Đừng làm khó

Trong tổ chức việc tang theo phong tục của người Việt Nam, khi đi đưa tang người ta rải vàng mã trên đường với quan niệm làm “lộ phí” cho ma quỷ để chúng khỏi quấy nhiễu linh hồn người chết. Nhà càng giàu thì rải càng nhiều, khi một đám tang đi qua thì đường phố ngập tràn các loại rác.

Thực ra, đây là một hủ tục, biểu hiện của sự mê tín dị đoan, gây lãng phí và ô nhiễm môi trường. Có nhiều người cho rằng tục rải vàng mã tiễn đưa người chết là thể hiện sự quan tâm, biết ơn đối với người đã khuất. Nhưng đôi khi chỉ là sự khoe mẽ giàu sang. Vì có không ít người, lúc bình thường đối xử với cha mẹ, người thân thật tệ bạc, bất hiếu; thế nhưng sau khi họ mất đi, lại làm ra vẻ hiếu kính, tổ chức đám tang thật rình rang cốt để lấy tiếng. Trong tư tưởng của đạo Phật, đạo Nho đều dạy con cái phải tận hiếu với cha mẹ khi cha mẹ còn sống, chứ không phải rải vàng mã cho thật nhiều, làm đám tang cho thật to mới là tỏ lòng hiếu kính.

Phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu trong hơn 10 năm thực hiện Chỉ thị 27/CT-TW của Bộ Chính trị về việc “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội” đã vận động người dân tổ chức tang lễ gọn nhẹ, nhưng vẫn thể hiện được tấm lòng của người sống đối với người chết. Sau một thời gian vận động, từ năm 2006 đến nay, có 97% các đám tang tổ chức tang lễ trong vòng 48 giờ và thực hiện không rải giấy vàng mã từ nhà đến nghĩa trang, loại bỏ các tục lệ cúng giữa đường, đội mũ rơm, chống gậy, lăn đường; 50% các đám tang không dùng đội nhạc, chỉ sử dụng máy ghi âm nhạc lễ tang...

Trong khi người dân phường Hòa Minh thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang, thì hầu hết các đám tang từ hướng thành phố lên Nghĩa trang Hòa Sơn, đi qua địa bàn phường lại rải giấy vàng mã đầy đường, và dừng lại  giữa đường “tế đồ trung”, một nghi lễ của thuở ngày xưa, dành cho những đám tang phải khiêng quan tài, giúp người khiêng có thời gian nghỉ ngơi. Các đám tang đó đã đi ngược với quan điểm, nếp sống của người dân Hòa Minh, khiến bà con bất bình, ảnh hưởng đến cuộc vận động xây dựng nếp sống văn minh của địa phương.

Cuối tháng 12 vừa qua, Ban Chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa-Ủy ban MTTQVN thành phố tổ chức gặp mặt, bình xét, công nhận lại các xã, phường văn hóa trên địa bàn thành phố. 14 xã, phường văn hóa cùng dự đồng ý với quan điểm của lãnh đạo phường Hòa Minh về việc xây dựng nếp sống văn hóa trong việc tang, và các phường, xã khác không nên “làm khó” phường Hòa Minh cũng như nhiều phường khác khi vẫn tồn tại hủ tục trong việc tang, làm mất mỹ quan đô thị, ô nhiễm môi trường, gây ra sự vất vả cho những người công nhân quét rác.

Việc ngăn chặn hay thay đổi hành vi rải giấy vàng mã cần những biện pháp tuyên truyền, giáo dục người dân về ý thức môi trường; các cán bộ đảng viên sống ở từng khu dân cư có trách nhiệm gặp gỡ gia đình có đám tang để thuyết phục, đề nghị gia đình chấp hành, không nên rải vàng mã trên đường; xây dựng thành quy ước, hương ước và xem đây là một trong những tiêu chuẩn để đánh giá khu phố văn hóa, xóm làng văn hóa, gia đình văn hóa... 

 Nghị Văn