Chiếc toilet vàng bị trộm khỏi Cung điện Blenheim, hạt Oxfordshire khi đang được trưng bày tại cuộc triển lãm của nghệ sĩ Italy Maurizio Cattelan. Tác phẩm nghệ thuật được đúc bằng vàng này có giá trị ước tính 6 triệu USD và được đặt tên là "nước Mỹ".
Cảnh sát Thung lũng Thames đã bắt 6 người liên quan đến vụ trộm, nhưng họ sau đó đều được thả mà không bị truy tố. Tung tích của "nước Mỹ" đến nay vẫn là một câu hỏi lớn.
 |
| Toilet được trưng bày ở Cung điệnBlenheim trước khi biến mất ngày 14/9. Ảnh:PA. |
Cảnh sát có thể không biết chuyện gì đã xảy ra với chiếc toilet, nhưng cư dân ở Woodstock, thị trấn gần cung điện, có rất nhiều giả thuyết.
Người làm vườn Richard Jackson cho rằng nó vẫn ở cung điện. Những tên trộm có thể đã ném nó ra khỏi cầu xuống một trong hai hồ tại đó. "Nó sẽ không bị rỉ sét mà, phải không? Có thể đợi một năm rồi vớt nó lên và mang ra ngoài".
Tài xế taxi Susan Hughes cho rằng toilet vàng đang bị giấu ở một công trình xây dựng. "Có nhiều ngôi nhà mới đang được xây dựng gần cung điện. Họ đào bới, đổ đất ở đó. Những tên trộm có thể đã đào hố, chôn toilet xuống rồi lấp hố ngay trong đêm", cô nói.
Nhà buôn đồ cổ Martin Thomas-Jeffreys cho rằng những giả thuyết đó sai. Theo ông, những tên trộm đã nấu chảy "nước Mỹ" để thu được lượng vàng trị giá 4 triệu USD. "Người thực hiện phi vụ này chắc chắn đã lên kế hoạch kỹ càng. Có phải giống như nhét một cái vương miện vào túi áo đâu", ông nói và cho biết thêm rằng không ai tìm đến cửa hàng mình để rao bán toilet vàng.
Những người khác đoán rằng nó đã được đưa ra khỏi Anh từ một sân bay nhỏ cách đó vài km. Một số người thậm chí còn nêu thuyết âm mưu nó không bị đánh cắp mà tác giả Cattelan đã tự giấu nó như một chiêu trò quảng cáo. "Đó là trò lừa bịp đấy", Jackie Blake, 72 tuổi, nói. "Cattelan có lẽ đang ngồi ở đâu đó để xem phản ứng của mọi người".
Christine Johnson, nhân viên tại một trường học, cho biết không ai nhìn nhận vụ trộm này một cách nghiêm túc. "Mọi người đều nghĩ đó là trò đùa", cô nói. Thậm chí một số người trong thị trấn còn chế những chiếc toilet phun sơn vàng để "ăn theo" vụ mất trộm này.
Trước khi bị trộm, chiếc toilet vàng đầy đủ chức năng này được lắp tại một nhà vệ sinh ốp gỗ bên ngoài phòng ngủ nơi cựu thủ tướng Anh Winston Churchill ra đời. Du khách có thể trả tiền để sử dụng nó. Khách tham quan bảo tàng ở New York cũng từng được sử dụng khi nó được trưng bày tại Guggenheim năm 2016 - 2017.
Cattelan giải thích tác phẩm của mình nhằm trào phúng thói đam mê vật chất. "Dù bạn ăn gì, một bữa trưa 200 USD hay hay bánh mì xúc xích hai USD thì kết quả đều giống nhau, đều đi xuống toilet", ông nói.
Đêm trước vụ trộm, một bữa tiệc được tổ chức tại cung điện để mừng buổi triển lãm của Cattelan, sự kiện kết thúc vào khoảng hai giờ sáng. Vài giờ sau, những tên trộm đột nhập và tháo toilet ra khỏi nhà vệ sinh, khiến phòng bị ngập nước. Hồi tháng 10, cảnh sát nói rằng họ đang tìm kiếm ít nhất hai ôtô mà những tên trộm có thể đã sử dụng để tẩu thoát.
Ngày 8/9, một tuần trước khi toilet vàng bị đánh cắp, 4 tên trộm đã đột nhập vào Lâu đài Sudeley, cách Cung điện Blenheim khoảng 50 km để lấy đi một số thứ, trong đó có hộp thuốc lá vàng và đồ trang sức mà Vua Edward VII tặng cho một người tình.
"Kẻ gian ăn trộm không phải vì nó là tác phẩm nghệ thuật mà là vì đó là một khối vàng lớn. Nó hẳn đã bị nấu chảy trong vòng 24 giờ sau vụ trộm", Richard Ellis, cựu cảnh sát London, chuyên gia tư vấn chống trộm cắp tác phẩm nghệ thuật, nói.
Nghệ sĩ Cattelan nói rằng ông không biết ai đã trộm toilet và khẳng định ông không đứng sau vụ này, mặc dù ông từng bày trò chơi khăm tương tự. Năm 1996, ông lấy trộm các tác phẩm của một nghệ sĩ tại phòng trưng bày ở Hà Lan rồi nhận chúng là của mình.
Dù vậy, Cattelan không muốn lấy lại toilet. Tác phẩm được trưng bày tại Blenheim chỉ là một trong ba chiếc ông đã chế tạo. Kể từ sau vụ trộm, Cattelan ngày càng nổi tiếng. Tháng này ông xuất hiện trong một chiến dịch quảng cáo cho công ty bảo hiểm Italy đang muốn thâm nhập vào thế giới nghệ thuật
Tại Cung điện Blenheim vào tháng 10, khi cuộc triển lãm của Cattelan sắp kết thúc, không phải ai cũng từ bỏ hy vọng sẽ tìm thấy chiếc toilet. "Nếu tìm thấy thì cho tôi nhé, tôi sống trong một chiếc xe cắm trại và sẽ rất tuyệt nếu có toilet mới", nhạc sĩ Kevin Power nói.
Laura Ahlbin thì rất vui vì nó đã biến mất. Cô là người Mỹ sống ở Anh và cảm thấy tác phẩm này khiếm nhã với cả nơi sinh của cô và của Winston Churchill, nên cô đã quyết định tránh đến cung điện trong thời gian triển lãm, dù trước đây cô thường xuyên đến thăm. Khi nghe tin toilet đã biến mất, Ahlbin nghĩ: "Tốt rồi, tôi có thể quay lại".
Nhưng hầu hết du khách đều cảm thấy thú vị và buồn cười khi nhìn hiện trường vụ trộm bị niêm phong. Lacey Chandler, 9 tuổi, đến thăm triển lãm cùng cha, đã tóm tắt cảm xúc của nhiều người: "Sao có người lại đi đánh cắp một chiếc toilet vàng nhỉ? Bao nhiêu người đã đặt mông lên nó".
