Dự thảo về một số chính sách đối với thanh niên xung phong (TNXP) đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến đang được Bộ LĐ-TB&XH xây dựng, trình Chính phủ ban hành thay thế Quyết định 104/1999. Theo dự thảo này, mức trợ cấp cũng như quyền lợi của các cựu TNXP sẽ được nâng cao hơn trước đây.
Tăng trợ cấp hàng tháng và trợ cấp một lần
Theo Dự thảo, đối tượng được hưởng chính sách là những TNXP tập trung tham gia kháng chiến trong thời gian từ 15/7/1950 đến 30/4/1975, đã hoàn thành nhiệm vụ trở về gia đình hoặc đã bị thương, hy sinh trong khi làm nhiệm vụ.
Khám chữa bệnh cho các cựu TNXP |
Các đối tượng trên sẽ được hưởng một số chính sách ưu đãi của Nhà nước, cụ thể như: Trong thời gian làm nhiệm vụ mà bị thương, có vết thương thực thể hoặc hy sinh, được xác nhận là thương binh hoặc liệt sỹ, được hưởng chính sách đối với thương binh, liệt sĩ và gia đình liệt sĩ theo quy định của pháp luật người có công.
TNXP hoàn thành nhiệm vụ trở về được xét hưởng trợ cấp một lần bằng 2,5 triệu đồng/người. Như vậy, so với Quyết định 104/QĐ-TTg thì mức trợ cấp một lần đã tăng hơn 1 triệu đồng (trước đây là 1,5 triệu đồng). Trường hợp TNXP không còn khả năng lao động, sống cô đơn không nơi nương tựa thì được xét trợ cấp hàng tháng với mức 464.000 đồng/người/tháng (theo tại Quyết định 104/1999/QĐ-TTg, mức trợ cấp hàng tháng tương đương 12 kg gạo) và được điều chỉnh mức trợ cấp tăng thêm khi Chính phủ điều chỉnh mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng.
Dù mức tiền hỗ trợ không cao, nhưng chính sách trên đã động viên tinh thần cho hàng trăm nghìn cựu TNXP trên khắp cả nước. Theo báo cáo của Hội cựu TNXP, số người trong diện được hưởng trợ cấp nhưng chưa được nhận trợ cấp một lần là 114.693 người; còn số người trong diện được hưởng trợ cấp nhưng chưa được nhận trợ cấp hàng tháng là 21.623 người. “Tôi từng tham gia TNXP vào chiến trường miền Tây Nam Bộ thời gian dài.
Khi xuất ngũ về địa phương chẳng có chế độ gì. Cũng có lúc thấy chạnh lòng. Nhưng cứ nghĩ đến những liệt sỹ và các thương binh khác thì mình vẫn còn may mắn. Nay nghe tin mình sẽ thuộc diện được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước. Đây là nguồn động viên tinh thần rất lớn, chúng tôi thật sự xúc động và cảm thấy mình được an ủi rất nhiều”- cựu TNXP Lương Thị Thành (phường Hàm Rồng-TP.Thanh Hóa) chia sẻ.
Theo dự thảo, 2 khoản trợ cấp trên đều được cấp từ nguồn ngân sách Trung ương và không áp dụng với những TNXP đang hưởng chế độ hưu trí, mất sức lao động, người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh, người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và những TNXP đã hưởng trợ cấp một lần theo Quyết định 104/1999 của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, TNXP thuộc đối tượng áp dụng các chính sách trên còn được ưu tiên vay vốn từ Quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm, Quỹ xóa đói giảm nghèo để sản xuất cải thiện đời sống.
TNXP đã qua đời, thân nhân có được truy lĩnh?
Một trong những quy định gây nhiều tranh cãi đối với người đọc, đó là: “Những trường hợp đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo Quyết định 104/1999, nếu đủ điều kiện vẫn được tiếp tục hưởng trợ cấp hàng tháng theo mức trên”. Quy định trên đã khiến nhiều người tưởng rằng, những TNXP đang hưởng trợ cấp hàng tháng với mức 12kg gạo, sắp tới sẽ tiếp tục được hưởng thêm khoản trợ cấp là 464.000đ/tháng, có nghĩa là họ sẽ được hưởng hai khoản trợ cấp cùng một lúc?
Giải thích về quy định trên, ông Bùi Ngọc Thái, Phó Cục trưởng Cục Người có công (Bộ LĐ -TB&XH) cho biết: “Theo Quyết định 104, những đối tượng đã và đang hưởng mức trợ cấp tương tương 12 kg gạo/tháng, nay nếu vẫn đủ điều kiện thì thay vì nhận 12 kg gạo, họ sẽ nhận 464.000 đ/tháng. Đặc biệt, những đối tượng này này còn được hưởng thêm mức trợ cấp một lần là 2,5 triệu đồng” (Quyết định 104 không có chế độ này).
Một thắc mắc nữa mà bạn đọc gọi điện đến Tòa soạn báo PLVN, đó là Dự thảo không quy định chế độ đối với TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trở về địa phương nhưng đã qua đời thì thân nhân hoặc người thờ cúng có được truy lĩnh khoản trợ cấp trên hay không?
Ông Bùi Ngọc Thái chia sẻ: “Vấn đề này chúng tôi cũng đã nghĩ đến khi xây dựng Dự thảo. Tuy nhiên, hiện nay chúng tôi đang tổng hợp ý kiến từ các Bộ, ngành liên quan. Cũng đã có ý kiến đề xuất nên hỗ trợ với mức tiền từ 2-3 triệu đồng đối với những TNXP chưa được hưởng chế độ mà đã chết”. Ông Thái cũng cho biết, sau khi lấy ý kiến của nhân dân và các Bộ, ngành, Bộ LĐTBXH sẽ trình lên Thủ tướng quyết định.
Theo Dự thảo, các chính chính sách trên sẽ không áp dụng đối với TNXP đang chấp hành hình phạt tù. Vậy đối với TNXP đang bị khởi tố hoặc bị tạm giam thì có được hưởng hay không? Làm rõ thêm vấn đề này, ông Bùi Ngọc Thái cho biết: “Theo quy định của các văn bản pháp luật có liên quan, trường hợp TNXP đang bị tam giam, bị khởi tố thì phải chờ quyết định cuối cùng của Tòa án. Nếu họ vô tội thì tiếp tục được hưởng chính sách ưu đãi; nếu có tội thì tùy theo từng trường hợp cụ thể, cơ quan chức năng sẽ xem xét và quyết định cho họ tiếp tục hưởng hay không”.
Đối chiếu với Điều 44 của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, các trường hợp này được quy định cụ thể như sau: Người có công với cách mạng đang hưởng chế độ ưu đãi mà phạm tội không thuộc các tội xâm phạm an ninh quốc gia, bị phạt tù có thời hạn nhưng không được hưởng án treo thì trong thời gian chấp hành hình phạt tù bị tạm đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi; Người có công với cách mạng đang hưởng chế độ ưu đãi mà phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc phạm tội khác bị phạt tù chung thân thì vĩnh viễn bị đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi, kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật./.
Vân Anh