Đồng Nai - Những chuyển biến rõ nét trong cải cách hành chính (bài 1): Nhiều mô hình sáng tạo từ cơ sở

Ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, Đồng Nai chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, một bước ngoặt trong tiến trình CCHC. Sau hơn hai tháng, bộ máy mới đã nhanh chóng vào guồng: thủ tục hành chính được rút ngắn, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tăng cao, sự hài lòng của người dân được cải thiện rõ rệt.

Bộ máy mới nhanh chóng vào guồng

Ngay từ ngày đầu triển khai, tỉnh Đồng Nai đã khẩn trương kiện toàn tổ chức bộ máy ở cả 95 xã, phường. Các Trung tâm phục vụ hành chính công được đồng loạt đưa vào vận hành, bố trí cán bộ chuyên trách, kết nối trực tuyến với Cổng dịch vụ công quốc gia.

Ông Hà Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai cho biết: “Sau hai tháng, bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, trực tiếp là cấp xã đã cơ bản hoạt động ổn định. Các địa phương tiếp nhận và giải quyết khối lượng hồ sơ lớn, bảo đảm đúng tiến độ. Đây là sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị”.

Thống kê toàn tỉnh Đồng Nai cho thấy, chỉ trong hơn 60 ngày đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hàng chục nghìn hồ sơ đã được tiếp nhận và giải quyết, với tỷ lệ đúng và trước hạn lên tới hơn 99%, một con số mà trước đây ít ai dám nghĩ tới. Nhưng quan trọng hơn những con số, chính cách làm sáng tạo ở từng địa phương đã tạo nên sự khác biệt.

Tại xã Đại Phước, hình ảnh “quầy nước miễn phí” ngay trong Trung tâm phục vụ hành chính công trở thành chi tiết nhỏ mà giàu sức gợi, để người dân thấy sự quan tâm của chính quyền từ những điều giản dị nhất. Cùng với đó, mô hình “tuyển dụng tại chỗ” giúp công nhân, người lao động vừa chứng thực hồ sơ vừa có cơ hội tìm việc ngay, biến nơi làm thủ tục hành chính thành một “điểm hẹn việc làm” thiết thực.

Trong khi đó, ở xã Nhơn Trạch, tỷ lệ thanh toán trực tuyến gần 95% đã cho thấy bước chuyển mình mạnh mẽ của một chính quyền số: người dân không còn cảnh chen chúc nộp tiền mặt, mà có thể thanh toán qua vài thao tác điện thoại. Những sáng kiến ấy không chỉ góp phần giảm tải bộ máy, mà quan trọng hơn, đã làm thay đổi cảm nhận của người dân về một nền hành chính hiện đại, gần gũi và phục vụ.

Người dân cũng cảm nhận rõ những đổi thay trong từng thủ tục nhỏ nhất. Ông Nguyễn Văn Bình, ngụ xã Nhơn Trạch, nhớ lại: “Trước kia, để làm xong một bộ giấy tờ, tôi phải chạy lòng vòng từ phòng này sang phòng khác, mất cả ngày vẫn chưa chắc đã xong. Nhiều khi chỉ vì thiếu một xác nhận nhỏ mà phải quay lại hôm sau”.

Thế nhưng giờ đây, mọi chuyện khác hẳn. Ông Bình chỉ cần đến một cửa duy nhất, nộp hồ sơ, rồi chờ tin nhắn báo kết quả. “Nhanh gọn, rõ ràng, không còn cảnh chờ đợi, chen lấn như trước. Tôi thấy mình được phục vụ chứ không phải đi xin xỏ”, ông Bình bày tỏ.

Số hóa hồ sơ, thay đổi từ nền tảng

Một trong những dấu ấn rõ nét nhất trong cải cách hành chính ở Đồng Nai chính là tỷ lệ số hóa hồ sơ và dịch vụ công trực tuyến tăng vọt. Ở nhiều xã, hơn 90% hồ sơ được tiếp nhận online, minh chứng rằng người dân đã dần quen với cách làm mới.

Không chỉ dừng lại ở khâu tiếp nhận, 100% kết quả giải quyết đều được ký số và trả qua hệ thống điện tử, thay cho cảnh người dân phải cầm tập giấy tờ dày cộp ra về. Quan trọng hơn, việc khảo sát mức độ hài lòng được tiến hành thường xuyên như một “kênh phản hồi trực tiếp” để chính quyền lắng nghe dân.

