Chỉ vì không có mặt ở địa phương
Trong đơn gửi Báo PLVN, ông Nguyễn Đức Nhuận (SN 1950, trú số 381 đường Nguyễn Khang, quận Cầu Giấy, Hà Nội) phản ánh về vụ việc của chị dâu ông là bà Lương Thị Quý bị chính quyền địa phương thu hồi đất, tước quyền di dân một cách vô lý.
Ông Nhuận cho biết, gia đình bà Quý có thửa đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) vào năm 1995 mang tên ông Nguyễn Hạn (chồng bà Quý) thuộc thôn 1, xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ. Năm 2003, ông Hạn bị ốm nên gia đình bà phải bán nhà cho ông Nguyễn Thế Anh với giá 6,5 triệu đồng để lấy tiền chữa bệnh (giấy tờ mua bán chỉ ghi bán nhà, không bán đất).
Do xóm Đồng Dâu, thôn 1, xã Yên Hồ nằm ngoài đê, hàng năm thường bị lũ lụt gây mất an toàn nên xã Yên Hồ lập tờ trình xin di dời toàn bộ số hộ dân ở ngoài đê vào trong đê, được Chi cục Phát triển nông thôn - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt. Đợt 1 năm 2009 đã có 29 hộ di dời vào trong đê, trong đó có hộ ông Nguyễn Thế Anh mà không thấy chính quyền đả động gì đến hộ bà Quý?
Vô cớ thu hồi đất của người dân
Ông Nhuận cho biết thêm, nhận thấy cách làm của các cấp chính quyền thiếu trách nhiệm, bà Quý đã có đơn khiếu nại. Ngày 9/3/2015, Chủ tịch UBND xã Yên Hồ Trần Hải ký Quyết số 06/QĐ-UBND, cho rằng: Bà Lương Thị Quý khiếu nại chưa được bố trí giao đất tái định cư là khiếu nại sai vì tại thời điểm họp xét và lập danh sách các hộ dân đợt 1 di dân theo Phương án số 04 PA/DD-UB ngày 10/12/2009 của UBND xã Yên Hồ di dân ra khỏi vùng thiên tai, lũ lụt và sạt lở xóm Đồng Dâu thì hộ bà Quý đã bán nhà cho hộ ông Nguyễn Thế Anh từ năm 2003 và không sinh sống thường xuyên tại địa phương tại địa phương… Nếu bà Quý có nhu cầu và nguyện vọng thì làm đơn xin được cấp đất ở để Hội đồng Tư vấn xét giao đất của UBND xã họp và đề nghị UBND huyện xem xét, giải quyết theo thẩm quyền…
Bà Quý khiếu nại lên cấp trên nhưng UBND huyện Đức Thọ vẫn bảo vệ quan điểm của UBND xã Yên Hồ. Theo Quyết định số 5475/QĐ-UBND ngày 11/9/2015 “về việc giải quyết khiếu nại của bà Quý”, UBND huyện Đức Thọ xác định nguồn gốc đất của ông Nguyễn Thế Anh ở trước khi di dời là đất của gia đình bà Quý, bán nhà cho ông Anh ở. Đất của bà Quý có nguồn gốc do cha ông để lại và đã được cấp GCNQSDĐ theo Nghị định 64-CP là đất ở, đất vườn chung một giấy chứng nhận theo đất nông nghiệp. GCNQSDĐ số H 206185 do UBND huyện Đức Thọ cấp ngày 25/12/1995 cho ông Nguyễn Hạn (chồng bà Quý) được quyền sử dụng 3.438m2 tại ờ bản đồ số 6, thửa số 1310, diện tích đất ở 200m2, đất vườn 200m2.
Ông Nguyễn Thế Anh mua lại nhà bà Quý và đến ở từ năm 2003, trên giấy bán nhà của chồng bà Quý (ông Hạn) và ông Anh có xác nhận của xóm trưởng. Bà Quý đi khỏi địa phương xã Yên Hồ từ năm 2003 đến nay.
Hộ ông Nguyễn Thế Anh có đơn tự nguyện trả đất đề ngày 7/3/2010 với diện tích 310m2 (trong đó, đất ở 200m2, đất vườn 110m2) tại thửa số 1310, tờ bản đồ số 6, đơn được xóm, xã ghi xác nhận ngày 15/4/2010.
Vậy nhưng, Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ Nguyễn Văn Việt vẫn kết luận, qua xem xét xác minh hộ ông Nguyễn Thế Anh là công dân xã Yên Hồ tại thời điểm xét di dời đang ở, làm ăn sinh sống trên vùng lũ cũng như xem xét khiếu nại của bà Quý: Đồng ý với Quyết định số 06/QĐ-UBND ngày 9/3/2015 của UBND xã Yên Hồ, vì tại thời điểm xét di dời dân bà Quý không ở và sinh sống tại địa phương…
Việc lập hồ sơ trả đất của ông Anh thời điểm xét di dời, xã và xóm chỉ xem xét hiện trạng người đang ở thực tế mà không xem xét đến nguồn gốc hồ sơ sử dụng đất của chủ cũ (bà Quý) đã chuyển nhượng bán nhà là thiếu căn cứ (vì bà Quý vẫn đang còn lưu giữ GCN được cấp năm 1995 và giấy bán tài sản) vì vậy, từ năm 2012 bà Quý đã làm đơn xin đất tại vùng tái định cư và bắt đầu khiếu nại từ năm 2014…
Trước vụ việc trên, đáng lẽ UBND huyện Đức Thọ phải xem xét, giải quyết theo đề nghị của bà Quý vì bà chưa hề bán đất cho ông Anh, cũng như việc gia đình bà vô cớ bị UBND huyện Đức Thọ thu hồi đất trái pháp luật tại Quyết định số 489/QĐ-UBND-TN ngày 1/6/2010. Tuy nhiên, cách giải quyết của UBND xã Yên Hồ và UBND huyện Đức Thọ lại đổ lỗi cho gia đình bà Quý thời điểm di dời không có mặt ở địa phương, và cho rằng nếu hộ gia đình bà Quý có nhu cầu về ở tại quê hương và nguyện vọng vào trong đê khỏi lũ lụt thì làm đơn xin được giao đất ở vùng quy hoạch trong đê, để Hội đồng Tư vấn xét cấp giao đất xã họp và trình cấp thẩm quyền xét duyệt giao đất có thu tiền sử dụng đất như các hộ được xét di dời năm 2009 và phải nộp tiền sử dụng đất theo giá quy định của UBND tỉnh quả là khó hiểu.
Nhận thấy việc thu hồi đất của bà Quý quá vô lý, UBND huyện này đã giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) phối hợp với UBND xã Yên Hồ thực hiện thẩm tra, rà soát và tham mưu để xử lý hủy bỏ hồ sơ thu hồi đất ở, đất vườn của bà Lương Thị Quý có nhà ở trên đất đã bán cho ông Nguyễn Thế Anh… và phải công nhận GCN số H206185 cấp ngày 25/12/1995 cho ông Nguyễn Hạn (chồng bà Quý) còn giá trị pháp lý…
Báo PLVN tiếp tục theo dõi và phản ánh vụ việc trên.