , thiệt hại lên đến khoảng 1,35 triệu USD, với 1 triệu USD đối với cây trồng. Tàn tích của cơn bão khiến ít nhất 52 người chết và có thể lên tới 232 người chết ở Canada, chủ yếu là do các tàu bị chìm gần Newfoundland và lãnh thổ Saint - Pierre của Pháp . Trong suốt chặng đường của nó, cơn bão đã gây ra thiệt hại hơn 35,4 triệu USD.

Đại bão đi qua đã để lại khoảng 6.000 đến 12.000 người thiệt mạng ở Hoa Kỳ, con số được trích dẫn nhiều nhất trong các báo cáo chính thức là 8.000 người. Hầu hết những cái chết này xảy ra ở và gần Galveston, sau khi nước dâng do bão làm ngập bờ biển với lượng nước từ 2,4 - 3,7 m.

Ngoài số người thiệt mạng, cơn bão đã phá hủy khoảng 7.000 tòa nhà thuộc mọi mục đích sử dụng ở Galveston. Trong đó bao gồm 3.636 ngôi nhà bị phá hủy, mọi ngôi nhà trong thành phố đều bị thiệt hại ở một mức độ nào đó. Cơn bão khiến khoảng 10.000 người trong thành phố mất nhà cửa, trong tổng dân số ít hơn 38.000 người.

Một trong những sự kiện bi thảm nhất sau cơn bão xảy ra khi những người sống sót phải đối mặt với nhiệm vụ chôn cất người chết. Nhận thấy họ thiếu các nguồn lực cần thiết để xác định và chôn cất đúng cách quá nhiều thi thể, các quan chức Galveston đã chỉ đạo rằng các xác chết được mang ra ngoài khơi và đổ xuống Vịnh Mexico.

Tuy nhiên, trong vòng vài ngày, các thi thể bắt đầu trôi dạt trở lại các bãi biển. Quá tuyệt vọng, những người công nhân đã dựng những giàn hỏa táng tạm để đốt những xác chết đang phân hủy. Những người sống sót kể lại đã chứng kiến ngọn lửa bùng cháy cả ngày lẫn đêm trong nhiều tuần.

Sau những mất mát quá lớn, họ nhận ra rằng nhiều cơn bão lớn có thể sẽ tiếp tục đổ bộ vào hòn đảo của họ, các quan chức của Galveston đã thuê các kỹ sư giỏi nhất để thiết kế và xây dựng một bức tường chắn bằng bê tông khổng lồ nâng đường bờ biển của hòn đảo này lên gần 5,2m. Khi cơn bão lớn tiếp theo đổ bộ vào Galveston vào năm 1915, tường chắn sóng đã chứng tỏ giá trị của nó, vì thiệt hại được giữ ở mức tối thiểu và chỉ có 8 người thiệt mạng.

Được hoàn thành lần đầu vào ngày 29/7/1904 và được mở rộng vào năm 1963, bức tường chắn sóng Galveston dài 16km hiện là một điểm thu hút khách du lịch nổi tiếng. Kể từ khi lấy lại danh tiếng như một điểm đến du lịch trong những năm 1920 và 1930, Galveston đã tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

Mặc dù hòn đảo này đã tiếp tục phải hứng chịu những cơn bão lớn vào năm 1961, 1983 và 2008, nhưng không có cơn bão nào gây ra thiệt hại nhiều hơn cơn bão năm 1900. Thành phố đảo độc đáo này hiện nay vẫn là một cảng vận chuyển lớn, là điểm đến nghỉ dưỡng ven biển nổi tiếng được nhiều du khách biết tới.

Tin cùng chuyên mục

Đảo Hans là một đảo đá nhỏ không có cư dân sinh sống.

Hồi kết của “Cuộc chiến tranh yên bình nhất thế giới”

(PLVN) - Cuộc tranh chấp giữa Canada và Đan Mạch về chủ quyền đối với đảo Hans ở vùng Bắc Cực được đặt cho biệt danh là “Cuộc chiến tranh yên bình nhất trên thế giới” vì ở nơi đây chưa từng xảy ra xô xát hay giao tranh vũ trang giữa hai bên.

