Các cam kết về tiến độ đều trượt
Thông tin từ Ban Quản lý Dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) cho biết, hiện dự án đường dây 500kV mạch 3 đã bàn giao được 1.318/1.606 vị trí móng. Một số địa phương đã cơ bản hoàn thành công tác bàn giao mặt bằng như Gia Lai 100%, Quảng Bình khoảng 95%, Quảng Ngãi, Quảng Trị khoảng 85%. Quảng Nam là địa phương có số lượng vị trí móng nhiều thứ 2 (sau Quảng Bình) nhưng mới chỉ bàn giao được 57% móng (154/269 vị trí móng).
Ông Nguyễn Đức Tuyển - Giám đốc CPMB - cho hay, đại diện chủ đầu tư đã làm việc với tất cả các địa phương và hầu hết các tỉnh đều cam kết sẽ hoàn thành bàn giao mặt bằng trong tháng 3/2020, kể cả Quảng Nam. Tiến độ này là khá chậm theo yêu cầu của Thủ tướng (phải hoàn thành bàn giao mặt bằng trong tháng 10/2019) nên chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến tiến độ của nhà thầu, gián tiếp gây ảnh hưởng đến tiến độ về đích của dự án.
Tuy nhiên, hiện nay, tiến độ nhà thầu đào, đúc móng cột cũng đang chậm so với tiến độ bàn giao mặt bằng khi các nhà thầu mới chỉ đào được 1.043 trong tổng số vị trí móng đã bàn giao. Đại diện một số nhà thầu cho biết, nguyên nhân họ chưa hoàn thành đào đúc móng theo tiến độ đã cam kết là do một số vị trí móng chưa thể triển khai do còn vướng công tác mở đường.
Theo các nhà thầu, các vị trí móng cột đều gặp khó khăn khi không còn được thi công ở đồng bằng mà đa phần đều phải đào trên triền núi. Do đó, việc đền bù phục vụ thi công, mở đường thi công hay làm đường tạm qua khu vực có rừng đều phức tạp hơn rất nhiều.
Ông Tuyển dự báo, nếu hoàn thành bàn giao mặt bằng trong tháng 3 thì các nhà thầu cũng sẽ phải phấn đấu đào đúc móng và dựng cột xong trong tháng 6/2020 – theo đúng yêu cầu tiến độ. Tuy nhiên, dự án đường dây mạch 3 này không chỉ chậm do bàn giao mặt bằng mà còn chậm trễ phần cung cấp vật tư thiết bị như cột thép, tụ điện.
Nhận diện khó khăn
Theo đại diện CPMB, kể cả sau khi hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng vị trí móng và đào đúc, dựng cột xong thì dự án vẫn còn nhiều rủi ro phải đối mặt. Cụ thể, theo tiến độ hợp đồng cung cấp cách điện thì khoảng cuối tháng 4/2020 sẽ bàn giao nhưng các nhà thầu đã thông báo sẽ chậm 2 tuần.
“Việc cung cấp cách điện chậm cũng không có ảnh hưởng gì nhưng khi đó, các nhà thầu sẽ chỉ có tháng 5, tháng 6 để thi công. Điều này sẽ dẫn đến nhiều rủi ro cho các nhà thầu vì sẽ phải tập trung số lượng lớn lực lượng có chuyên môn làm việc trên cao, trong khi các nhà thầu này không chỉ phục vụ duy nhất đường dây mạch 3. Chúng tôi xác định đây có thể là một phần rủi ro về tiến độ”, ông Tuyển nói.
Ngoài ra, còn phải kể đến những khó khăn chưa thể lường được trong quá trình kéo dây, có thể còn vướng mắc trong đền bù hành lang tuyến. Do đó, theo ông Tuyển, CPMB sẽ phải tính toán lại tiến độ và báo cáo Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia xem khả năng đáp ứng được tiến độ ở mức nào.
Ví dụ như các vị trí móng cột vướng vào các khu rừng đặc dụng cũng cần phải mất thời gian để triển khai dù chủ trương đã được chấp thuận từ trước đó. Theo quy định, thời gian từ khi làm hồ sơ đến nộp tiền trồng rừng thay thế mất khoảng 6 tháng. Sau khi nộp tiền trồng rừng thay thế còn mất thêm thời gian làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng. Hiện, thủ tục này còn vướng ở Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế.
Ngoài ra, do đến cuối tháng 7/2020, nhà thầu mới bắt đầu cung cấp tụ điện nên CPMB sẽ tính toán đóng điện ưu tiên theo từng phần của đường dây 500kV mạch 3 (chia thành 3 dự án: Đường dây 500kV Nhiệt điện Quảng Trạch - Vũng Áng và sân phân phối 500kV Trung tâm Điện lực Quảng Trạch; đường dây 500kV Quảng Trạch - Dốc Sỏi và đường dây 500kV Dốc Sỏi - Pleiku 2). Tức là sẽ có dự án hoàn tất đóng điện vào cuối quý III/2020, có dự án phải sang quý IV/2020 mới hoàn thành.
“Chúng tôi vẫn phải đôn đốc nhà thầu hàng ngày, nhưng các nhà thầu cũng có những khó khăn riêng nên phải chấp nhận tiến độ thực tế, không thể ép các nhà thầu thực hiện theo đúng tiến độ cam kết vì thực sự nhiều tình huống cũng bất khả kháng”, lời ông Tuyển.
Rõ ràng, với một dự án năng lượng cấp bách, ngoài những bất cập về đơn giá định mức xây lắp thì những tồn tại, vướng mắc nói trên sẽ là một thách thức rất lớn đối với chủ đầu tư trong quá trình dẫn dắt tiến độ của công trình.