Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số - Đột phá thể chế cho các công nghệ mới nổi

 Các công nghệ mới nổi đang định hình lại cách thức vận hành của các ngành công nghiệp tại Việt Nam. (Nguồn: VGP)
Các công nghệ mới nổi đang định hình lại cách thức vận hành của các ngành công nghiệp tại Việt Nam. (Nguồn: VGP)
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Việt Nam đang bước vào giai đoạn then chốt trong hành trình chuyển đổi số. Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số được thảo luận tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV được xem là bước đi chiến lược nhằm kiến tạo khung pháp lý đồng bộ cho sự phát triển của ngành công nghiệp công nghệ số, tạo nền tảng cho Việt Nam hội nhập sâu rộng vào xu thế công nghệ toàn cầu.

Tập trung thúc đẩy trí tuệ nhân tạo

Các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), mạng 5G và nền tảng mở Open Gateway không chỉ định hình lại cách thức vận hành của các ngành công nghiệp, mà còn góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ công và thu hẹp khoảng cách số giữa khu vực thành thị và nông thôn. Tại Hội nghị Thượng đỉnh Quốc gia số do Hiệp hội Di động toàn cầu, vấn đề đáng quan tâm hàng đầu là làm thế nào để Việt Nam có thể tận dụng tối đa tiềm năng của những thế hệ công nghệ mới nổi?

Trong bối cảnh ấy, dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số đã thể chế hóa các chủ trương lớn được nêu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị. Các nội dung cốt lõi gồm: Cơ chế ưu đãi doanh nghiệp công nghệ số; Phát triển hạ tầng số dùng chung; Khuyến khích khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Đào tạo nhân tài và thử nghiệm công nghệ có kiểm soát… Một điểm mới nổi bật trong dự thảo Luật là việc chính thức đưa AI vào nội dung điều chỉnh của pháp luật. AI được xác định là công cụ đột phá nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia. Dự thảo Luật khuyến khích nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI vào thực tiễn; đồng thời chú trọng quản lý rủi ro, lấy con người làm trung tâm. Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng bổ sung nội dung về chiến lược nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI nhằm thúc đẩy ứng dụng hiệu quả, bền vững và có trách nhiệm trong các ngành, lĩnh vực.

Tuy nhiên, đây vẫn là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro và còn chưa có nhiều mô hình pháp lý hoàn chỉnh trên thế giới. Vì vậy, dự thảo đã lựa chọn hướng tiếp cận nguyên tắc “mềm dẻo” quy định khung trong luật, đồng thời Chính phủ sẽ ban hành các quy định chi tiết phù hợp thực tiễn. Điển hình, dự thảo quy định quản lý riêng đối với các hệ thống AI có rủi ro cao, tác động lớn, trong khi không đặt yêu cầu quản lý đối với các hệ thống AI có rủi ro thấp. Chính phủ sẽ quy định chi tiết để phù hợp với đặc thù từng ngành, lĩnh vực.

Đáng chú ý, về quyền sở hữu trí tuệ đối với AI, pháp luật hiện hành của Việt Nam quy định quyền sở hữu trí tuệ chỉ thuộc về tổ chức, cá nhân là con người - người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm, sáng chế, do đó chưa áp dụng đối với sản phẩm do AI tự tạo ra. Hiện nay, vấn đề này vẫn đang được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và nhiều quốc gia nghiên cứu, chưa được luật hóa hoặc đưa vào các công ước quốc tế. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết sẽ chỉ đạo xem xét, sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ vào thời điểm phù hợp.

Khai thác tối đa tiềm năng của các công nghệ mới nổi

Theo Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một trong 30 quốc gia số hàng đầu thế giới vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, chương trình đề ra nhiều nhiệm vụ trọng điểm như: phủ sóng 5G và cáp quang toàn quốc, phát triển trên 100.000 doanh nghiệp công nghệ số và xây dựng lực lượng 1,5 triệu lao động có kỹ năng công nghệ số. Việc định hình lại các ngành công nghiệp và dịch vụ công dựa trên nền tảng công nghệ mới nổi không chỉ là xu hướng, mà còn là bước đi chiến lược nhằm đưa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số.

Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số được đánh giá sẽ tạo hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp công nghệ số với trọng tâm là các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, từng bước chuyển dịch từ lắp ráp, gia công sang sáng tạo, thiết kế, tích hợp, sản xuất, làm chủ công nghệ lõi.

Dự án Luật xác lập rõ cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đối với sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số. Cơ chế này bao gồm các quy định về nguyên tắc triển khai, tiêu chí lựa chọn, thẩm quyền, trách nhiệm pháp lý, quyền lợi của người dùng và miễn trừ trách nhiệm đối với các rủi ro khách quan trong thử nghiệm. Để bảo đảm tính đồng bộ pháp luật, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ KH&CN nghiên cứu khả năng quy định khung cơ chế sandbox tại Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, từ đó Chính phủ quy định chi tiết phù hợp với từng ngành, từng lĩnh vực.

Như vậy, Luật Công nghiệp công nghệ số không chỉ là một đạo luật chuyên ngành, mà còn được kỳ vọng là đòn bẩy thể chế cho quá trình chuyển đổi số quốc gia. Đây là thời điểm vàng để Việt Nam xây dựng được nền tảng pháp lý chủ động, mở đường cho doanh nghiệp công nghệ trong nước phát triển vững chắc, hội nhập sâu rộng và góp phần tạo dựng vị thế mới của Việt Nam trong kỷ nguyên số.

Tin cùng chuyên mục

Robot in 3D đầu tiên trên thế giới (Ảnh: MSN)

Robot tự hành in 3D đầu tiên trên thế giới

(PLVN) - Một bước tiến đột phá trong lĩnh vực robot bền vững vừa được giới thiệu tại Pháp: chiếc robot vận tải địa hình in 3D hoàn toàn từ vật liệu tái chế, sản phẩm hợp tác giữa ba đơn vị đến từ Ukraine, Đức và Cộng hòa Czech.

Đọc thêm

Mỗi tòa soạn cần xây dựng cho mình một bộ quy tắc ứng xử riêng với AI

Việc ứng dụng các công cụ AI vào hoạt động báo chí giúp nâng cao vai trò nghề nghiệp trong thời đại công nghệ số. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Trong kỷ nguyên số, báo chí cách mạng Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ dưới làn sóng của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI). Sự thâm nhập ngày càng sâu rộng của AI không chỉ mở ra những cơ hội đổi mới toàn diện nền báo chí, mà còn đặt ra những thách thức quan trọng về đạo đức nghề nghiệp đối với mỗi nhà báo. Để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này, Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với nhà báo Nguyễn Hoàng Nhật, Phó Trưởng Ban Nhân Dân điện tử - Báo Nhân Dân.

Không còn là cuộc chơi riêng lẻ, Việt Nam chính thức có Liên minh AI

Toàn cảnh Lễ ra mắt Liên minh AI Âu Lạc.
(PLVN) -   Sáng 20/6, tại Hà Nội, lễ ra mắt Liên minh AI Âu Lạc đã được tổ chức. Đây là sáng kiến do Tập đoàn FPT khởi xướng nhằm quy tụ các tổ chức, doanh nghiệp công nghệ, viện nghiên cứu, trường đại học cùng xây dựng một nền tảng AI vững mạnh, an toàn và mang bản sắc Việt.

Robot hình người đầu tiên trên thế giới có khả năng bay chính thức cất cánh

Robot iRonCub3 (Ảnh: IIT-AMI official YouTube)
(PLVN) - Một bước tiến đột phá trong ngành robot vừa diễn ra tại Ý, khi nhóm nghiên cứu của Viện Công nghệ Italy (IIT) đã cho ra mắt iRonCub3 – robot hình người đầu tiên trên thế giới có khả năng bay nhờ động cơ phản lực. Với cấu trúc mô phỏng con người, cột sống bằng titanium và hệ thống AI tiên tiến, iRonCub3 không chỉ lơ lửng cách mặt đất 50 cm trong thử nghiệm bay, mà còn giữ được trạng thái cân bằng hoàn hảo ngay trong lúc di chuyển giữa không trung.

