Người dân tỉnh Phú Thọ nói chung và nhân dân các dân tộc huyện Đoan Hùng nơi có đặc sản bưởi Đoan Hùng nổi tiếng nói riêng đã và đang đặt “dấu mốc” quan trọng ghi nhận đích đến của quá trình xây dựng nông thôn mới (NTM)….
 |
| Bưởi Đoan Hùng |
Vạn sự khởi đầu nan
Chúng tôi đến xã Chí Đám, huyện Đoan Hùng trong tiết trời mưa phùn, cái rét thấu da thấu thịt bỗng chốc tan biến và thay vào đó là hơi ấm của sự thay da, đổi thịt đến ngỡ ngàng trên quê hương vùng bưởi đặc sản. Ông Nguyễn Tiến Đạt- Chủ tịch UBND xã - cho biết: Chí Đám là một trong 7 xã của được chọn làm điểm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.
Vì thế xã đã bám sát vào chuẩn 19 tiêu chí, tiến hành xây dựng quy hoạch và triển khai các bước thực hiện quy hoạch, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, nắm được các bước tiến hành, tạo sự đồng thuận cao trong từng khâu, từng việc.
Xã đã quán triệt phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm, phát huy sức mạnh toàn dân để lo cho dân”, chính vì vậy tất cả các bước trong quy trình xây dựng NTM đều được công khai tới dân, đưa ra để nhân dân bàn bạc, lắng nghe, đóng góp ý kiến đồng thời ưu tiên các nguồn lực cho việc đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng cơ sở, trước mắt là đầu tư cho giao thông nông thôn, phát triển mạng lưới giao thông được xem là mũi đột phá. Nhờ đó, Chí Đám đã hoàn thành được 14/19 tiêu chí, là đơn vị đi đầu của huyện Đoan Hùng và đứng tốp dẫn đầu của tỉnh trong xây dựng NTM.
Người dân đã hiến trên 6000 m2 đất ruộng, đất vườn và hàng trăm mét tường rào để thi công các tuyến đường được thuận lợi. Đến nay, trên 70% đường trục chính, trên 60% các tuyến đường liên thôn, liên xã được trải nhựa hoặc đổ bê tông, hệ thống cầu cống, rãnh thoát nước được tu bổ, các đường nhánh, đường ngõ xóm cũng được cải tạo đảm bảo không lầy lội vào mùa mưa để phục vụ việc đi lại của nhân dân.
Chí Đám cũng đã đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi, nạo vét và làm mới trên 35 km kênh mương; hệ thống điện lưới quốc gia đảm bảo, tỷ lệ số hộ được dùng điện lưới đạt 100%, toàn xã có 8 trạm biến thế đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ sinh hoạt và sản xuất kinh doanh.
Toàn xã có 4 trường học thì đã có 3 trường đạt chuẩn quốc gia; hệ thống nhà văn hoá và khu thể thao ở 17 thôn đều được tu bổ, xây dựng mới với tổng kinh phí 4,6 tỷ đồng đã tạo nên một diện mạo mới ở các khu dân cư.
Xã cũng đã triển khai các biện pháp thâm canh tăng năng xuất lúa và hoa màu nhằm tăng thu nhập cho người dân, nhờ vậy, thu nhập của người dân bình quân đạt 13 triệu đồng/năm. Đặc biệt, xác định bưởi là cây đặc sản có hiệu quả kinh tế cao, xã đã và đang tiếp tục chỉ đạo phát triển thành vùng tập trung.
Hiện nay toàn xã có 73 ha bưởi, các biện pháp thâm canh, chăm bón, cải tạo giống, bảo vệ thương hiệu chỉ dẫn địa lý bưởi đặc sản Đoan Hùng đang được người dân tích cực triển khai và áp dụng, phấn đấu đến năm 2015 đạt 100 ha để trở thành vùng bưởi hàng hoá phục vụ khách hàng trong và ngoài huyện…
Cần các “điểm tựa” vững chắc
Trên thực tế, số xã đạt các tiêu chí theo Bộ tiêu chí quốc gia về NTM còn thấp nhưng Đoan Hùng đã và đang hội đủ 3 yếu tố quan trọng để tiến hành xây dựng NTM. Ông Nguyễn Đình Thu - Chủ tịch UBND huyện - cho rằng: Giải pháp có tính chất động lực là vốn đầu tư vì xây dựng NTM trong điều kiện cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn thấp kém đòi hỏi nguồn vốn đầu tư rất lớn và dài hạn.
“Huy động nguồn lực từ cộng đồng là quyết định, sự tham gia của xã hội và doanh nghiệp là quan trọng, sự hỗ trợ từ NSNN là cần thiết để tạo điểm tựa vững chắc trong xây dựng NTM” - ông Thu chia sẻ.
Cũng theo ông Thu, 19 tiêu chí quốc gia về NTM hiện nay có những tiêu chí quá nặng, có những tiêu chí không thể thực hiện được đối với nhiều địa phương vì vậy cần điều chỉnh các tiêu chí làm sao cho phù hợp với thực tiễn. Ví dụ, với tiêu chí mỗi xã phải có một chợ chuẩn theo quy định của Bộ Xây dựng là khó thực hiện bởi vì số lượng dân cư xã ít, nhu cầu giao thương không lớn do đó hiện nay huyện mới chỉ có 1 xã đạt tiêu chí này. Tại sao chúng ta không tính đến việc xây dựng mô hình NTM “vệ tinh” xung quanh NTM chính với những tiêu chí ít hơn, hay nhẹ hơn…?.
Thực tế cho thấy, khó thực hiện nhất trong xây dựng NTM là tiêu chí phát triển kinh tế, sản xuất, tăng thu nhập bình quân đầu người và giảm tỷ lệ hộ nghèo, cần có các mối liên kết chặt chẽ và sự tham gia của “4 nhà”.
Trong các mối liên kết thì liên kết vùng và tham gia “4 nhà” là cách tiếp cận hiệu quả nhất bởi có thể khắc phục sản xuất nhỏ lẻ, thay vào đó là sản xuất hàng hóa tập trung kết hợp với chế biến, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, có thương hiệu, có thị trường tiêu thụ ổn định thì mới có thể đẩy nhanh tiến độ theo lộ trình xây dựng NTM đúng quy định…
Tạ Văn Toàn
