Đây là lần đầu tiên Bộ Tư pháp hai nước có hoạt động trao đổi Đoàn ở cấp Lãnh đạo Bộ. Tham dự hội đàm có Đại sứ đặc mệnh toàn quyền CHXHCN Việt Nam tại Cộng hòa Ấn Độ Nguyễn Thanh Hải.
Hội đàm giữa Bộ trưởng Tư pháp hai nước
Tại buổi hội đàm giữa hai Bộ trưởng vào ngày 02/7/2023, Bộ trưởng Bộ Pháp luật và Tư pháp Ấn Độ Shi Arjun Ram Meghwal vui mừng chào đón Bộ trưởng Lê Thành Long cùng Đoàn công tác của Bộ Tư pháp Việt Nam trên mảnh đất của các vị thánh, nhà hiền triết, nơi khởi nguồn của nhiều tôn giáo lớn trên thế giới. Nhấn mạnh chuyến thăm diễn ra vào dịp 51 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 7 năm thiết lập Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và đặc biệt trong bối cảnh Ấn Độ đang đẩy mạnh Chính sách hành động hướng Đông, Bộ trưởng Shi Arjun Ram Meghwal đánh giá cao kết quả hợp tác song phương phát triển mạnh mẽ trên các lĩnh vực. Thống kê gần đây cho thấy cộng đồng người Ấn Độ tại Việt Nam cùng với khách du lịch Ấn Độ đến Việt Nam đã lên tới hơn 6.500 người.
Giới thiệu khái quát về Bộ Pháp luật và Tư pháp Ấn Độ, Bộ trưởng Shi Arjun Ram Meghwal nhấn mạnh đây là Bộ lâu đời nhất ở Ấn Độ (thành lập từ thời thực dân Anh đô hộ theo một đạo luật do Nghị viện Anh thông qua vào năm 1883). Về cơ cấu Bộ Pháp luật và Tư pháp có 3 Tổng vụ: Tổng vụ lập pháp, Tổng vụ các vấn đề pháp lý và Tổng vụ Tư pháp.
Toàn cảnh Hội đàm. |
Về hợp tác song phương, Bộ trưởng Pháp luật và Tư pháp Ấn Độ bày tỏ thiện chí đàm phán, tiến tới ký kết Bản Ghi nhớ hợp tác (MOU) với Bộ Tư pháp Việt Nam. Bộ trưởng gợi ý một số lĩnh vực mà hai Bên có thể ưu tiên tiến hành hợp tác như: trao đổi kinh nghiệm về xây dựng pháp luật; nâng cấp năng lực cơ chế giải quyết tranh chấp (bao gồm cả tranh chấp thương mại quốc tế, trọng tài, hòa giải...); chuyển đổi số trong công tác tư pháp...
Bày tỏ vui mừng lần đầu tiên đến thăm và làm việc tại Ấn Độ, Bộ trưởng Lê Thành Long giới thiệu sơ bộ về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp Việt Nam, điểm qua một số thành tựu trong công tác xây dựng pháp luật và cải cách tư pháp ở Việt Nam, đặc biệt là vào cuối năm 2022 vừa qua, Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới với trọng tâm là hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật nghiêm minh, nhất quán, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực pháp luật; hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; đẩy mạnh cải cách tư pháp, đảm bảo quyền độc lập của Tòa án theo thẩm quyền xét xử.
Về dự thảo Bản Ghi nhớ hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Lê Thành Long khẳng định dù hệ thống pháp luật và tư pháp của hai Bên có một số khác biệt song việc nỗ lực ký được MOU giữa hai Bộ sẽ góp phần tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc đẩy mạnh hợp tác giữa hai Bộ, xứng tầm với Quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước. Về các lĩnh vực hợp tác, Bộ trưởng Lê Thành Long cơ bản đồng tình với một số gợi ý của Bộ trưởng Shi Arjun Ram Meghwal, đồng thời nhấn mạnh thêm lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tư pháp và các chức danh tư pháp.
