Dùng dấu 'mật' thế nào để không xâm phạm quyền tiếp cận thông tin?

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu ý kiến
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu ý kiến
(PLO) -Đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước (BVBMNN) để tạo “nỏ thần” giữ nước nhưng các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cũng cho rằng dự thảo Luật cần quy định minh bạch, cụ thể hơn để tạo điều kiện cho người dân tham gia xây dựng chính quyền.

Hôm qua (22/11), Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật BVBMNN. 

Đề cập đến tình trạng lạm dụng đóng dấu mật vào những văn bản không mật, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết: “Trong khi hệ thống luật đã công khai, minh bạch và sửa đổi rất nhiều nhưng vẫn có cơ quan đóng “mật” vào cả danh sách của vụ trưởng hiện hành. Vụ trưởng hiện hành thì có gì mật?. Có những bộ đóng dấu “mật” cả vào chất vấn của ĐBQH không có thông tin mật nhưng vẫn đóng “mật” khiến ĐBQH không thể trả lời cử tri về thông tin mà mình chất vấn được”.

Cũng theo bà Nga, việc chậm công khai, công khai hình thức và lạm dụng bảo mật để không công khai ở nhiều cơ quan bộ, ngành trong nhiều trường hợp đã dẫn đến nhiều hậu quả lớn trong công tác phòng chống tham nhũng.

“Chúng tôi theo dõi các vụ án thấy một số cá nhân cũng rơi vào vòng lao lý trong những trường hợp các văn bản quy định không rõ ràng”, bà Nga nói và cho biết thực tế đã có một số phóng viên báo chí và thậm chí cán bộ nhà nước cũng có thể bị ảnh hưởng vì bị quy là làm lộ tài liệu mật khi quy định về mật không rõ ràng. 

Chính vì thế, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của QH kiến nghị cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra rà soát lại để đảm bảo tính thống nhất của các quy định của luật này với các quy định có liên quan về công khai minh bạch, về quyền tiếp cận thông tin, về phòng, chống tham nhũng và công khai trong hoạt động tố tụng. “Đặc biệt, Ban soạn thảo cần rà soát lại và tạo điều kiện cho ĐBQH và người dân có thể hoạt động đúng quy định của pháp luật với các quy định cụ thể minh bạch hơn”, bà Nga nhấn mạnh.

ĐB Ngô Đức Mạnh (Bình Thuận) cũng cho rằng cần phân định lại cho rõ những vấn đề gì, thông tin gì thuộc BMNN vì “nếu không khéo chúng ta lại xâm phạm và có thể ảnh hưởng đến quyền tiếp cận thông tin của người dân”. 

Với 83,1% đại biểu tán thành, trong phiên họp toàn thể tại hội trường sáng 22/11, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020.

Sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của Dự án là 3.736 ha, trong đó đất trồng lúa là 1.037 ha. Thực hiện giải phóng mặt bằng theo quy mô 6 làn xe trên tất cả các dự án thành phần, riêng dự án Cam Lộ-La Sơn theo quy mô 4 làn xe theo quy hoạch đã được phê duyệt. Sơ bộ tổng mức đầu tư của Dự án là 118.716 tỷ đồng, bao gồm: 55.000 tỷ đồng vốn Nhà nước đầu tư tham gia thực hiện Dự án thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 bố trí cho các dự án quan trọng quốc gia theo Nghị quyết số 26/2016/QH14 và 63.716 tỷ đồng vốn huy động ngoài ngân sách.

Giai đoạn 2017-2020 dự kiến đầu tư 654 km, chia thành các dự án thành phần vận hành độc lập, hình thức, quy mô đầu tư phù hợp với từng dự án thành phần.

Bổ sung chế tài để xử nghiêm vi phạm

Liên quan đến phân loại BVBMNN, danh mục BMNN, nhiều ĐB cho rằng dự thảo Luật cần làm rõ hơn các cấp độ về phân loại BVBMNN ở mức độ tuyệt mật, tối mật và mật; cần định tính, định lượng đầy đủ, mức độ mật. Theo ĐB Phạm Thị Thanh Thủy (Thanh Hóa), phân loại bí mật nhà nước thành 3 cấp độ: tuyệt mật, tối mật và mật như dự thảo Luật chưa có căn cứ và tiêu chí cụ thể để xác định mức độ nguy hại, như thế nào là đặc biệt nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và nghiêm trọng. 

“Điều này dễ dẫn đến tình trạng có nhiều cách hiểu khác nhau, không thống nhất, thiếu chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương về việc xác định, phân loại bí mật nhà nước”, ĐB nói và đề nghị dự thảo Luật cần có quy định cụ thể hơn tiêu chí xác định, phân loại bí mật nhà nước để đảm bảo sự thống nhất. Còn ĐB Nguyễn Tiến Sinh (Hòa Bình) ví việc BVBMNN như bảo vệ nỏ thần của An Dương Vương và là kế sách giữ nước. Do đó, ĐB đề nghị Luật cần bổ sung đầy đủ các chế tài xử lý vi phạm để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật có thể gây phương hại cho quốc gia và dân tộc. 

Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt:

Phải bảo vệ bản sắc văn hóa của Việt Nam

Chiều 22/11, Quốc hội (QH) thảo luận về dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt (ĐVHCKTĐB). Tại phiên thảo luận, các ĐBQH nhất trí về việc sự cần thiết phải ban hành luật để tạo cơ sở pháp lý lập các ĐBHCKTĐB. Tuy nhiên, ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) cho rằng tại thời điểm này chúng ta không thu hút đầu tư bằng mọi giá nên phải xác định các nguyên tắc chi phối toàn bộ quá trình thành lập và điều hành các ĐVHCKTĐB. 

ĐB Nghĩa cũng đặt câu hỏi về quy định “mở” cấp đất 99 năm cho nhà đầu tư chiến lược trong khi Luật hiện hành quy định thời gian tối đa là 70 năm. “Chúng ta không biết 50 năm nữa người ta có xài tiền hay không, có đánh bạc hay không và nếu đánh bạc thì có dùng casino hay không. Vậy, nếu 30 năm nữa casino thất bại thì có thu hồi đất hay không? Vì vậy, tôi đề nghị bỏ quy định 99 năm thay vào đó quy định như hiện hành. Bên cạnh đó cũng cần xem lại khái niệm nhà đầu tư chiến lược vì khái niệm này ở trong luật hiện còn rất dễ dãi”, ĐB nói. 

Cho các điều khoản trong dự thảo Luật đã đủ chín muồi để ra luật chung về các ĐVHCKTĐB, ĐB Nghĩa đề nghị thiết kế đưa hết các quy định về các vấn đề liên quan đến các ĐVHCKTĐB vào luật chung còn với 3 đặc khu cụ thể là Bắc Vân Phong, Vân Đồn và Phú Quốc thì đưa vào các Nghị quyết của QH. Theo ĐB, viết luật chung như vậy có lợi ở chỗ khi 3 đặc khu đã ra đời mà nếu thấy có quy định cần thay đổi thì chúng ta dùng nghị quyết của QH thay đổi hoặc nếu xuất hiện đặc khu đầy hứa hẹn, triển vọng thì lại dùng Nghị quyết của QH thành lập thêm chứ không phải sửa luật. Ngoài ra, ĐB còn cho rằng cần quy định có những ngành không cho nước ngoài đầu tư, có những ngành không cho chuyển nhượng cho nước ngoài trong các đặc khu.

Đọc thêm

Thủ tướng công tác tại Trung Quốc: Tiếp tục nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Thanh Bình.
(PLVN) -  Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, hôm nay - 5/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, dự Hội nghị Cấp cao chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc đến ngày 8/11 theo lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường.

Sửa đổi Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Tạo điều kiện để sĩ quan phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật. (Ảnh: qdnd.vn)
(PLVN) -  Việc sửa đổi Luật Sĩ quan (LSQ) Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, đặc biệt là tăng tuổi công tác, góp phần hoàn thiện chế độ chính sách với SQ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện để SQ phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -   Ngày 4/11, tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội, các Đại biểu đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'
(PLVN) - Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn, doanh nghiệp có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành hình mẫu của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm. Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thông tin truyền thông; bảo vệ bản quyền, giá trị thương hiệu...

Cần các biện pháp mạnh mẽ ứng phó với thiên tai

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 4/11, tại phiên thảo luận ở hội trường của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025…, một số ý kiến đại biểu đề cập đến những hậu quả nặng nề do thiên tai thời gian qua và đề nghị cần có các giải pháp mạnh mẽ để ứng phó.

Đại biểu Quốc hội đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng văn bản pháp luật

Quang cảnh phiên họp.
(PLVN) - Để hạn chế tối đa tình trạng ban hành các thủ tục hành chính rồi lại rà soát để cắt giảm, Đại biểu Quốc hội cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là cần tập trung rà soát ngay từ khâu xây dựng ban hành quy phạm pháp luật, trong đó cần đặc biệt chú trọng vào việc xin ý kiến của các tầng lớp Nhân dân, các cơ quan, tổ chức vào các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và tổng hợp ý kiến góp ý.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên: Cần rà soát, đánh giá thêm về tính hiệu quả

Đại biểu Phạm Thị Kiều – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -  Tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) vừa qua, một số đại biểu đề nghị rà soát, đánh giá thêm về chi phí bỏ ra và tính hiệu quả xã hội của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên để có quy định cho phù hợp.

Để pháp luật là 'điểm tựa' cho phát triển

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội sẽ thảo luận, thông qua nhiều dự án luật. (Ảnh: Quochoi.vn).
(PLVN) - Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật là hoàn toàn đúng đắn, là “điểm mốc” rất quan trọng, định hướng thay đổi cơ bản công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới; bảo đảm các văn bản luật khi được ban hành vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa giúp khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc
Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Chiều 2/11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Chủ tịch Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo chủ trì Phiên họp năm 2024 của Ủy ban để thảo luận về dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”.