Đồng Nai mở rộng diện tích, nâng tầm thương hiệu điều hàng đầu thế giới

Hiện phần lớn diện tích điều được người dân trồng tại Bình Phước cũ, vùng đất từ lâu nổi tiếng là trung tâm trồng điều của cả nước. Đây chính là nền tảng để Đồng Nai mở rộng quy mô, gia tăng sản lượng, nâng cao chất lượng hạt điều và chinh phục thêm nhiều thị trường xuất khẩu.

Theo Phó Chủ tịch Hội Điều Đồng Nai Nguyễn Hoàng Đạt, mục tiêu trước mắt là duy trì vị trí tốp đầu cả nước về xuất khẩu (XK) điều. Để làm được điều đó, tỉnh sẽ tập trung vào ba mũi nhọn: nâng cao chất lượng nguồn nguyên liệu, siết chặt quy trình sản xuất theo tiêu chí xuất khẩu và thúc đẩy liên kết chặt chẽ giữa nông dân - Nhà nước - nhà khoa học - doanh nghiệp.

Trước khi hợp nhất, Bình Phước cũ sở hữu hơn 148 ngàn hécta điều, chiếm gần 50% sản lượng XK của cả nước. Năm 2018, hạt điều Bình Phước được cấp chỉ dẫn địa lý, khẳng định uy tín trên thị trường quốc tế.

Sau sáp nhập, ngành điều Đồng Nai dự báo phát triển mạnh mẽ hơn khi hội tụ cả diện tích trồng lớn, hệ thống cảng biển, hải quan cửa khẩu hiện đại, thuận lợi cho nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu sản phẩm. Đặc biệt, nhiều sản phẩm chế biến từ hạt điều Đồng Nai đã đạt chuẩn OCOP 3-5 sao, có chỉ dẫn địa lý, giúp tạo dựng niềm tin với khách hàng và chống lại tình trạng hàng giả, hàng nhái.

Theo ông Đạt, Đồng Nai vốn là địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển công nghiệp, cơ sở hạ tầng và logistics. Sau sáp nhập, lợi thế này càng rõ rệt, mở ra cơ hội lớn cho ngành điều trong việc mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng chế biến và khẳng định vị thế “điều số 1 thế giới”.

Tuy nhiên, ngành điều cũng đối diện không ít thách thức. Trong nước, sản lượng thu hoạch chỉ đủ cho các nhà máy chế biến hoạt động trong khoảng hai tháng, phần còn lại phải nhập khẩu điều thô từ Campuchia, châu Phi... Quá trình nhập khẩu đôi khi gặp khó do quy định về bao bì, xuất xứ. Dù vậy, với sự vào cuộc quyết liệt của lãnh đạo tỉnh và cơ quan chức năng, những vướng mắc này từng bước được tháo gỡ.

Một trong những điểm yếu hiện nay là nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp sản xuất tiêu thụ nội địa, chưa chú trọng tới bao bì, nhãn mác, chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm. Trong bối cảnh Nhà nước siết chặt quản lý, đây là yêu cầu bắt buộc để nâng cao tính cạnh tranh.

Ông Nguyễn Hoàng Đạt nhấn mạnh, ngay cả sản phẩm phục vụ thị trường trong nước cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn về quy trình sản xuất, nhãn mác và chứng nhận chất lượng. Điều này không chỉ giúp bảo vệ người tiêu dùng, mà còn gia tăng niềm tin đối với thương hiệu điều Đồng Nai.

Ông Đạt cũng cho rằng, để phát triển bền vững, ngành điều cần thực hiện tốt “liên kết bốn nhà”: nông dân - Nhà nước - nhà khoa học - doanh nghiệp, qua đó bảo đảm quy trình khép kín từ giống, canh tác, thu hoạch đến chế biến và xuất khẩu.

Cùng với đó, cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng Nhà nước sẽ có thêm chính sách ưu đãi về vốn, cải cách thủ tục hành chính và hỗ trợ xúc tiến thị trường theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Một thách thức khác là tỷ lệ hao hụt, hạt điều nhập khẩu thường được bảo quản tốt hơn, hao hụt ít hơn so với điều nội địa. Trong khi đó, điều Việt Nam chưa có quy trình sản xuất khép kín, chất lượng đầu vào còn hạn chế. Do vậy, việc giữ và mở rộng diện tích điều nội địa, nâng cao quy trình bảo quản, là yêu cầu cấp bách để giữ vững ngôi vị dẫn đầu thế giới.

Song song với kinh tế, Đồng Nai đang khai thác giá trị hạt điều trong lĩnh vực ẩm thực, du lịch. Tại Ngày hội Ẩm thực Đồng Nai 2025, tỉnh đã xác lập kỷ lục xôi chiên phồng hạt điều lớn nhất Việt Nam, kết hợp đặc sản địa phương với hạt điều Bình Phước, mang thông điệp hòa hợp và sáng tạo.

Sự kiện là dịp quảng bá đặc sản ẩm thực, đồng thời góp phần định vị hạt điều như một “đại sứ văn hóa” của Đồng Nai mới, lan tỏa thương hiệu từ nông nghiệp sang du lịch, dịch vụ và hội nhập quốc tế.