Dự án Chăm sóc và hỗ trợ toàn diện cho người có H: Hướng tới hiệu quả bền vững

Dự án Chăm sóc và hỗ trợ Toàn diện (CSHTTD) cho người có H (NCH) được tài trợ từ “Kế hoạch cứu trợ khẩn cấp về AIDS của Tổng thống Hoa Kỳ” (PEPFAR) thông qua Tổ chức Pact/ USAID và có đối ứng ngân sách từ Tầm nhìn Thế giới. Dự án được thực hiện từ năm 2005 tại  Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh. Đến nay, dự án đạt được hiệu quả thiết thực và ngày càng khẳng định tính bền vững.

Mạng lưới chăm sóc tại nhà
Thông qua mạng lưới chăm sóc tại nhà (CSTN) bao gồm 15 nhóm chăm sóc  tại các phường, xã, Dự án đã chăm sóc và hỗ trợ toàn diện cho NCH bao gồm các lĩnh vực: Chăm sóc sức khỏe thể chất, chăm sóc tâm lý xã hội, tâm linh tinh thần, phòng lây nhiễm HIV, bảo vệ và hỗ trợ pháp lý, hỗ trợ kinh tế gia đình. Những NCH thời gian đầu tham gia Dự án còn thiếu kiến thức và kỹ năng liên quan về HIV/ AIDS và tự chăm sóc, sức khỏe và khả năng lao động hạn chế, sống bi quan, tự kỳ thị và bị cộng đồng kỳ thị. Sau một thời gian tham gia Dự án, được chăm sóc và được tham gia các hoạt động của Dự án, sức khỏe của họ tốt hơn, tinh thần, sự hiểu biết dần được cải thiện, họ cảm nhận được ý nghĩa của cuộc sống cũng như trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng. NCH đã tự tin và tích cực tham gia các hoạt động tại cộng đồng như truyền thông giảm kỳ thị phân biệt đối xử. 

Điểm rửa xe máy của nhóm Trường Sơn Xanh tại thị trấn Trường Sơn (An Lão)  do Dự án tầm nhìn thế giới hỗ trợ nhằm giúp những người có H trên địa bàn huyện có việc làm.                                                              Ảnh: Trường Giang

Chăm sóc trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS mục tiêu hàng đầu
Công tác chăm sóc trẻ  bị ảnh hưởng bởi HIV/ AIDS (OVC) là một trong những mục tiêu hàng đầu của Dự án. Thông qua mạng lưới CSTN và nhóm trẻ nòng cốt, tình nguyện, Dự án chăm sóc và hỗ trợ cho trẻ OVC một cách toàn diện theo định hướng “An sinh trẻ em”. Công tác chăm sóc trẻ OVC bao gồm việc hỗ trợ dinh dưỡng, giáo dục và đào tạo nghề, bảo vệ, nhà ở, tâm lý tinh thần và phát triển kinh tế. Đến tháng 9-2010, số trẻ OVC của Dự án lên đến gần 600 trẻ, trong đó có 17 trẻ nhiễm HIV. Tại địa bàn Dự án, 100% trẻ OVC được đánh giá nhu cầu toàn diện 6-12 tháng/ lần, 100% trẻ OVC  đến tuổi đi học đều được đến trường. Đặc biệt, Ban quản lý Dự án (BQLDA) quận Đồ Sơn và NCS chủ động vận động cộng đồng  và phối hợp với Hội LHPN quận và các ban ngành địa phương xây mới một ngôi nhà tình nghĩa cho 2 trẻ mồ côi cha mẹ vì HIV/ AIDS ở phường Vạn Hương.
Thực hiện mục tiêu vì trẻ em, trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/ AIDS ( OVC) tại địa bàn Dự án luôn được bảo vệ, được tăng cường sự tham gia. Những ngày đầu,  sự tham gia của trẻ OVC còn thụ động, đến nay trẻ đã mạnh dạn và chủ động,  tích cực, hào hứng trong các hoạt động tại cộng đồng, thể hiện tài năng nghệ thuật. Đặc biệt hơn nữa, trẻ OVC tại địa bàn Dự án còn tham gia vào diễn đàn trẻ em từ cấp quận đến cấp Quốc gia với chủ đề “Trẻ em và các mục tiêu vì trẻ em” do Bộ Lao động- Thương binh và Xã hộ, Tổ chức Tầm nhìn thế giới  các tổ chức phi chính phủ khác đồng tổ chức.