Công bố Cuộc thi An ninh mạng Sinh viên toàn quốc năm 2025

Công bố Cuộc thi An ninh mạng Sinh viên toàn quốc năm 2025.
(PLVN) - Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) vừa công bố Cuộc thi An ninh mạng Sinh viên toàn quốc năm 2025. Cuộc thi do Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) tổ chức.

Bảo đảm niềm tin số trong kỷ nguyên lượng tử

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh: T.A)
(PLVN) - Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia cho rằng, trên hành trình cả đất nước đang chuyển mình bước vào kỷ nguyên mới, dịch vụ tin cậy - đặc biệt là chữ ký số chính là mắt xích quan trọng, cốt lõi để xây dựng niềm tin số, bảo đảm rằng mọi giao dịch trong không gian mạng đều an toàn, có căn cứ pháp lý và đáng tin cậy.

Trung Quốc phát triển vệ tinh laser mới, tốc độ truyền dữ liệu gấp 5 lần Starlink

Ảnh minh họa
(PLVN) - Trung Quốc vừa ghi dấu một bước tiến ngoạn mục trong lĩnh vực truyền thông vũ trụ khi các nhà khoa học nước này truyền thành công dữ liệu từ không gian về Trái Đất với tốc độ lên tới 1 Gbps – nhanh gấp năm lần so với hệ thống Starlink của SpaceX. Điều đặc biệt là thành tựu này đạt được nhờ sử dụng tia laser công suất siêu thấp, chỉ 2 watt, từ một vệ tinh ở quỹ đạo địa tĩnh cách Trái Đất hơn 36.000 km.

iPhone lớn nhất thế giới ra mắt

iPhone lớn nhất thế giới ra mắt (Ảnh: Kỷ lục Guinness Thế giới)
(PLVN) - YouTuber công nghệ nổi tiếng Arun Maini – hay còn gọi là Mrwhosetheboss – vừa chính thức trình làng bản sao khổng lồ của iPhone 15 Pro Max. Chiếc điện thoại đặc biệt này không chỉ có thể thực hiện cuộc gọi, gửi tin nhắn hay thanh toán điện tử như điện thoại thật, mà còn được trang bị đèn pin công suất lên tới 400 watt – đủ mạnh để “đánh bại” cả đèn pha xe hơi.

15h00 hôm nay, Chuyên gia giải đáp về thuế của các hộ kinh doanh trên fanpage VNPT VinaPhone

VNPT HKD sẵn sàng nhiều tiện ích hỗ trợ hộ kinh doanh.
(PLVN) - Bạn là hộ kinh doanh và còn băn khoăn về cách áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo nghị định 70/2025/NĐ-CP? Đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia webinar trực tuyến “Hỏi đáp thuế và nghị định 70/2025/NĐ-CP cùng chuyên gia” do VNPT tổ chức vào 15h00 ngày 18/6/2025, phát sóng trực tiếp trên fanpage VNPT VinaPhone.

Gia đình ông Trump ra mắt dịch vụ di động Trump Mobile

Điện thoại T1 của Trump Mobile (Ảnh: Trump Mobile)
(PLVN) - Ngày 16/6, tại Tháp Trump ở Manhattan, gia đình Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố việc cấp phép thương hiệu cho một dịch vụ di động mới mang tên Trump Mobile, đồng thời giới thiệu một mẫu điện thoại thông minh trị giá 499 USD.

Google Search đánh mất khả năng điều hướng người dùng đến website vì AI

Google Search đánh mất khả năng điều hướng người dùng đến website vì AI (Ảnh: Phone Arena)
(PLVN) - Việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào công cụ tìm kiếm đang dần thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin trên internet. Với tính năng AI Overview của Google và sự xuất hiện của các công cụ tìm kiếm AI như ChatGPT, Perplexity hay Gemini, lưu lượng truy cập từ Google Search đến các trang web lớn đang sụt giảm nghiêm trọng – đe dọa toàn bộ mô hình kinh doanh dựa vào lưu lượng truy cập web truyền thống.

