Sau nhiều lần lỡ hẹn, tổ máy số 1 Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 1 vẫn chưa chính thức vận hành, mặc dù chủ đầu tư và cả thành phố đều mỏi mắt mong chờ. Không những thế, cả tổ máy số 2 và Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 2 cũng trong tình trạng “chậm và chậm” tới mức sốt ruột. Cho dù có liên tục đốc thúc thì tới thời điểm này, vẫn chưa có câu trả lời chắc chắn về thời gian hoàn thành của tổ máy số 1.
Nhiều thiết bị của Tổ máy số 1, nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 1 do nhà Trung Quốc lắp đặt mới đưa vào vận hành đã bị sự cố Ảnh: Duy Lân |
Liên tục sự cố
Thời điểm cuối năm 2009, lãnh đạo Công ty Cổ phần nhiệt điện Hải Phòng tỏ ra vô cùng phấn khởi và tràn đầy hy vọng khi tổ máy số 1 Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 1 hòa đồng bộ lần đầu bằng than thành công, coi đây là một sự kiện trọng đại, là thành quả sau nhiều cố gắng, nỗ lực ngày đêm để sản xuất điện cho Tổ quốc. Niềm vui và niềm tin tưởng đó gần như là chắc chắn, bởi tổ máy số 1 đã trải qua thử nghiệm ở các mức công suất khác nhau 30%, 50%, 75% và cả 100% ( 300 MW như công suất thiết kế). Nhưng niềm vui không được bao lâu khi ngay sau đó, tổ máy số 1 bị sự cố và tới nay tổng cộng 3 lần phải dừng lò để sửa chữa. Theo đơn vị tư vấn, từ khi khởi động tổ máy, tiến độ thực hiện của nhà thầu rất chậm. Cả 3 lần dừng lò đều do phát hiện có nhiều khiếm khuyết về kỹ thuật của máy và phải tìm cách khắc phục. Trong đó, đáng chú ý là khiếm khuyết về các công trình phụ trợ, bộ lọc tĩnh điện cùng nhiều vấn đề khác khiến không thể đưa lò vào vận hành. Trước khi xảy ra sự cố ngừng lò lần thứ 3 có cả việc cấp than không được liên tục cho tổ máy do thiết bị bốc dỡ than có vấn đề.
Tình trạng này khiến Chủ đầu tư, Công ty Cổ phần nhiệt điện Hải Phòng lên tiếng: tiến độ thi công và khắc phục các khiếm khuyết chậm. Công tác nghiệm thu và thí nghiệm hiệu chỉnh các thiết bị có nhiều vấn đề, nhất là hệ thống cung cấp nhiên liệu và các thiết bị của lò hơi, nhân lực của nhà thầu chưa được huy động đầy đủ để đáp ứng yêu cầu tiến độ. Tổng giám đốc Công ty Cổ phần nhiệt điện Hải Phòng Trần Hữu Nam cho biết, hiện nhân lực của nhà thầu có mặt trên công trường chỉ khoảng 500 người, thiết bị thi công chưa thật đầy đủ. Đáng lo ngại hơn dự án bị chậm khoảng 24 tháng, thiệt hại về kinh tế là không nhỏ.
Phía nhà thầu Đông Phương (Trung Quốc) thì khá “đỉnh đương” trước sự “sốt ruột” của chủ đầu tư, cho rằng còn phải đợi thiết bị từ Trung Quốc gửi sang và phải tới tháng 9 mới khắc phục xong các khiếm khuyết của tổ máy số 1, tháng 10 mới vận hành ổn định, tháng 11 vận hành tin cậy và phát điện thương mại. Trong khi chờ đợi, nhà thầu dồn sức sang cho tổ máy số 2 và đã đốt lò vào ngày 9- 8, đang tẩy rửa, làm vệ sinh và hiệu chỉnh an toàn. Nếu nhanh và đúng tiến độ, tổ máy số 2 cũng phải cuối năm 2010 mới có thể phát điện thương mại.
Dự án Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 2 đến nay chậm tới 24 tháng, không đáp ứng yêu cầu tiến độ của hợp đồng. Trong khi đó khối lượng thi công của nhà thầu trên công trường không đáng kể. Nguyên nhân do việc bàn giao mặt bằng cho nhà thầu ban đầu chậm, hợp đồng vay vốn với China Eximbank chậm giải ngân, tới ngày 9- 7- 2010 mới có hiệu lực. Nhân lực và máy móc của nhà thầu thiếu không đồng bộ; công tác trình duyệt các bản vẽ thiết kế phần xây dựng chậm và phải chỉnh sửa góp ý kiến nhiều lần, gây khó khăn trong trong quá trình phê duyệt, đặc biệt là công tác thiết kế móng cọc. Ước tính giá trị hoàn thành hiện nay của nhà thầu mới đạt khoảng 20% khối lượng công việc.
