Đồng Nai – Những chuyển biến rõ nét trong cải cách hành chính (bài 5): Sự hài lòng của người dân và trách nhiệm người đứng đầu quyết định điểm số bộ máy
(PLVN) - Sau hơn hai tháng triển khai mô hình chính quyền hai cấp, Đồng Nai đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong CCHC. Tuy nhiên, để những con số về hồ sơ trực tuyến, tỷ lệ giải quyết trước hạn thực sự có ý nghĩa, tỉnh đã triển khai hai công cụ then chốt: Khảo sát sự hài lòng của người dân và Chỉ thị 03/CT-UBND về trách nhiệm người đứng đầu. Một bên là sự hài lòng giám sát từ dân, một bên là “cam kết” trách nhiệm từ lãnh đạo, cả hai tạo nên cơ chế kép buộc bộ máy hành chính phải thay đổi từ gốc rễ.
Sự hài lòng của người dân làm thước đo
Ngày 11/9/2025, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định 915/QĐ-UBND triển khai Kế hoạch khảo sát sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước. Đây là lần khảo sát đầu tiên sau sáp nhập và cũng là phép thử quan trọng đối với mô hình chính quyền hai cấp.
Theo kế hoạch, người dân sau khi giải quyết thủ tục tại các cơ quan hành chính sẽ được mời tham gia khảo sát. Nội dung xoay quanh việc tiếp cận dịch vụ có dễ dàng hay không, chất lượng thủ tục hành chính, thái độ phục vụ của cán bộ, kết quả giải quyết công việc, cũng như khả năng tiếp nhận và xử lý phản ánh, kiến nghị.
Khảo sát được tiến hành qua nhiều kênh: trực tuyến trên Cổng dịch vụ công, trực tiếp tại bộ phận một cửa, qua email, Zalo và cả bảng hỏi giấy. Ông Nguyễn Văn Nam, một người dân vừa làm thủ tục đất đai tại phường Long Bình vừa chia sẻ: “Sau khi nhận kết quả, tôi được cán bộ mời tham gia khảo sát trực tuyến. Chỉ mất vài phút nhưng tôi thấy đây là cách để mình nói lên cảm nhận thực sự”.

Theo Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai, cơ quan chủ trì, kết quả khảo sát sẽ được tổng hợp, phân tích, công khai và dùng để xếp hạng chỉ số cải cách hành chính của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, đồng thời là căn cứ để theo dõi và đánh giá kết quả làm việc của đội ngũ công chức, viên chức. Kết quả khảo sát sẽ là căn cứ quan trọng để các cơ quan, đơn vị cải thiện chất lượng dịch vụ công, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và xây dựng văn hóa phục vụ lấy người dân làm trung tâm.
Đây sẽ là “tấm gương soi” trung thực nhất cho chất lượng phục vụ của bộ máy. Mục tiêu của việc khảo sát là thu thập ý kiến một cách kịp thời, chính xác và khách quan từ người dân, tổ chức đã thực hiện giao dịch và nhận kết quả thủ tục hành chính trong kỳ đánh giá. Thông qua đó, tỉnh sẽ nắm bắt được nguyện vọng và yêu cầu thực tế của người dân, làm cơ sở để đề ra các giải pháp thiết thực, nhằm cải cách và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trong giai đoạn chuyển đổi sau sáp nhập đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền hai cấp.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, tỉnh đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương nghiêm túc triển khai thực hiện kế hoạch khảo sát, đồng thời khuyến khích, mong muốn người dân và tổ chức tích cực tham gia trả lời khảo sát. Kết quả khảo sát chỉ thực sự có giá trị khi nhận được hưởng ứng và tham gia chân thực từ cộng đồng, sự đồng hành của người dân là yếu tố quyết định sự thành công của công tác CCHC. Đây không chỉ là một hoạt động hành chính mà để mỗi cá nhân đóng góp ý kiến, cùng tỉnh Đồng Nai xây dựng một nền hành chính công hiệu quả và thân thiện hơn, lấy người dân làm trung tâm.
Siết chặt trách nhiệm người đứng đầu
Song hành với khảo sát sự hài lòng, trước đó, 14/8/2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Chỉ thị 03/CT-UBND về tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện cải cách hành chính. Theo UBND tỉnh Đồng Nai, thời gian qua, công tác CCHC của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền.
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, công tác này còn một số hạn chế: trách nhiệm của người đứng đầu chưa được phát huy đầy đủ, việc triển khai còn chậm trễ, thủ tục hành chính còn rườm rà, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điều hành chưa đáp ứng yêu cầu. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhận thức và quyết tâm chính trị của người đứng đầu một số đơn vị, địa phương chưa cao.

