Dự án đường giao thông nối TP Vinh - Cửa Lò là Dự án trọng điểm với số vốn cả ngàn tỷ đồng, được triển khai nhiều năm qua nhưng tiến độ vẫn chưa đạt, hơn thế công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) gặp nhiều khó khăn.
Kéo theo hệ lụy ảnh hưởng đến hàng chục hộ dân chịu thiệt thòi khi nhường đất cho dự án nhưng chưa có đất tái định cư. Giai đoạn 1 của dự án này triển khai với tổng chiều dài 10,832 km (trong đó đoạn TP Vinh 3,4 km, đoạn huyện Nghi Lộc 4,8 km, đoạn TX Cửa Lò 2,6 km), tổng mức đầu tư dự án 1.411 tỉ đồng.
Để phục vụ dự án, từ năm 2012 công tác GPMB đã được triển khai nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc nên đến nay vẫn chưa hoàn thành mặt bằng cho cả con đường và cả những khu TĐC.
Theo cán bộ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Sở GTVT Nghệ An – đơn vị chủ đầu tư dự án cho biết, hiện mặt bằng trên địa bàn thành phố còn vướng gần 1,3km tại hai xã Nghi Đức và Nghi Phú. Trong đó, Nghi Đức là 0,6km với đất ở và đất nghĩa trang, xã Nghi Phí 0,7km với đất ở và đất nông nghiệp.
Một hệ lụy là dù đã tổ chức tuyên truyền vận động người dân giao đất để thực hiện dự án nhưng đến nay nhiều hộ dân rơi vào cảnh không có đất để xây nhà ổn định cuộc sống.
Ông Đinh Nho Tài – Chủ tịch UBND xã Nghi Đức cho biết, xã phối hợp với thành phố để vận động người dân giao đất thực hiện dự án. Đến nay, tiến độ xây dựng các điểm TĐC chưa hoàn thiện để người dân vào xây dựng nhà cửa nên nhiều người dân đến “trách” chính quyền xã. Xã cũng mong muốn các hạng mục của các điểm TĐC sớm hoàn thiện để người dân vào sớm ổn định cuộc sống cũng như phát triển kinh tế.
Ông Trần Xuân Lễ - Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư và xây dựng TP Vinh cho biết, tiến độ các khu TĐC do Ban làm theo hợp đồng đang nằm trong thời gian thực hiện. Một phần tiến độ không đảm bảo là do mặt bằng chưa được bàn giao, một phần cũng do năng lực các nhà thầu còn chưa cao.
Theo báo cáo Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Vinh đến đầu tháng 10/2019, đoạn qua xã Nghi Đức đã phê duyệt phương án bồi thường cho 124/126 hộ dân với diện tích 5,6ha đất ở. Dự kiến bàn giao mặt bằng toàn bộ trước ngày 30/11/2019.
Đã có 89 hộ/126 hộ đã ký biên bản bàn giao mặt bằng, đã giao đất tái định cư đối với 36 hộ/75 hộ được xét giao đất. Một số vướng mắc gặp phải trong quá trình GPMB hiện nay UBND thành phố Vinh đang có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và UBND tỉnh về việc giao đất: Điều kiện về tách hộ để được giao đất ở có thu tiền sử dụng đất tại khu tái định cư (yêu cầu tách hộ trước năm 2008); Giao đất đối với trường hợp chủ sử dụng đất đã chết, hiện không có ai sinh sống trên thửa đất. Vị trí giao đất đối với các trường hợp được giao thêm ngoài lô đất tái định cư; Diện tích đất thu hồi tối thiểu để được xét giao đất...
Tại xã Nghi Đức còn 120 ngôi mộ chưa bàn giao mặt bằng UBND thành phố đang giao chính quyền xã vận động các hộ di dời. Tại khu TĐC xóm Xuân Đồng vẫn còn lại phần 4 thửa đất ở và 8 thửa đất nông nghiệp vẫn chưa đền bù GPMB xong. UBND thành phố đang chỉ đạo Ban QLDA ĐT&XD đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hạ tầng và cắm mốc phân lô để giao đất cho các hộ.
Đối với đoạn qua xã Nghi Phú đoạn qua HTX Hồng Hoa Thái đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB cho 32 hộ. Đối với phương án tái định cư: Hiện đang làm việc với các hộ dân để tổng hợp nhu cầu tái định cư; dự kiến phương án đề nghị điều chỉnh quy hoạch các khu TĐC.
Đối với khu TĐC xóm 21, xã Nghi Phú với 135 thửa/92 hộ, đã phê duyệt phương án 3 đợt gồm 80 hộ/120 thửa theo số liệu đo đạc, hiện đang làm thủ tục về kinh phí để chi trả. Trung tâm đã trình Phòng TN&MT thành phố Vinh để tham mưu thành phố ban hành kế hoạch thực hiện quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc.
Ông Hà Thanh Tĩnh - Phó Chủ tịch UBND thành phố Vinh cho biết, vướng mắc trong việc khấu trừ tiền sử dụng đất vào tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB vừa được UBND tỉnh đồng ý cho chủ trương để xử lý trong công tác đền bù GPMB.
Hiện nay vẫn còn nhiều hộ dân chưa đồng ý các phương án đền bù, nhưng thành phố làm theo các quy định, nếu hộ nào không đồng ý thì sẽ sử dụng biện pháp cưỡng chế để thu hồi đất bàn giao cho dự án thực hiện.