Em và Trịnh, thân phận và tình yêu

Em và Trịnh, thân phận và tình yêu
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Tôi đã xem Em và Trịnh hai lần trong cách biệt 2 ngày, và giữa hai lần xem đó có một ngày để tâm trí không bị va đập hay hối thúc bởi tính thể hiện mà bình phẩm một tác phẩm điện ảnh.

Trước khi nói về phim thì tôi nghĩ nên nhìn nhận Trịnh và nhạc Trịnh ở góc độ văn hóa, văn nghệ đại chúng, nó phổ biến đến độ gần như có một trường phái riêng đó là Trịnh.

Chừng mực nào đó nó lấn lướt luôn cả những tài danh nhạc sĩ khác như Vũ Thành An, Ngô Thụy Miên hay Từ Công Phụng… ở dòng nhạc tình ca này, tất nhiên người nghe vẫn chọn riêng cho mình dòng nhạc và nghệ sĩ thích hợp.

Trịnh được yêu thích hơn ở chỗ là ca từ Trịnh như một lời giải cho những vướng mắc cắc cớ của những con người suy tư về tình yêu thân phận mà họ không diễn tả được.

Còn gì thi vị hơn khi một chiều nhẹ bên hiên vắng quán cafe, nghe “nhìn những thu đi” để “thấy tháng ngày chết trong thu vàng”.

Hay khi tỉnh giấc trong một cơn mưa, nghe nhà bên mở diễm xưa để ta đi vào giấc mơ hiện tại của “nghe mưa nơi này lại nhớ mưa xa” và lòng thấp thỏm lo sợ là khi nhà bên tắt cơn mơ thực kia bất cứ lúc nào.

Người ta yêu Trịnh cũng vì những giải biện và thấu hiểu như vậy. Tuy nhiên khi quá phổ biến đến độ ai cũng có thể bàn về Trịnh được nên nó tự nhiên bình dân hóa, đại chúng hóa, số ít thì trầm ngâm chiêm nghiệm còn lại thì nhìn chung là phong trào.

Phim Em và Trịnh dựa vào những bức thư tình gửi qua lại giữa Trịnh và nàng thơ Dao Ánh Thật ra những lá thư đó là sướt mướt ủy mị, một nỗi buồn của tình yêu con người và thời cuộc, của ngôn từ, của cô đơn, của yêu và mộng.

Như đã nói bên trên khi tên tuổi và nhạc Trịnh được người nghe đón nhận thì mọi thứ sau đó là sẽ dễ hơn. Ủy mị hay đau khổ cũng được, yêu mà.

Phim nhìn chung vẽ ra một loạt các sự kiện liên quan đến hoàn cảnh ra đời các ca khúc nổi tiếng “Nhìn những mùa thu đi”, “Diễm xưa”, “Ướt mi”… Phim bày ra cho người xem trước một một bảng mô tả với sự kiện chồng sự kiện, cảm giác khá là lộn xộn.

Đoàn làm phim giao lưu với khán giả.

Đoàn làm phim giao lưu với khán giả.

Tôi sẽ không đi sâu vào phim với các chi tiết, điện ảnh, nghề vì nó không phải là cái để bình luận phim. Như một bản symphony luôn ở đoạn mở với duy nhất một chương allegro sonata rồi luẩn quẩn ở đó không kết, không cao trào, không thắt mở, chỉ một thoáng Dao Ánh và lá thư 20 năm không được mở.

Nhìn chung một câu chuyện kể lại ta nên nhìn nhận nó như những trang đời của Trịnh về tình yêu và thân phận thôi. Lối dẫn chuyện tôi nghĩ rằng chưa thuyết phục, cô Michiko dẫn chuyện với cách hỏi, Trịnh trả lời và hồi tưởng chuyện lồng trong chuyện.

Đây là điểm mà cá nhân tôi cho rằng rằng ê-kíp phim còn vội vàng với kịch bản. Dù ê-kíp với những tên tuổi nổi tiếng về biên kịch, sáng tạo, sản xuất. Nói về tình yêu thân phận thì những hào nhoáng kia không làm nên thành công cho bộ phim, hay chí ít thì cũng đọng lại cho người xem nhiều luyến tiếc.

Tôi nghĩ nên để chính Dao Ánh dẫn chuyện, với những bồi hồi kể lại thì hay hơn cô nghiên cứu sinh người Nhật kia.

