Dự án “siêu rùa” tại VNPT "phá sản" vì công nghệ lạc hậu

 Câu chuyện một dự án đầu tư quan trọng mang tính chiến lược quốc gia chậm tiến độ tới 10 năm rồi đến mức bị “phế bỏ” để lại nhiều dư vị chua chát.

Ngày 26/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý đề nghị ngừng Dự án cáp quang biển Bắc – Nam của tập đoàn VNPT, sử dụng gần 3.000 tỷ đồng vốn vay ODA của Nhật Bản, triển khai từ năm 2003 nhưng không thực hiện được. Câu chuyện một dự án đầu tư quan trọng mang tính chiến lược quốc gia chậm tiến độ tới 10 năm rồi đến mức bị “phế bỏ” để lại nhiều dư vị chua chát.

Chọn “nhầm” dịch vụ tư vấn

Dự án cáp quang biển Bắc Nam do VNPT làm chủ đầu tư, được Bộ Bưu chính Viễn thông (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông) phê duyệt theo quyết định số 1023/QĐ-BBCVT ngày 26/11/2003. Quy mô dự án bao gồm việc triển khai một hệ thống truyền dẫn cáp quang 8 sợi sử dụng cấu hình hoa cung, công nghệ WDM, chạy dọc bờ biển Việt Nam với chiều dài 2034 km kéo dài từ Hải Phòng tới Vĩnh Châu (Sóc Trăng). Dung lượng ban đầu dự kiến của tuyến cáp là 60Gbps, có 11 điểm cập bờ và 197km cáp quang trên đất liền để kết nối với các tuyến cáp quang trên bờ.

Sau khi dự án được phê duyệt vào tháng 11/2003, ngày 04/11/2004, Bộ Bưu chính Viễn thông đã có quyết định số 890/QĐ-BBCVT về việc phê duyệt kết quả chỉ định thầu gói thầu số 2 “Dịch vụ tư vấn” của dự án cáp quang biển Bắc – Nam. Ngày 22/11/2004, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam (nay là VNPT) đã có quyết định số 491/QĐ-KHNT-HĐQT về việc phê duyệt kết quả đàm phán hợp đồng tư vấn. Ngày 24/11/2004, Ban QLDA cáp quang biển Bắc – Nam đã ký kết hợp đồng thương mại cung cấp dịch vụ tư vấn gói thầu số 2 “Dịch vụ tư vấn” với liên danh nhà thầu JTEC/KEC của Nhật Bản.

Việc chỉ có 1 liên danh JTEC/KEC tham gia làm nhà thầu tư vấn cho dự án cáp quang biển Bắc Nam cũng đã làm hạn chế việc lựa chọn nhà thầu có năng lực tốt của chủ đầu tư. Hồ sơ mời thầu tư vấn bị cho là không có tiêu chuẩn đánh giá chi tiết để sàng lọc nhà thầu đủ năng lực, không nêu rõ số lượng và kinh nghiệm của chuyên gia tư vấn.

Nguồn tin cho hay, theo biên bản xét thầu thì JTEC chưa từng thực hiện một dự án cáp quang biển nào;  KEC cũng mới chỉ thực hiện 2 dự án cáp quang biển cỡ nhỏ (trị giá 8 triệu Yen và 18 triệu Yen), chưa bằng 2% trị giá của dự án cáp quang biển Bắc Nam của Việt Nam (1.317 tỷ Yen). Cá nhân tư vấn trưởng dự án chưa từng đảm nhận chức danh tư vấn trưởng (hoặc chức danh tương tự) của một dự án cáp quang biển nào. Tuy vậy, vì ba-rem không đỏi hòi cao nên tổng các điểm chấm vẫn đạt 87,57/100 điểm và liên danh này được kết luận là đạt về năng lực, kinh nghiệm.

Gần chục năm, chưa xác định được việc phải làm

Do năng lực và kinh nghiệm tư vấn hạn chế, nên tính đến thời điểm cuối năm 2007, vẫn tồn tại nhiều vướng mắc và bất đồng trong quá trình triển khai, nghiệm thu giữa nhà thầu JTEC/KEC và Ban QLDA cáp quang biển Bắc –Nam. Đây là nguyên nhân chính khiến quá trình lập hồ sơ mời thầu cho gói thầu thi công chính bị chậm trễ, kéo dài tới 3 năm, đến tháng 12/2007 mới phê duyệt được Hồ sơ mời thầu, tháng 01/2008 phát hành hồ sơ mời thầu.