Các đại biểu tham gia hội đàm chụp ảnh lưu niệm. |
Kết thúc hội đàm, hai Bộ trưởng thống nhất giao đơn vị đầu mối của hai Bên tiếp tục nỗ lực đàm phán, sớm hoàn thành thủ tục nội bộ theo quy định của mỗi Bên để tiến tới ký MOU giữa hai Bộ. Bộ trưởng Lê Thành Long cũng trân trọng mời Bộ trưởng Shi Arjun Ram Megh thu xếp thăm Việt Nam vào một dịp phù hợp. Bộ trưởng Shi Arjun Ram Megh cảm ơn và vui vẻ nhận lời.
Thăm Trung tâm Trọng tài quốc tế New Delhi
Trước đó, ngày 30/6/2023, Bộ trưởng Lê Thành Long cùng Đoàn công tác của Bộ Tư pháp đã thăm và làm việc với Trung tâm Trọng tài quốc tế New Delhi. Tiếp và làm việc với Đoàn có ông Vibhu Bakhru, Chủ tịch Trung tâm cùng ban lãnh đạo Trung tâm.
Giới thiệu về Trung tâm Trọng tài quốc tế New Delhi, ông Giám đốc cho biết đây là Trung tâm trọng tài lớn nhất ở Ấn Độ và là Trung tâm lớn thứ hai trên thế giới (xét về số vụ tranh chấp được xử lý). Kể từ khi thành lập (2009) đến nay, Trung tâm đã xử lý 50.000 vụ (hiện đang thụ lý 4019 vụ). Với phương châm “sự thật sẽ luôn chiến thắng”, Trung tâm ngày càng trở thành một thiết chế tài phán ngoài Tòa án có uy tín, là địa chỉ tin cậy cho các doanh nhân khi phát sinh tranh chấp. Về mặt hành chính, Trung tâm là một đơn vị trực thuộc Tòa cấp cao New Delhi, tuy nhiên về hoạt động tố tụng thì hoàn toàn độc lập, Tòa án không có thẩm quyền can thiệp.
Bộ trưởng Lê Thành Long làm việc với Trung tâm Trọng tài quốc tế New Delhi. |
Tòa án chỉ có vai trò giám sát hoạt động của Trung tâm thông qua việc bổ nhiệm một Ủy ban giám sát (gồm 6 thẩm phán) với chức năng chính là chỉ định trọng tài viên nếu các bên không đạt được thỏa thuận và giải quyết khiếu nại về tính trung lập của trọng tài viên. Chính phủ không cấp chứng chỉ hành nghề đối với trọng viên mà những ai có đủ điều kiện đều có quyền nộp đơn lên Trung tâm trọng tài để đăng ký. Ủy ban giám sát sẽ xem xét công nhận danh sách trọng tài viên 2 năm một lần. Ngoài ra, Ủy ban giám sát cũng lập một danh sách các thẩm phán nghỉ hưu, chuyên gia pháp luật hàng đầu để các bên lựa chọn.
Bộ trưởng Lê Thành Long cùng Đoàn đại biểu Bộ Tư pháp Việt Nam thăm Trung tâm Trọng tài quốc tế New Delhi. |
Theo chương trình của chuyến công tác, Bộ trưởng Lê Thành Long sẽ có cuộc tiếp kiến Phó Tổng thống kiêm Chủ tịch Thượng nghị viện Ấn Độ, làm việc với Chánh án Tòa án tối cao Ấn Độ.
Việt Nam và Ấn Độ thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1973 và nâng cấp lên Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2016. Quan hệ hợp tác giữa hai nước đang trên đà phát triển toàn diện trong các lĩnh vực. Về kinh tế, Ấn Độ là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Việt Nam, trong khi Việt Nam là đối tác thương mại thứ 17 của Ấn Độ. Tuy nhiên, quan hệ hợp tác song phương về pháp luật và tư pháp có thể nói là còn khá khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu của mỗi Bên (chủ yếu mới dừng ở việc trao đổi một số đoàn cấp chuyên viên hoặc cùng tham dự một số diễn đàn hợp tác đa phương như Tổ chức Tham vấn pháp luật Á-Phi - AALCO).