Để khắc phục tồn tại, Chỉ thị yêu cầu người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương phải xác định CCHC là nhiệm vụ trọng tâm; trực tiếp chỉ đạo, tổ chức triển khai toàn diện các nhiệm vụ CCHC; đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân; tăng cường kiểm tra giám sát, bảo đảm công khai minh bạch, xử lý dứt điểm những tồn tại, vướng mắc trong thực hiện TTHC.
Đáng chú ý, Chỉ thị nhấn mạnh việc làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu khi xảy ra sai sót, khuyết điểm; gắn kết quả đánh giá, xếp loại Chỉ số CCHC hằng năm với công tác thi đua, khen thưởng. Đồng thời, Chủ tịch UBND các cấp, Giám đốc Sở, ngành phải nghiêm túc quán triệt và chỉ đạo triển khai đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý, định kỳ 6 tháng báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh.
UBND tỉnh Đồng Nai khẳng định những trường hợp không nghiêm túc hoặc chậm trễ trong việc thực hiện sẽ bị xem xét, xử lý theo quy định. Với quyết tâm chính trị cao, sự gương mẫu, trách nhiệm của người đứng đầu và sự chung sức đồng lòng của toàn hệ thống, Đồng Nai kỳ vọng công tác CCHC sẽ có bước chuyển biến mạnh mẽ, góp phần xây dựng nền hành chính dân chủ, hiện đại, phục vụ tốt nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Chỉ thị khẳng định người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương phải coi cải cách hành chính là nhiệm vụ chính trị trọng tâm; kết quả cải cách gắn trực tiếp với công tác thi đua, khen thưởng; và nếu để xảy ra chậm trễ, thiếu nghiêm túc sẽ bị xem xét, xử lý theo quy định. Lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, nhấn mạnh: “Nếu chỉ số hài lòng thấp, hồ sơ trễ hạn nhiều, người đứng đầu sẽ phải chịu trách nhiệm. Không thể để tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, cán bộ thiếu tinh thần phục vụ mà không ai chịu trách nhiệm”. Chỉ thị cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các cấp định kỳ sáu tháng báo cáo kết quả cải cách; đồng thời khuyến khích đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, xây dựng chính quyền số.

Tại Hội nghị tổng kết công tác CCHC 9 tháng đầu năm 2025 của Đồng Nai vừa diễn ra. Trước sự chứng kiến của Bộ Nội vụ, thường trực HĐND, lãnh đạo UBND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành và 95 UBND phường, xã đã đồng loạt ký cam kết hoàn thành nhiệm vụ CCHC năm 2025 đã thể hiện quyết tâm chính trị cao. Nội dung cam kết nhấn mạnh việc nâng cao trách nhiệm người đứng đâu, bảo đảm công khai, minh bạch, đẩy mạnh số hóa hồ sơ, tăng tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến và đặc biệt là nâng cao sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính.
Sự kết hợp giữa khảo sát sự hài lòng và Chỉ thị 03 đã tạo nên một “cơ chế kép” độc đáo. Người dân giám sát bằng lá phiếu, trực tiếp phản ánh mức độ hài lòng. Cơ quan cấp trên giám sát bằng chỉ số và cơ chế trách nhiệm, gắn kết quả cải cách với vai trò cá nhân lãnh đạo.
Chị Trần Thị Thu Hằng, chủ cửa hàng tại Long Khánh, nói: “Trước kia đi làm giấy phép kinh doanh, tôi thấy cán bộ có khi chưa tận tình. Giờ nếu tôi chấm điểm thấp trong khảo sát, chắc chắn xã sẽ bị trừ điểm. Như vậy họ phải thay đổi thái độ thôi”. Theo các chuyên gia, chính “sự giám sát kép” này sẽ khiến cải cách không còn dừng lại ở phong trào hay hình thức. “Khi lãnh đạo phải chịu trách nhiệm và dân có kênh phản ánh chính thức, hiệu quả hành chính sẽ được nâng lên. Không có chỉ số nào trung thực bằng sự hài lòng thật sự của người dân”.
Khảo sát sự hài lòng và Chỉ thị 03 là hai mảnh ghép quan trọng trong nỗ lực cải cách hành chính của Đồng Nai sau hơn hai tháng vận hành mô hình chính quyền hai cấp. Nếu được triển khai nghiêm túc, đây sẽ là công cụ để buộc bộ máy công quyền thay đổi từ gốc rễ: lấy dân làm trung tâm, lấy sự hài lòng làm thước đo, lấy trách nhiệm người đứng đầu làm cam kết.
Chặng đường còn lại của năm 2025 không nhiều, nhưng với quyết tâm chính trị cao, sự giám sát xã hội rộng rãi và áp lực trách nhiệm cá nhân, Đồng Nai có cơ sở để tin tưởng vào mục tiêu không chỉ lọt vào Top 5 chỉ số cải cách hành chính, mà quan trọng hơn, xây dựng được một nền hành chính thật sự dân chủ, hiện đại, phục vụ và được người dân tin yêu.