Đưa cả tham nhũng "khu vực tư" vào luật

Cần tăng cường thiết chế tòa án, trọng tài để giảm tham nhũng trong khu vực tư.
Cần tăng cường thiết chế tòa án, trọng tài để giảm tham nhũng trong khu vực tư.
(PLO) - Nhằm sửa đổi toàn diện Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN), Thanh tra Chính phủ đang nghiên cứu xây dựng các quy định cụ thể về PCTN theo hướng từng bước mở rộng sang khu vực ngoài Nhà nước. Tuy nhiên, một số ý kiến đã đề nghị cần nghiên cứu kỹ quy định mở rộng này.

Sẽ điều chỉnh thêm 2 nhóm chủ thể

Theo Dự thảo Luật PCTN sửa đổi mới nhất được Chính phủ thông qua trình Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo Dự án Luật – Thanh tra Chính phủ - đã đưa ra phương án điều chỉnh đối với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế và đối với tổ chức xã hội. Cụ thể, với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, Dự thảo quy định áp dụng bắt buộc một số chế định như thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động, kiểm soát xung đột lợi ích, trách nhiệm của người đứng đầu, minh bạch và kiểm soát tài sản, thu nhập đối với công ty đại chúng, tổ chức tín dụng, quỹ đầu tư. 

Đây là nhóm chủ thể mà trong cơ chế quản trị và điều hành có sự phân tích rõ ràng giữa chủ sở hữu và người quản lý, đặc biệt là về lợi ích và đây chính là yếu tố dẫn đến nguy cơ lợi dụng chức vụ, quyền hạn của người quản lý. Bên cạnh đó, việc lành mạnh hóa nhóm chủ thể này có tác động lớn đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế, phù hợp với định hướng đổi mới kinh tế ở nước ta hiện nay. Còn với doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước khác, Dự thảo chỉ đưa ra quy định mang tính nguyên tắc, khuyến khích doanh nghiệp xây dựng quy tắc ứng xử, cơ chế kiểm soát nội bộ nhằm xây dựng văn hóa kinh doanh lành mạnh, phi tham nhũng.

Đối với tổ chức xã hội, Dự thảo quy định áp dụng đối với tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức từ thiện và các tổ chức xã hội khác có tư cách pháp nhân, không sử dụng ngân sách nhà nước do Bộ trưởng Bộ Nội vụ hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định thành lập hoặc phê duyệt điều lệ. Theo đó, các tổ chức này có trách nhiệm thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý tham nhũng trong hoạt động của tổ chức mình. Đối với tổ chức xã hội do Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định thành lập hoặc phê duyệt điều lệ, thường xuyên huy động các khoản đóng góp của nhân dân còn phải bắt buộc thực hiện chế định về minh bạch, kiểm soát tài sản, thu nhập theo quy định của Luật này nhằm bảo vệ lợi ích của Nhà nước, người đóng góp và các thành viên, hội viên. 

Ngoài ra, Dự thảo quy định cả hai nhóm chủ thể trên tự tổ chức việc thực hiện các biện pháp PCTN và đưa ra các hình thức xử lý phù hợp khi có vi phạm, các cơ quan quản lý nhà nước chỉ tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về PCTN theo thẩm quyền. Dự kiến, Quốc hội sẽ cho ý kiến vào Dự thảo Luật tại kỳ họp tháng 11/2016 và thông qua tại kỳ họp tháng 5/2017.

Không nên quá “ám ảnh” bởi pháp luật hình sự

Qua lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương và ý kiến của nhân dân, có quan điểm cho rằng, tiếp cận PCTN trong khu vực ngoài Nhà nước theo Dự thảo là chưa triệt để. Quan điểm khác lại cho rằng chưa cần đề cập đến PCTN ngoài khu vực nhà nước. Vì vậy, cơ quan chủ trì soạn thảo đã đưa vấn đề trên là một trong các nội dung còn ý kiến khác nhau để trình Quốc hội thảo luận và quyết định. Và đây tiếp tục là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm tại hội thảo tham vấn thực trạng pháp luật về PCTN trong hoạt động kinh doanh ở Việt Nam diễn ra hôm qua (30/9) do Thanh tra Chính phủ và Đại sứ quán Vương quốc Anh phối hợp tổ chức.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh lý giải, Dự thảo Luật có quy định mở rộng sang khu vực ngoài nhà nước nhưng với “liều lượng nhất định”, chủ yếu là công ty đại chúng, tổ chức tín dụng. Còn các doanh nghiệp khác chỉ yêu cầu áp dụng biện pháp phòng ngừa, công khai, minh bạch.