Góp sức ổn định, phát triển kinh tế  gia đình
Một mục tiêu quan trọng của dự án là cải thiện sự ổn định kinh tế của các  gia đình có người sống chung với H và gia đình có trẻ OVC. Dự án  hỗ trợ tổng số vốn 258.000.000 đồng thông qua việc quản lý nguồn vốn quay vòng của Hội phụ nữ cấp quận, huyện. Cùng với các khoản vay nhỏ, dự án cũng hỗ trợ thêm các vật dụng để phát triển kinh tế. Các hộ vay vốn còn được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật kinh doanh để có thể áp dụng các loại hình sản xuất nhỏ, đa dạng như nuôi lợn, gà, thả cá; trồng cà chua, rau, hoa và cây cảnh hay mua máy khâu để may quần áo tại nhà.... Một số hộ thực hiện mô hình kinh doanh nhỏ như đi chợ bán cá, làm mắm cá, bán nước giải khát tại khu du lịch... Sau 3 năm được vay vốn để phát triển kinh tế gia đình, các hộ có cuộc sống đỡ khó khăn, có tiền để mua sắm thêm các vật dụng trong nhà và chi trả tiền học phí cho con cháu. 100% các hộ vay vốn trả lãi và gốc đúng hạn. Một số hộ không có nhu cầu vay lại, vì thế luôn có các hộ vay mới mỗi tháng.

Mục tiêu duy trì bền vững kết quả Dự án
Hoạt động truyền thông giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với NCH và OVC tại địa bàn Dự án ngày càng được cải thiện về chất lượng và bảo đảm duy trì bền vững. Cùng với việc huy động sự vào cuộc và đóng góp tích cực của chính quyền địa phương các cấp, nhóm tự lực NCH và cộng đồng dân cư, truyền thông từ hình thức thuyết trình đơn điệu được thay thế bằng hình thức nghệ thuật và do những nhóm tự lực NCH, cán bộ phụ nữ tuyến cơ sở đảm nhiệm. Ngoài các cuộc truyền thông tại khu dân cư hoặc thông qua đài phát thanh quận, Dự án còn kết hợp với phòng giáo dục quận, huyện để lồng ghép vào các buổi truyền thông tại các trường trung học cơ sở. Vì vậy, tình trạng kỳ thị và phân biệt đối xử với NCH và trẻ OVC tại địa bàn Dự án được cải thiện đáng kể, không có hiện tượng trẻ OVC, kể cả trẻ có H bị kỳ thị phân biệt đối xử hay không được đến trường.
Tính bền vững của Dự án còn được thể hiện trong việc chú trọng và tăng cường nâng cao năng lực cho các nhóm chăm sóc, NCH, thân nhân, OVC, trẻ nòng cốt và các nhóm cộng đồng. Việc nâng cao năng lực này không chỉ thông qua các lớp tập huấn, mà còn thông qua cuộc họp tháng của các nhóm tự lực NCH và các buổi giao lưu chia sẻ kinh nghiệm với các câu lạc bộ bạn. Kiến thức, kỹ năng chăm sóc của NCH và các thành viên gia đình ngày càng được nâng cao. Họ đã tự chăm sóc sức khỏe cũng như tình nguyện chăm sóc, giúp đỡ những người cùng hoàn cảnh.
Vấn đề về vận động chính sách và huy động nguồn lực từ địa phương  được Dự án đề cao và chú trọng. 100% những NCH và trẻ OVC trong diện hộ nghèo và đủ tiêu chuẩn đã nhận được hỗ trợ từ nguồn chính sách xã hội của địa phương theo Nghị định 67 của Chính phủ. Sự vào cuộc tích cực và chủ động của BQLDA cấp quận, huyện và nhóm chăm sóc quyết định sự thành công của Dự án. Năm tài chính 2011 là năm chuyển giao Dự án, mặc dù còn một số khó khăn thách thức nhất định, BQLDA sẵn sàng cho việc chuyển giao này và các nhóm cộng đồng đang chuẩn bị kế hoạch cho khả năng duy trì hoạt động Dự án. Trong giai đoạn này, Dự án tập trung vào 3 mục tiêu để duy trì bền vững hoạt động dự án, đó là: Tăng cường xây dựng năng lực cho các nhóm cộng đồng và người hưởng lợi, tăng cường phối hợp với các dịch vụ sẵn có; tăng cường huy động nguồn lực sẵn có và nguồn lực tiềm năng.

Việt Anh