Trong bài phát biểu, Tổng Bí thư nhắc nhiều đến cụm từ “đổi mới”, đồng thời đề nghị sớm nghiên cứu, ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích và bảo vệ những tổ chức và cá nhân dám đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
“Các đề xuất đổi mới đúng đắn, hợp lý phải được cấp ủy, chính quyền bàn bạc, xem xét kỹ lưỡng, cho làm thí điểm theo thẩm quyền; cái gì đổi mới đúng thì phải được bảo vệ, tiếp tục triển khai; cái gì sai thì phải kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn, sửa chữa, rút kinh nghiệm. “Phải trái phân minh, nghĩa tình trọn vẹn”; không được “dĩ hòa vi quý”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.
1. Nhiệm kỳ mới của Chính phủ diễn ra trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 diễn biến rất phức tạp, khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội và đời sống người dân. Tuy nhiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiều lần nhấn mạnh: Những lúc khó khăn, Chính phủ luôn thể hiện và khẳng định tinh thần đổi mới, liêm chính, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp, tất cả vì ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Tinh thần là nói ít làm nhiều, nói đi đôi với làm.
Với những vấn đề mới, nhưng “đã chín”, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện; những vấn đề chưa có quy định hoặc quy định không còn phù hợp với thực tiễn thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội nhưng phải bám sát thực tiễn.
 "Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự phiên họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ khóa XV. |
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều giải pháp chủ động, quyết liệt, linh hoạt, huy động nguồn lực phòng chống dịch bệnh và duy trì sản xuất, đảm bảo an dân. Bảy tháng đầu năm, kinh tế nước ta vẫn tăng trưởng 5,64%; kim ngạch xuất, nhập khẩu tăng khá; vốn đầu tư FDI tăng 3,8% so cùng kỳ; an ninh quốc phòng bảo đảm; đối ngoại được tăng cường… Tuy nhiên, theo Thủ tướng, trước mắt và lâu dài đan xen thuận lợi và khó khăn. Kinh tế có thể khó khăn nhưng niềm tin trong xã hội sẽ được củng cố.
Trên tinh thần xuất phát từ thực tiễn và lấy thực tiễn làm thước đo, sau hơn ba tháng Chính phủ mới được kiện toàn, qua các nghị quyết, nghị định, quyết định… được Chính phủ và Thủ tướng ban hành, nhiều vướng mắc đã được giải quyết nhanh chóng, kịp thời và linh hoạt. Chính phủ xác định tiêm chủng toàn dân để tiến tới miễn dịch cộng đồng.
Việc thành lập Quỹ vaccine đã huy động được sự ủng hộ của các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước, bạn bè quốc tế.
Trước tình hình dịch bệnh phức tạp, ngày 22/7, Chính phủ ban hành Nghị quyết 79 về mua sắm thuốc, hóa chất, vật tư, trang thiết bị phương tiện phòng chống dịch. Khi các quy định pháp luật vẫn còn điểm chưa theo kịp thực tiễn thì đây là Nghị quyết quan trọng, cấp thiết, tháo gỡ vướng mắc lúng túng cho các bộ, ngành, địa phương; có ý nghĩa quan trọng quyết định đến việc bảo vệ an toàn tính mạng nhân dân.
2. Hoạt động lập pháp của Quốc hội (QH) cũng không ngừng được đổi mới để đáp ứng yêu cầu của việc tạo lập khuôn khổ pháp lý cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn mới. Phát biểu chỉ đạo tại Phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, QH khóa XV (ngày 20/7), Chủ tịch QH Vương Đình Huệ nêu rõ, QH và các đại biểu QH cần nhận thức sâu sắc niềm tin, sự kỳ vọng của cử tri, thấy rõ những khó khăn, thuận lợi, thời cơ, đặc biệt trong bối cảnh đất nước đang đứng trước những thách thức chưa có tiền lệ; tiếp tục phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, gần dân, trọng dân, cầu thị, lắng nghe ý kiến nhân dân.
Quyết tâm đổi mới, nâng cao chât́ lương lập pháp của QH được thể hiện bằng việc vào cuộc từ sớm, từ xa, chủ đông đồng hành sát sao với Chính phủ để đáp ứng yêu câu của thực tiễn.
Tại Kỳ họp thứ nhất, QH đã biểu quyết thông qua việc bổ sung vào chương trình Nghị quyết chung của kỳ họp nội dung về tăng cường phòng, chống dịch thời gian tới; mở ra những giải pháp chưa từng có tiền lệ, cho phép Chính phủ, Thủ tướng được quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp chưa được luật quy định hoặc khác với quy định trong các luật, pháp lệnh hiện hành để đáp ứng yêu cầu cấp bách phòng chống dịch.
Nghị quyết 30/2021/QH15 là cơ sở pháp lý đặc biệt quan trọng để Chính phủ triển khai có hiệu quả công tác phòng chống dịch hiện nay. Đây là quyết định đúng đắn, đáp ứng kịp thời đòi hỏi của thực tế, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao của QH trước nhân dân.
Nhằm đáp ứng yêu cầu kiến tạo phục vụ đất nước phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, Chủ tịch QH nhiều lần yêu cầu phải khắc phục cho được tình trạng “luật khung”, “luật ống”, nhưng cũng phải khắc phục cho được xu hướng quy định quá chi tiết, đóng cứng trong luật cả những vấn đề thực tiễn chưa rõ, làm cho tuổi thọ của luật không lâu.
Mới đây, tại cuộc làm việc với Bộ Tài nguyên và Môi trường về các nội dung liên quan đến công tác chuẩn bị dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ tịch QH lưu ý, việc sửa Luật phải vừa kịp thời xử lý những vướng mắc đang đặt ra, vừa bảo đảm hệ thống pháp luật về đất đai có tính dự báo, có tầm nhìn dài hạn, hạn chế việc sửa đổi, bổ sung những vấn đề đặc thù, ngắn hạn, mang tính chất tình thế, bảo đảm tạo hành lang pháp lý ổn định cho công tác quản lý cũng như sự vận hành của các quan hệ kinh tế, dân sự trong lĩnh vực đất đai.
Chính phủ và QH phải luôn xác định rõ đây là công việc chung, tất cả đều vì lợi ích dân tộc, vì sự phát triển của đất nước và nhân dân. Có thể nói, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo, dám chịu trách nhiệm đã được thể hiện một cách rõ nét và ấn tượng ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của một nhiệm kỳ Chính phủ và QH khóa XV, đem đến niềm tin vững chắc của nhân dân vào một Nhà nước của dân, do dân, vì nhân dân phục vụ.