Như Rose trong phim Titanic, rồi kỷ vật cũng trả lại cho biển khơi. Còn Dao Ánh có thể đốt thư đi, như chết để tình yêu bất diệt. Cho âm nhạc vang vọng thổn thức hiện hữu mãi để nhắc lại chuyện tình tuyệt đẹp kia.

Sức khỏe của một nền điện ảnh, nghệ thuật, không phụ thuộc vào những con người nổi tiếng, ồn ào, mà nó có mặt nơi đời sống thường nhật ngoài kia, của sống và yêu dung dị chân thành nhưng mãnh liệt, là những khoảng vắng của cô đơn võng vãnh muỗi bay của đêm sâu cùng cực… như Trịnh đã từng thế.

Diễn viên Trần Lực vào vai Trịnh Công Sơn lúc về già.

Diễn viên Trần Lực vào vai Trịnh Công Sơn lúc về già.

Một chi tiết nữa là căn chòi của Trịnh được tái hiện lại trên B'lao của cao nguyên Trung phần khi Trịnh dạy học ở đây vào những năm 1964. Nếu Trịnh không sống với nỗi cô đơn này thì khó mà ra được một Trịnh như sau này.

Trong nỗi cô đơn âm thầm đó với một tình yêu dịu ngọt về Dao Ánh nơi xa xôi, thì nó càng thăng hoa với những câu từ diễm lệ trong thư tình gửi một người.

Bảo Ninh trong “Nỗi buồn chiến tranh” với những hình ảnh cuối tiểu thuyết khi Kiên rời trận mạc về với đời thường. Kiên đi qua vùng cao đó và bắt gặp một gia đình nhỏ trong căn nhà phong phanh gió núi có vợ có chồng, có tiếng con trẻ. Kiên chùng lòng và tự hỏi rốt cuộc điều gì mới là mục đích cuối cùng của đời mình. Phải chăng là một cuộc sống bình thường của một con người bình thường.

Như tác giả từng nói: “Điều vĩ đại hóa ra rất bình thường”. Einstein cuối đời cũng nói rằng nếu được chọn lựa một lần nữa thì ông chỉ muốn làm cậu bé bán bánh mì thôi.

Hay trong “Một tâm hồn đẹp” phim về giáo sư John Nash ông điên 30 năm và khi nhận giải Nobel toán học năm 1992 ông cũng chỉ nói rằng cuộc đời ông cuối cùng cũng là tình yêu ông thấy được ở vợ mình thôi.

Khán giả xếp hàng mua vé xem phim Em và Trịnh.

Khán giả xếp hàng mua vé xem phim Em và Trịnh.

Điện ảnh, văn học, âm nhạc mọi thứ cũng là cái cớ, cái nền bày ra để đặt tình yêu lên đó. Mà trong một đêm giao thừa năm 1992 Trịnh đã viết: “Cuộc sống là một niềm an ủi vô bờ. Cuộc sống chỉ cho ta mà không cần lấy bớt đi. Cuộc sống cho ta tất cả và mỉm cười khi thấy ta dại dột. Con người sinh ra vốn bất toàn và để làm những điều lầm lỗi. Nó đẹp vì bất toàn. Nó đáng yêu vì nó luôn luôn lầm lỗi.

Vậy thì cứ yêu mà đừng tuyệt vọng. Hết cuộc tình này sẽ có một cuộc tình khác. Không có ai lang chạ. Không có ai phản bội ai. Có thứ tình này có thứ tình nọ. Có tội lỗi và có thiên thần. Ðừng khen chê, bôi bác, thẩm định”.

Nên nếu phim không hoàn hảo vài khung hình thì cũng không có gì đáng nói đáng bình cả.

Hãy xem và cảm nhận và hãy yêu nhau đi.

Sài Gòn 12/6/2022

Tin cùng chuyên mục

Ca sĩ Ngọc Châm hy vọng hát bằng trái tim thì sẽ được mọi người yêu mến. (Ảnh: Bình Quách)

Ca sĩ Ngọc Châm cháy bỏng khi được hát ca khúc mình mê đắm

(PLVN) - Trong chặng đường hoạt động nghệ thuật rất phong phú của mình, Ngọc Châm ở rất nhiều vai trò, nhưng với "Giai nhân 2", cô sẽ chỉ là ca sĩ để được sống trọn vẹn trong tình yêu âm nhạc của một người ca sĩ, để thỏa nỗi khao khát hát của cô bấy lâu nay, để được hát những gì mình thích, mình yêu, mình say đắm.