Đọc thêm

Châu lục không còn dễ thu phục

Các nhà lãnh đạo tham dự Thượng đỉnh châu Mỹ lần 9 tại Los Angeles (Mỹ).
(PLVN) - Tổng thống Mỹ Joe Biden không phải chẳng đạt được kết quả gì nhưng cũng không thể toại nguyện về kết cục của Hội nghị cấp cao của các nước châu Mỹ lần thứ 9 vừa qua.

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria
(PLVN) - Đối với các bộ lạc thổ dân ở Nigeria, việc rạch thân để tạo ra các vết sẹo là một nghi thức khá phổ biến và có từ rất lâu đời. Tùy từng bộ lạc, việc rạch thân sẽ diễn ra theo nhiều cách khác nhau, cùng với quan niệm về giá trị của những vết sẹo cũng khác nhau.

Bên lề sân cỏ (Kỳ 1): Lịch sử hình thành và chinh phục cả thế giới của bóng đá

 Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dận (927-976 sau CN) chơi xúc cúc cùng các cận thần.
(PLVN) - Bóng đá được cho rằng đã xuất hiện từ thời đại Chiến Quốc và phiên bản cổ xưa nhất với đầy đủ các kỹ thuật là môn xúc cúc (các tên gọi khác: tháp cúc, đạp cúc, túc cúc) của Trung Quốc. Tuy vậy, phải tới thế kỷ 18, bóng đá mới trở nên phổ biến và phát triển rầm rộ, đặc biệt là ở các nước châu Âu.

Ô nhiễm môi trường - “sát thủ” nguy hiểm hơn cả bệnh tật, chiến tranh

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa danh tiếng The Lancet mới đây cho biết, ô nhiễm môi trường, bao gồm ô nhiễm không khí, nước và đất là nguyên nhân gây ra cái chết của 9 triệu người mỗi năm, nhiều hơn số người tử vong do các bệnh nguy hiểm như AIDS, ho gà, sốt rét; hay khủng bố và chiến tranh.

Ranh giới nào cho luật?

Mỹ, EU, NATO và đồng minh cho rằng Nga đã bất chấp luật pháp quốc tế khi phát động chiến sự ở Ukraine.
(PLVN) - Chiến sự từ hơn 100 ngày nay ở Ukraine không những chỉ làm chấn động thế giới về chính trị an ninh mà còn đặt luật pháp quốc tế trước nhiều câu hỏi mà không biết đến khi nào mới có được câu trả lời.

EU cấm vận Nga xuất khẩu dầu lửa

(ảnh minh họa).
(PLVN) - Sau gần 1 tháng dàn xếp bất đồng quan điểm trong nội bộ, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí thông qua chủ trương ngừng nhập khẩu dầu lửa của Nga.

Luẩn quẩn và bế tắc

22 nạn nhân thiệt mạng trong vụ xả súng ngày 24/5/2022 tại trường tiểu học Robb (bang Texas, Mỹ).
(PLVN) - Ở nước Mỹ, chỉ trong khoảng thời gian rất ngắn xảy ra liên tiếp 2 vụ xả súng khiến cho nhiều người bị thiệt mạng và gợi lại cả chuỗi dài những vụ việc tương tự đã từng xảy ra trong quá khứ.

Kỳ dị chó cún được bầu làm Thị trưởng ở nước Mỹ

Một tân “Thị trưởng chó cún” ở thị trấn Rabbit Hash.
(PLVN) - Rabbit Hash là một thị trấn nhỏ tại bang Kentucky (Mỹ). Đã từ lâu, đảm nhiệm danh nghĩa Thị trưởng của thị trấn đã không còn thuộc về con người. Tổng cộng 5 “Thị trưởng chó cún” đã giữ chức vụ này với nhân vật đắc cử gần nhất là chú chó tên là Wilbur.

Danh họa Picasso và quá khứ “bị hắt hủi” ở Pháp

Chân dung Picasso.
(PLVN) - Ít người biết rằng, danh họa nổi tiếng thế giới Picasso lúc sinh thời, trong suốt gần nửa thế kỷ, ông bị coi là kẻ ăn nhờ ở đậu, là “phần tử nước ngoài nguy hiểm” và bị từ chối cho nhập quốc tịch Pháp.