Cho đến khi dự án bị ngừng triển khai vào năm 2013, nhà tư vấn JTEC và  Ban QLDA vẫn chưa thống nhất được nội dung thiết kế thi công (CDR), giám sát thi công, giám sát tác giả gồm những công việc gì và giá trị cụ thể cho từng công việc.

Phá sản vì công nghệ lạc hậu

Với một lĩnh vực có sự phát triển nhanh như viễn thông, thì khoảng thời gian 3-5 năm đã đủ để thay mới một thế hệ công nghệ hiện đại hơn. Chính vì vậy, yêu cầu kỹ thuật ban đầu cho tuyến cáp quang 8 sợi dung lượng 60Gbps không còn phù hợp với nhu cầu thực tế, dẫn đến phải điều chỉnh yêu cầu kỹ thuật gói thầu (lên thành cáp quang 24 sợi, dung lượng 320Gbps), dẫn đến cả một quy trình phải làm lại, và khiến cho tổng mức đầu tư của dự án đã bị đội lên cao hơn mức ban đầu khá nhiều (lên tới 3.494 tỷ đồng), chủ yếu do biến động về tỷ giá.

Đến thời điểm năm 2013, do dự án được duyệt từ 10 năm trước nên hiệu quả đầu tư của dự án đã thay đổi rất nhiều, từ công nghệ sử dụng, hiệu quả thực tiễn, môi trường đầu tư, đối tác... Đặc biệt, đối với dự án về viễn thông và công nghệ thông tin, vốn là lĩnh vực có sự thay đổi và tiến bộ nhanh chóng về công nghệ, nên tính hiệu quả, khả năng hoàn vốn và hiệu quả đầu tư chung đã giảm đi rất nhiều.

Trong khi đó, các hệ thống cáp quang trên đất liền của VNPT đã phát triển nhiều hơn và đảm bảo được hạ tầng thông tin theo trục Bắc Nam, nên vai trò tăng cường năng lực hạ tầng của dự án cáp quang biển Bắc – Nam không còn nhiều giá trị.

Chính vì thế, ngày 26/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý đề nghị ngừng Dự án cáp quang biển Bắc – Nam của VNPT.

Sau 10 năm triển khai, dự án đã tiêu tốn hơn 130 tỷ đồng cho các chi phí triển khai, thiết kế khảo sát, thuê nhà thầu tư vấn, xây dựng nhà trạm cho các điểm cập bờ… nhưng chưa biết sẽ thanh toán vốn vay bằng cách nào, vì dự án đã ngừng nên không thể sử dụng nguồn vốn ODA để trả.

Yên Ly

Đọc thêm

Xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản: Quyết tâm 'cán' mốc kỷ lục 60 tỷ USD

Tăng tốc XK nông, lâm, thủy sản cán mốc 60 tỷ USD vào cuối năm 2024. (Ảnh minh họa: DNTT).
(PLVN) -  Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) thông tin, 10 tháng năm 2024, xuất khẩu (XK) nông, lâm, thủy sản đạt 51,74 tỷ USD, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm 2023. Hai tháng cuối năm 2024 sẽ là thời gian tăng tốc quyết liệt của các ngành hàng với mục tiêu mới nhất là đưa kim ngạch XK cán mốc kỷ lục khoảng 60 tỷ USD.

Nhiều chính sách ưu đãi thu hút đầu tư vào Thái Bình

Nhiều chính sách ưu đãi thu hút đầu tư vào Thái Bình
(PLVN) - Với những chính sách ưu đãi của tỉnh, ưu thế nổi trội về vị trí địa lý, Thái Bình thuộc nhóm các tỉnh, thành thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) hàng đầu cả nước. Năm 2023, lần đầu tiên Thái Bình lọt top 5 cả nước về thu hút FDI. Từ 2021 đến nay, Khu kinh tế (KKT) tỉnh thu hút được 3,73 tỷ USD vốn FDI.