Kết quả cho thấy, nhiều địa phương đạt chỉ số phục vụ trên 90/100 điểm. Những con số ấy không chỉ phản ánh hiệu quả xử lý thủ tục, mà còn là thước đo niềm tin: người dân bắt đầu nhìn thấy một chính quyền gần gũi, minh bạch, coi sự thuận tiện của dân là thành công của mình.

Ông Nguyễn Văn Quý, tiểu thương chợ Nhơn Trạch, chia sẻ: “Trước kia, mỗi lần xin giấy phép kinh doanh tôi phải nghỉ buôn bán cả buổi, nay chỉ cần ngồi ở nhà, lên mạng nộp hồ sơ, vài hôm sau nhận kết quả qua tin nhắn. Tôi thấy chính quyền đã thay đổi thật sự”.

Từ góc nhìn doanh nghiệp, bà Phạm Thị Thúy Hằng, giám đốc một công ty may mặc ở xã Long Thành, cũng khẳng định: “Dịch vụ công trực tuyến giúp doanh nghiệp tiết kiệm rất nhiều chi phí và thời gian. Điều quan trọng là cán bộ bây giờ sẵn sàng hỗ trợ, không còn khoảng cách như trước”.

Để đưa công nghệ đến gần hơn với đời sống, nhiều địa phương ở Đồng Nai đã chủ động thành lập Tổ công nghệ số cộng đồng. Không chờ người dân đến Trung tâm hành chính, các tổ này đi tận ấp, gõ cửa từng nhà, xuống tận khu phố, khu trọ công nhân để hướng dẫn cách tạo tài khoản dịch vụ công, thao tác ký số hay thanh toán trực tuyến.

Ở những buổi tập huấn giản dị ngay tại nhà văn hóa ấp, hình ảnh đoàn viên thanh niên kiên nhẫn cầm tay chỉ từng bước cho các cụ già, hay chỉ dẫn công nhân vừa tan ca cách đăng nhập dịch vụ công trên điện thoại, đã trở thành minh chứng sinh động cho quyết tâm thu hẹp khoảng cách số.

Bà Nguyễn Thị Lan (65 tuổi, ngụ xã Phước An) xúc động kể: “Tôi vốn không biết xài điện thoại thông minh. Nhờ mấy cháu trong Tổ công nghệ số hướng dẫn từng bước, giờ tôi đã tự nộp được hồ sơ khai sinh cho cháu nội. Không còn phải đi lại nhiều, đỡ cực lắm”.

Còn anh Trần Văn Hùng (công nhân KCN Nhơn Trạch 6) thì cho hay: “Đi làm cả ngày, về còn bận chăm con. Giờ tôi chỉ cần mở điện thoại nộp hồ sơ, thanh toán trực tuyến. Mấy anh chị trong tổ đến tận khu trọ hướng dẫn, giờ tôi làm quen rồi, thấy rất tiện”.

Nhờ sự hỗ trợ kiên trì ấy, khoảng cách công nghệ ở cơ sở đang từng bước được san bằng. Người dân không còn xa lạ với dịch vụ công trực tuyến, mà dần xem đó là thói quen hằng ngày, một bước tiến quan trọng để xây dựng công dân số trong xã hội số.

Người dân, doanh nghiệp đánh giá cao

Ông Nguyễn Hữu Định, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai cho biết, thời gian qua, công tác CCHC của tỉnh Đồng Nai tiếp tục ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực, với sự chỉ đạo quyết liệt và trách nhiệm cao của người đứng đầu các cấp, ngành. UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Kế hoạch số 07/KH-UBND cùng hàng loạt văn bản chỉ đạo, triển khai đồng loạt các nhiệm vụ trọng tâm trên 6 lĩnh vực cải cách.

Nhiều mô hình, giải pháp sáng tạo được áp dụng tại Trung tâm Phục vụ hành chính công như giải quyết thủ tục “không phụ thuộc địa giới hành chính”, thủ tục hành chính không hẹn giờ, chiến dịch số hóa hồ sơ và mở rộng điểm hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến đã đem lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp.

Cũng theo ông Định, Chỉ số CCHC cấp tỉnh nằm 2024 của Đồng Nai tăng mạnh, nhiều chỉ tiêu thành phần nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng và trước hạn duy trì ở mức gần 99%, dịch vụ công trực tuyến và thanh toán trực tuyến ngày càng mở rộng.

Bộ máy hành chính sau sáp nhập được sắp xếp tinh gọn, hoạt động hiệu quả hơn; đồng thời, việc phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số được đẩy mạnh với tỷ lệ số hóa hồ sơ, cấp tài khoản định danh điện tử và trang bị chữ ký số cho 100% cán bộ, công chức.