Mặc dù vậy, nhiều ý kiến vẫn tỏ ra băn khoăn trước dự kiến mở rộng sang khu vực “tư”. Trưởng ban Pháp chế VCCI Đậu Anh Tuấn lo ngại sẽ xảy ra 3 nguy cơ của dự kiến này là nguy cơ không đủ nguồn lực, nguy cơ lạm quyền, có thể tạo sự nghi ngờ do cho rằng “PCTN khu vực công chưa xong còn mở rộng sang khu vực tư”. Trong khi đó, nhiều lĩnh vực của khu vực tư lại không nằm trong Luật PCTN nên ông Tuấn đề xuất tăng cường thiết chế tòa án, trọng tài để giảm tham nhũng trong khu vực tư.

Viện trưởng Viện Khoa học thanh tra Đinh Văn Minh thì đề nghị cân nhắc việc mở rộng PCTN sang cả tổ chức xã hội bởi ông quan niệm, tham nhũng dứt khoát phải có sử dụng quyền lực công để được lợi ích cho cá nhân. Theo ông Minh, không nên quá “ám ảnh” về tội danh liên quan của Bộ luật Hình sự, nếu không lo lắng rằng những hành vi lừa đảo của một số cá nhân cũng là hành vi tham nhũng có thể trở thành hiện thực.

Tin cùng chuyên mục

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre

(PLVN) - Tối 15/1, tỉnh Bến Tre long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 125 năm Ngày thành lập tỉnh Bến Tre; 65 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi; Công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre 17/1; Tôn vinh và trao tặng danh hiệu “Công dân Đồng Khởi tiêu biểu” và “Công dân Đồng Khởi danh dự”, tỉnh Bến Tre lần thứ tư - năm 2025.

Đọc thêm

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường thăm chính thức Ba Lan, Czech và tham dự WEF tại Thụy Sĩ

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường thăm chính thức Ba Lan, Czech và tham dự WEF tại Thụy Sĩ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Chiều 15/1, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Phu nhân Lê Thị Bích Trân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Thủ đô Hà Nội, lên đường thăm chính thức thức Cộng hòa Ba Lan, Cộng hòa Czech, tham dự Hội nghị thường niên lần thứ 55 Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tại Davos, Thụy Sĩ và làm việc song phương tại Thụy Sĩ.

Để sớm đưa Nghị quyết 57-NQ/TW vào cuộc sống

Để sớm đưa Nghị quyết 57-NQ/TW vào cuộc sống
(PLVN) -  Để đất nước có thể vươn mình như kỳ vọng, nhiều vấn đề lớn đang được đặt ra cần giải quyết, trong đó có khoa học công nghệ (KHCN). Chính vì thế, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị có Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng: Hà Nội, Đồng bằng sông Hồng cần đột phá tăng trưởng 2 con số và cấp bách xử lý ô nhiễm

Thủ tướng: Hà Nội, Đồng bằng sông Hồng cần đột phá tăng trưởng 2 con số và cấp bách xử lý ô nhiễm
Sáng 14/1, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị lần thứ 5 Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng và công bố Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Chủ tịch nước Lương Cường thăm, chúc tết các lực lượng vũ trang tại Phú Quốc

Chủ tịch nước Lương Cường thăm, chúc tết các lực lượng vũ trang tại Phú Quốc
Trong không khí cả nước chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ, chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2025), sáng 14/1, Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn công tác Trung ương đã tới thăm và chúc Tết các đơn vị lực lượng vũ trang đứng chân trên địa bàn thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Bảo đảm nguyên tắc không bỏ chức năng, nhiệm vụ của các ngành

Quang cảnh Phiên họp lần thứ 10 Ban Chỉ đạo tinh gọn bộ máy của Chính phủ. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Chiều 13/1, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Nghị quyết 18-NQ/TW) của Chính phủ chủ trì Phiên họp lần thứ 10 của Ban Chỉ đạo.

Hoàn thiện phương án sắp xếp của Bộ, ngành, địa phương

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: VOV)
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW vừa đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ hoàn thiện phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Bộ, ngành.

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm và làm việc với tỉnh Bắc Ninh

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm và làm việc với tỉnh Bắc Ninh
Chiều 13/1, tại Bắc Ninh, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã thăm và làm việc với Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh, đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XX; kết quả thực hiện Nghị quyết 18 về việc sắp xếp, tinh giản tổ chức bộ máy tinh gọn đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hoàn thiện các tiêu chí của đô thị loại I, trở thành thành phố trực thuộc Trung ương; phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ trong thời gian tới.