Mở khóa tương lai IoT với giải pháp MegawanIoT từ VNPT

MegawanIoT của VNPT ra đời như một lời giải tối ưu, giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức triển khai, tiết kiệm chi phí và khai phá tiềm năng chuyển đổi số.
(PLVN) - Với hơn 50 triệu thiết bị IoT dự kiến phủ sóng Việt Nam vào năm 2025, nhu cầu về kết nối ổn định, bảo mật và hiệu quả chưa bao giờ cấp thiết đến thế. MegawanIoT của VNPT ra đời như một lời giải tối ưu, giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức triển khai, tiết kiệm chi phí và khai phá tiềm năng chuyển đổi số.

Khi “AI lừa đảo” len lỏi vào cuộc sống

Các đối tượng và tang vật vụ án đánh bạc 1.000 tỷ đồng ở Thái Bình đã sử dụng công nghệ AI tạo video khuôn mặt giả mạo của chủ tài khoản. (Ảnh: C.A Thái Bình)
(PLVN) - Mỗi ngày, phần lớn chúng ta vẫn nhận các cuộc gọi mạo danh công an, ngân hàng hay người thân. Các hình thức lừa đảo đang ngày càng biến tướng, sử dụng công nghệ cao như Deepfake, giả giọng AI và đầu số quốc tế mạo danh...

Robot hình người không đầu điều khiển bằng giọng nói

Robot hình người cũng có thể được sử dụng cho mục đích chăm sóc y tế. (Ảnh: Wandercraft)
(PLVN) - Một công ty công nghệ tại Paris vừa công bố mẫu robot hình người đầu tiên mang tên Calvin, được phát triển chỉ trong 40 ngày. Với khả năng tự cân bằng và điều khiển bằng giọng nói, Calvin hứa hẹn sẽ thay thế con người trong các công việc nặng nhọc, thiếu tính công thái học tại nhà máy Renault.

Samsung phát cảnh báo an toàn cho người dùng

Hình minh họa (Ảnh: PhoneArena)
(PLVN) - Trước làn sóng trộm cắp điện thoại ngày càng nghiêm trọng tại Anh và các quốc gia khác, Samsung đã phát cảnh báo đến 40 triệu người dùng Galaxy, đồng thời giới thiệu hàng loạt tính năng bảo mật mới giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân và ngăn chặn hành vi đánh cắp thiết bị ngay từ đầu.

Hoàn thiện chính sách, pháp luật về trí tuệ nhân tạo

Video tạo bởi Veo3 đang “bùng nổ” trên mạng xã hội, nếu không gắn nhãn khó phân biệt thật, giả. (Ảnh cắt từ clip AI)
(PLVN) - Chỉ trong nửa năm nay, những công cụ tạo nội dung bằng trí tuệ nhân tạo (AI) liên tục ra mắt, biến những thông tin ảo thành sản phẩm sống động khó phân biệt thật - giả, thậm chí tạo “cơn sốt” chục triệu lượt xem trên mạng xã hội Việt Nam trong thời gian ngắn. Song, sự bùng nổ đó cho thấy nhiều nguy cơ tiềm ẩn với chính người dùng, cũng như hệ thống pháp lý về quản lý nội dung AI vẫn còn nhiều khoảng trống, chưa ràng buộc trách nhiệm gắn nhãn, xử phạt hay bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ…

Dự thảo Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa: Siết chặt giám sát và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng. (Ảnh: MOST)
(PLVN) - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, một trong những điểm mới của dự thảo Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa chuyển mạnh sang hậu kiểm với 90 - 95% hàng hóa, sản phẩm. Khi phát hiện gian dối, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt nặng hơn, có thể thu hồi giấy phép, công khai sai phạm trên nền tảng số. Chế tài xử phạt sẽ không chỉ dừng ở mức hành chính như trước, mà có thể xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Bộ KH&CN công bố 21 bài toán lớn về khoa học, công nghệ

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cùng các đại biểu tham quan các gian hàng trình diễn sản phẩm KH&CN (Ảnh: MOST)
(PLVN) - Bộ Khoa học và Công nghệ vừa chính thức công bố Danh mục các "bài toán" lớn về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KH,CN,ĐMST&CĐS), đánh dấu bước đi quan trọng trong việc triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, mở ra cơ hội đột phá cho sự phát triển mạnh mẽ của ngành KH&CN.