Đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế, vừa mở rộng quy mô, vừa chú trọng chất lượng, hiệu quả

Qua nghiên cứu dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội 11 của Đảng, tôi cơ bản nhất trí với đánh giá về thành tựu kinh tế-xã hội của đất nước trong 10 năm qua. Đó là nước ta “đạt được những thành tựu to lớn và rất quan trọng, đất nước ta đã thoát ra khỏi tình trạng kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát triển, có thu nhập trung bình”. Đánh giá như vậy là chính xác, đúng mực, vì trong một thập niên qua, kinh tế thế giới có nhiều biến động, thời tiết, dịch bệnh diễn biến bất thường, tác động không nhỏ đến nền kinh tế các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, kinh tế nước ta tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá, với GDP đạt mức bình quân 7,2%, tổng quy mô GDP tăng 2 lần so với năm 2000, thu ngân sách và kim ngạch xuất khẩu tăng 4 lần, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân tiếp tục được cải thiện, chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội, quốc phòng-an ninh được giữ vững. Vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế tiếp tục được khẳng định… Những kết quả đó là rất to lớn và quan trọng.

Sinh viên Trường Cao đẳng y Hải Phòng trong giờ thực hành tại phòng thí nghiệm.

Về kinh tế: GDP tăng 7-8%, tổng quy mô GDP tăng 2,2 lần so với năm 2010, thu nhập bình quân đầu người đạt 3000-3200 USD/năm. Chỉ tiêu này là khá cao, nhưng đây là cơ hội để chúng ta có thể thu hẹp khoảng cách với các quốc gia trong khu vực ASEAN (Năm 2009, thu nhập bình quân đầu người của Thái Lan 4115 USD, Ma-lai-xi-a 8141 USD, Xin-ga-po 39.000 USD, Bru-nây 37000 USD, Phi-líp-pin 1866 USD, In-đô-nê-xi-a 2246 USD, Việt Nam 1100 USD, Lào 841 USD, Campuchia 818 USD, Mi-an-ma 462 USD). Đặc biệt, dự thảo báo cáo lần đầu thêm 2 chỉ tiêu là giá trị sản phẩm công nghệ cao đạt 45% trong tổng giá trị GDP và giá trị sản phẩm công nghiệp chế tạo chiếm khoảng 40% tổng sản phẩm giá trị sản xuất công nghiệp. Mặc dù là chỉ tiêu mới, song đây chính là thước đo hiệu quả của đổi mới mô hình tăng trưởng và mô hình kinh tế từ phát triển theo chiều rộng và chiều sâu, vừa mở rộng quy mô, vừa chú trọng chất lượng, hiệu quả.

Về xã hội: Với vấn đề giáo dục-đào tạo, tôi đề nghị ngoài phấn đấu chỉ tiêu số sinh viên đạt 450 người/vạn dân, cần có chỉ tiêu phấn đấu có số trường đại học, cao đẳng đạt tiêu chuẩn khu vực và quốc tế (có thể 5-10% số trường đạt chuẩn khu vực). Đây chính là cơ sở quan trọng để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước.

Về môi trường: Tôi cho rằng cần tăng tỷ lệ rác thải độc hại được thu gom và xử lý đạt tiêu chuẩn. Do đó nâng tỷ lệ từ 85% lên 100% chất thải nguy hại được xử lý đạt tiêu chuẩn.

Về hoàn thiện cơ chế thị trường và thể chế xã hội chủ nghĩa: Đề nghị Đảng, Nhà nước cần nghiên cứu, tổng kết và sớm ban hành đầy đủ cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để các thành phần kinh tế được cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch. Qua đó khắc phục tình trạng các doanh nghiệp Nhà nước, nhất là các tập đoàn kinh tế, các tổng công ty lớn có nhiều ưu đãi, đặc quyền, đặc lợi về tài sản, vốn, mặt bằng nhưng hiệu quả kinh tế thấp, thua lỗ nặng, nợ nần chồng chất, đang bên bờ vực phá sản và để lại tác động tiêu cực nặng nề đến xã hội. Khi xảy ra sự việc, cần xác định cụ thể trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu đơn vị, trách nhiệm của các bộ, ngành liên quan.

Về công tác xây dựng Đảng: Đối với quy định nhất thể hóa chức danh người đứng đầu về Đảng và chính quyền cần tổng kết, đánh giá rút kinh nghiệm một cách khách quan, đầy đủ, nghiêm túc cả những thuận lợi và hạn chế trong quá trình triển khai, trước khi tiến hành trên diện rộng./.

Trần Văn Thức

Nguyên Phó bí thư Thường trực Thành ủy Hải Phòng