Theo thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ký kết Nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối với mặt hàng dưa hấu tươi xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc. Lễ ký Nghị định thư được thực hiện trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình từ ngày 12 - 13/12/2023.
Nghị định thư xác định rõ các yêu cầu nhập khẩu từ phía Trung Quốc nhằm đảm bảo quả dưa hấu tươi của Việt Nam tuân thủ các Luật, quy định và tiêu chuẩn liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc cũng như yêu cầu về kiểm dịch thực vật, từ đó tạo cơ sở cho việc tuân thủ của các đơn vị sản xuất, đóng gói và xuất khẩu của Việt Nam.
Cụ thể, trái dưa hấu tươi của Việt Nam khi xuất sang Trung Quốc không được nhiễm 5 loài đối tượng kiểm dịch thực vật còn sống mà Trung Quốc quan tâm, bao gồm các loại ruồi đục quả (Bactrocera correcta, Bactrocera zonata, Bactrocera latifrons), rệp Phenacoccus solenopsi, vi khuẩn Acidovorax avenae subsp citrulli, lá hoặc đất.
Đồng thời, tất cả vùng trồng và cơ sở đóng gói dưa hấu xuất khẩu sang Trung Quốc phải đăng ký và được cả Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt. Vườn trồng phải áp dụng Thực hành nông nghiệp tốt (GAP) và phải đảm bảo giám sát vườn trồng, giám sát quy trình đóng gói tại cơ sở đóng gói. Cơ sở đóng gói phải xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc để đảm bảo có thể truy xuất ngược đến vùng trồng đã được cấp mã số.
Bên cạnh đó, sau khi có nghị định thư, các lô hàng dưa hấu của Việt Nam sẽ được xuất - nhập khẩu qua tất cả các cửa khẩu của Trung Quốc mà Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho phép nhập khẩu trái cây; áp dụng tỷ lệ lấy mẫu kiểm dịch thực vật là 2% và phải phù hợp tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc gia của Trung Quốc khi nhập khẩu vào Trung Quốc.
Như vậy đến nay, Việt Nam đã có 6 loại trái cây, nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc được ký kết nghị định thư, gồm: măng cụt, thạch đen, sầu riêng, chuối, khoai lang và dưa hấu.
Đến thời điểm này, Việt Nam đã có 13 mặt hàng nông sản (gồm: tổ yến, khoai lang, thanh long, nhãn, chôm chôm, xoài, mít, dưa hấu, chuối, măng cụt, vải, chanh dây, sầu riêng) và mặt hàng thạch đen được xuất khẩu sang Trung Quốc theo đường chính ngạch, nhưng trong đó mới chỉ có 6 mặt hàng xuất khẩu được “nâng cấp” lên mức độ nghị định thư.
Cục Bảo vệ thực vật cho biết, việc nâng cấp xuất nhập khẩu nông sản, hàng hóa theo nghị định thư là một cơ sở quan trọng để đảm bảo xuất khẩu bền vững và chuẩn hóa các quy định về xuất nhập khẩu nông sản giữa hai nước.