Đọc thêm

'Tiếng hát Hà Nội 2024' lan tỏa thanh âm của tình yêu Hà Nội

Cuộc thi còn tạo điều kiện phát triển cho những tài năng âm nhạc trẻ. (Ảnh: BTC)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng hát Hà Nội năm 2024” sẽ tạo cơ hội cho các nghệ sĩ sáng tạo, thể hiện những tác phẩm âm nhạc truyền thống và đương đại với chủ đề về ca ngợi Tổ Quốc, Đảng, Bác Hồ, tình yêu với Thủ đô, quê hương – đất nước góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển nghệ thuật.

MC Cát Tường đề nghị xử lý một số trang tin lấy tên mình 'giật tít câu view' để lừa tiền

Diễn viên - MC Cát Tường
(PLVN) - MC Cát Tường và nhà sản xuất “Bạn muốn hẹn hò” mời luật sư và Thừa phát lại lập vi bằng một số trang tin điện tử, fanpage, facebook, youtube… có hành vi “giật tít câu view”, làm sai lệch thông tin, gây hoang mang dư luận liên quan vụ MC cảnh báo có kẻ gian sử dụng hình ảnh của mình để lừa đảo số tiền lớn.

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film
(PLVN) - Giải thưởng Silvana S Film là giải thưởng tôn vinh những bộ phim tài liệu xuất sắc về môi trường và giới trẻ, thuộc khuôn khổ chương trình LENScape: Documentary Shorts from Southeast Asia. Năm nay, Việt Nam tham gia Giải thưởng Silvana S Film với bộ phim tài liệu ngắn “Thư gửi mẹ” do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đồng sản xuất với đạo diễn Hà Lệ Diễm.

Vẻ đẹp từ những thước phim

Vẻ đẹp từ những thước phim
(PLVN) - Thời gian đã phủ lớp bụi lên những thước phim cổ, tấm ảnh cũ, tuy nhiên giá trị của chúng không mất đi. Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại hối hả, sôi động với nhiều âm thanh, màu sắc đa dạng trên truyền hình, nhưng nhiều người trẻ vẫn dành tình cảm cho các bức ảnh cũ, thước phim xưa.

Đắm say với “Tình ta Hà Tĩnh”

Cảnh đẹp Hà Tĩnh được nhạc sĩ Ngọc Lê Ninh đưa vào trong ca khúc "Tình ta Hà Tĩnh) (ảnh trong MV).
(PLVN) -  Sau 12 năm ấp ủ, nhà khoa học, nhà thơ, nhạc sỹ Ngọc Lê Ninh cho ra đời ca khúc mang tên “Tình ta Hà Tĩnh”. Với âm hưởng dân ca xứ Nghệ, ca khúc tôn vinh đời sống văn hóa, chính trị, phong tục tập quán, các địa danh nổi tiếng, các đặc sản biển rừng, văn hóa phi vật thể (Ví Dặm, Ca trù Cổ Đạm)... và một tình yêu nồng nàn với mảnh đất nơi đây.

Trao giải Cuộc thi 'Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu - Quốc Tử Giám qua hội họa'

Các tác phẩm hội họa đạt giải thưởng cao (ảnh P.V)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu-Quốc Tử Giám qua hội họa” là “sân chơi” lành mạnh nơi các bạn trẻ cùng nhau sáng tạo, cùng nhau tranh tài, thể hiện cảm xúc, quan điểm của mình qua các tác phẩm hội họa về các công trình kiến trúc, hiện vật, tượng thờ,… tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Với mục đích tìm kiếm người đẹp có đủ “sắc, tâm, tài” để quảng bá hình ảnh của tà áo dài Việt Nam, cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu được tổ chức nhằm phát huy vai trò, năng lực của phụ nữ Việt Nam trong tiến trình hội nhập phát triển, quảng bá đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024

BTC thông tin về Liên hoan các Ban nhạc toàn quốc năm 2024. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024 là dịp để các nghệ sĩ đến từ mọi miền cả nước quy tụ gặp gỡ, giao lưu học hỏi, chia sẻ và trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động nghệ thuật, nhằm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, tiếp tục tạo ra những sản phẩm nghệ thuật có chất lượng phục vụ xã hội.