Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton hôm qua (2/5) đã đến Trung Quốc để chuẩn bị cho các cuộc đàm phán chiến lược với phía chủ nhà diễn ra trong 2 ngày 3 và 4/5. Tuy nhiên, vụ việc của một luật sư khiếm thị người Trung Quốc lại được dự đoán sẽ là chủ đề nổi trội hơn.
 |
| Luật sư khiếm thị Trần Quang Thành. Ảnh: AP |
Hãng tin AFP dẫn lời một quan chức Mỹ và truyền thông Trung Quốc hôm qua cho hay, Trần Quang Thành – nhà hoạt động pháp lý khiếm thị người Trung Quốc, nhân vật trốn khỏi sự quản thúc tại gia ở tỉnh Sơn Đông hồi tháng trước - đã rời khỏi Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh sau khi lưu lại đó 6 ngày.
Theo một quan chức giấu tên của Mỹ, ông Trần hiện đang ở tại một cơ sở y tế ở Bắc Kinh và sẽ được đoàn tụ với gia đình trong thời gian tới. Thông tin về việc xuất hành của Trần Quang Thành được công bố vài giờ sau khi Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đến Bắc Kinh để tham dự các cuộc đàm phán chiến lược với các nhà chức trách Trung Quốc, vốn đang bị lu mờ bởi số phận của luật sư tự học nói trên.
Trên đường cùng Đại sứ Mỹ tới Bệnh viện Triều Dương, ông Trần đã gọi điện cho luật sư riêng của mình để thông báo về việc ông đã tự do và có sự đảm bảo rõ ràng, AP cho hay. Tân Hoa xã - hãng tin chính thức của Trung Quốc trong khi đó thông báo, Trần đã “tự nguyện” rời Đại sứ quán Mỹ sau khi ở lại đó 6 ngày. Tân Hoa xã dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vị Dân nói rằng, Trung Quốc đã yêu cầu Mỹ phải “xin lỗi vì đã đồng ý cho một công dân Trung Quốc” ở lại sứ quán.
“Cách thức của Mỹ đã can thiệp vào vấn đề nội bộ của Trung Quốc, và điều này hoàn toàn không thể chấp nhận đối với Trung Quốc. Trung Quốc yêu cầu Mỹ phải xin lỗi về chuyện này, điều tra thấu đáo về vụ việc, trừng phạt những kẻ chịu trách nhiệm và cam kết sẽ không để sự việc như vậy tái diễn” – ông Lưu Vị Dân nói trong một thông báo được Tân Hoa xã đăng tải.
Đây là những thông báo chính thức đầu tiên của cả phía Mỹ và Trung Quốc kể từ khi Trần trốn khỏi ngôi nhà ở tỉnh Sơn Đông. Ông Trần thu hút sự chú ý khi cáo buộc giới chức thành phố Lâm Nghi, tỉnh Sơn Đông có những sai phạm trong việc thực thi chính sách 1 con. Ông này còn cố vấn cho nông dân khiếu kiện đất đai và đấu tranh cho quyền của người tàn tật. Đến năm 2006, Trần bị tuyên 4 năm tù giam vì tội “phá hoại tài sản công cộng và gây rối trật tự”. Sau khi ra tù hồi tháng 9/2010, ông bị quản thúc tại gia 20 tháng ở làng Đông Sư Cổ, tỉnh Sơn Đông.
Ngày 27/4, trên internet xuất hiện một đoạn băng trong đó Trần tuyên bố đang ở nơi an toàn và cầu cứu Thủ tướng Ôn Gia Bảo bảo vệ gia đình mình. Cuộc trốn chạy của vị luật sư khiếm thị đã đẩy Mỹ và Trung Quốc vào những cuộc tranh cãi quanh vấn đề nhân quyền trong bối cảnh 2 nước đang nỗ lực để cải thiện mối quan hệ. Số phận của người đàn ông khiếm thị này cũng được dự đoán sẽ được đưa ra thảo luận trong 2 ngày tới.
Hồi tháng 2 vừa qua, Washington cũng từng vướng vào rắc rối trong biến cố chính trị lớn nhất trong vài thập kỷ qua tại Trung Quốc khi Vương Lập Quân – cựu giám đốc công an Trùng Khánh - cũng đã chạy trốn đến Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô và ở lại đó một ngày.
Vương được cho là đã đến Lãnh sự quán Mỹ để tố cáo cấp trên của mình – cựu Bí thư Trùng Khánh - và vợ là bà Cốc Khai Lai đã giết chết doanh nhân người Anh Neil Heywood. Ông Bạc sau đó đã bị cách chức còn vợ ông ta đang bị điều tra về cái chết của Heywood. Mỹ khi đó cũng đã tránh đưa ra các bình luận chi tiết về bê bối này.
Minh Ngọc (Theo AFP, AP)