Tiên phong Chuyển đổi kép vì một Việt Nam xanh hơn

Tiên phong Chuyển đổi kép vì một Việt Nam xanh hơn
(PLVN) - Ngày 12/11 hội thảo chuyên đề “Tiên phong Chuyển đổi kép vì một Việt Nam xanh hơn” đã diễn ra với sự có mặt của nhiều đại diện cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước, các chuyên gia và doanh nghiệp . Sự kiện do Báo Đầu tư thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức.

Họp 'nóng' về dự án thép ngàn tỷ bị 'trùm mền' nhiều năm

Dự án TISCO 2 - một "địa chỉ" của sự lãng phí về nguồn lực đầu tư.
(PLVN) - Ngày sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính có Công điện hỏa tốc số 112/CĐ-TTg về giải quyết các dự án tồn đọng, dừng thi công..., hôm 12/11, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã triệu tập cuộc họp xử lý Dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên (TISCO 2).

Tổng cục Hải quan yêu cầu ‘siết’ kỷ luật, kỷ cương công vụ

Tổng cục Hải quan mới đây đã ban hành Chỉ thị số 5269/CT-TCHQ về việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong khi thi hành công vụ. (Ảnh: Quang Hùng)
(PLVN) - Để chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành chính, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, văn minh, hiện đại và bảo đảm công tác quản lý công chức, xây dựng lực lượng, bảo vệ chính trị nội bộ, Tổng cục Hải quan mới đây đã ban hành Chỉ thị số 5269/CT-TCHQ về việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong khi thi hành công vụ.

Livestream bán hàng: Khai thuế, nộp thuế như thế nào?

Livestream bán hàng: Khai thuế, nộp thuế như thế nào?
(PLVN) - Các tổ chức, cá nhân bán hàng hóa thông qua phiên livestream thực hiện đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế theo nguyên tắc: tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm và xuất hóa đơn đầy đủ khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

Dệt may sẽ đạt mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD?

Đơn hàng của dệt may Việt Nam đang dồi dào. (Nguồn: VGP).
(PLVN) -  Kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam đang phục hồi theo đà phục hồi của kinh tế thế giới. Nhiều dự đoán cho thấy, năm nay, nhiều khả năng dệt may Việt Nam sẽ “về đích” với mục tiêu xuất khẩu đạt 44 tỷ USD.

Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc: Cùng nhau phát triển hùng cường, thịnh vượng

Thủ tướng Phạm Minh Chính chứng kiến lễ ký kết 7 biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) của các DN hai nước trên nhiều lĩnh vực. (Ảnh: VGP)
(PLVN) - Sáng 8/11, tại thành phố Trùng Khánh, nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8 và thăm, làm việc tại Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự Tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc. Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp hai nước đẩy mạnh hợp tác, đầu tư kinh doanh, phát huy vai trò kết nối hai nền kinh tế, cùng nhau phát triển hùng cường, thịnh vượng.

Mặt bằng lãi suất ngân hàng giữ ổn định

Dự báo mặt bằng lãi suất ổn định trong năm 2024. (Ảnh: TCTC)
(PLVN) - Theo kết quả điều tra của Vụ Dự báo, Thống kê (Ngân hàng Nhà nước), tính chung cả năm 2024, các tổ chức tín dụng dự báo mặt bằng lãi suất huy động tăng nhẹ (0,1 điểm phần trăm) và mặt bằng lãi suất cho vay giảm nhẹ (0,09 điểm phần trăm) so với cuối năm 2023.

Triển khai chương trình tín dụng ưu đãi cho đề án 1 triệu ha lúa phát thải thấp

Phó Thống đốc thường trực NHNN phát biểu tại hội nghị
(PLVN) - Để triển khai Chương trình cho vay tín dụng ưu đãi đạt hiệu quả, Ngân hàng nhà nước đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kịp thời tổng hợp, công bố chung các vùng chuyên canh, các liên kết và chủ thể tham gia liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm thuộc đề án để các tổ chức tín dụng tiếp cận, xem xét, quyết định cho vay.