Vẫn vướng mắc giải phóng mặt bằng, an ninh trật tự
Nhờ có sự tập trung chỉ đạo của thành phố và huyện Thủy Nguyên, công tác giải phóng mặt bằng cho dự án thuộc diện nhanh và cơ bản hoàn tất. Tuy nhiên, còn một số điểm chưa giải quyết xong gây tình trạng “xôi đỗ” và ảnh hưởng tới tiến độ. Đó là mặt bằng tuyến băng tải than cấp cho nhà máy 2 diện tích hơn 500 m2 thuộc hộ ông Nguyễn Quang Phiến chưa giải quyết xong. Khu nhà quản lý vận hành và sửa chữa rộng 4ha hiện còn 4 hộ dân có đầm và đất nông nghiệp chưa nhận tiền bồi thường . Các bãi đổ bùn tại xã Ngũ Lão và Phục Lễ chưa được bàn giao hết diện tích đất sử dụng, gây khó cho nhà thầu trong việc đổ đất bóc…
Để bảo đảm an ninh trật tự, Công ty Cổ phần nhiệt điện Hải Phòng thường xuyên phối hợp với tổ công tác an ninh trật tự của thành phố, trạm công an Bến Rừng, chính quyền địa phương, các công ty bảo vệ giải quyết và ngăn chặn nhiều vụ trộm cắp tài sản, thiết bị của nhà máy và các vụ xô xát giữa lao động nước ngoài với người dân địa phương. Do công trường rộng lớn, tập trung nhiều nhà máy lớn, vật tư thiết bị của nhà máy nhiều nên việc bảo vệ không đáp ứng yêu cầu. Từ đầu năm tới nay xảy ra nhiều vụ trộm cắp tài sản giá trị lớn, không kể các vụ trộm cắp vặt. Rồi vụ đánh nhau tập thể giữa nhân viên Trung Quốc với một số người dân địa phương hồi tháng 5 tại khu chung cư số 2 của nhà thầu Quảng Tây và 2 vụ nổ hóa chất liên tiếp làm 4 người thiệt mạng, một số người bị thương.
Công tác bảo vệ môi trường được quan tâm chú ý nhưng do thiết bị lọc bụi của tổ máy chưa hoạt động ổn định, thời gian qua xảy ra tình trạng bụi đen phát tán trên diện rộng, gây bức xúc trong nhân dân và chính quyền địa phương. Chủ đầu tư và nhà thầu đang khẩn trương khắc phục, đáp ứng yêu cầu về môi trường.
Dốc sức đưa nhà máy vào hoạt động
Chủ trì cuộc làm việc mới đây tại nhà máy, Phó chủ tịch UBND thành phố Lê Văn Thành yêu cầu chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị tư vấn và các ngành, cấp liên quan khẩn trương hơn, dốc sức sớm đưa nhà máy vào hoạt động. Theo Phó chủ tịch, 2 dự án có nguồn vốn đầu tư rất lớn, lên tới gần 20.000 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn vay nước ngoài chiếm tỷ lệ khá cao nếu chậm ngày nào thiệt hại ngày đó. Tính sơ qua, tiền lãi của cả 2 nhà máy lên tới 600 tỷ đồng/ năm và số tiền này phải cộng vào chi phí đầu tư. Trong khi đó, nếu sớm đưa vào hoạt động, 2 tổ máy của Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 1 cũng có thể tạo ra doanh thu 6400 tỷ đồng/ năm (tính theo giá hiện hành). Đó là chưa kể tới số nộp ngân sách, việc làm, thu nhập cho người lao động và quan trọng hơn là giải quyết một phần đáng kể tình trạng thiếu điện làm lao đao nhiều doanh nghiệp tại Hải Phòng và cả nước thời gian qua. Do đó, thành phố yêu cầu huyện Thủy Nguyên nhanh chóng giải quyết dứt điểm các vướng mắc về giải phóng mặt bằng; chủ đầu tư tích cực, chủ động hơn; nhà thầu và tư vấn tập trung tối đa cho việc vận hành tổ máy số 1, song song với đó là đẩy nhanh tiến độ tổ máy số 2 và nhà máy 2, tất cả vì dòng điện của Tổ quốc và sự phát triển của Hải Phòng, của cả nước.
Hồng Thanh