Doanh nhân tuổi..."cổ lai hy"

"Khi về hưu, sau quá trình công tác cộng với cơ sở kinh doanh của gia đình, tôi có số vốn khoảng vài trăm triệu đồng. Nhiều người nói, với số tiền đó tôi có thể an hưởng tuổi già, vui thú điền viên. Nhưng tôi nghĩ khác: Số tiền đó nếu cứ để tiêu dần thì rồi cũng hết, trong khi mình còn sức khỏe, còn trí lực. Vậy là tôi quyết định đầu tư vào kinh doanh". Những lời tâm sự mộc mạc của ông Vũ Hữu Thiệm, Giám đốc công ty TNHH Hải Long tạo ấn tượng với chúng tôi ngay từ lần gặp đầu tiên.

Bước sang tuổi 77nhưng ông Vũ Hữu Thiệm còn minh mẫn. Hàng ngày ông trực tiếp điều hành hoạt động của  nhà máy sản xuất bao bì giấy; Trường dạy nghề cơ, điện lạnh, hàn và Nhà máy chế biến hải sản có trụ sở tại Hải Phòng và chi nhánh tại Hà Nội, Quảng Ninh và thành phố Hồ Chí Minh. Thời gian biểu của ông Thiệm luôn đặc kín những kế hoạch phát triển thị trường, áp dụng công nghệ mới...Đưa chúng tôi đi thăm nhà máy chế biến hải sản, chỉ vào cơ ngơi đồ sộ của mình, ông Thiệm bộc bạch: Tất cả cơ sở vật chất này có được sau khi tôi nghỉ hưu.

Năm 1955, sau khi tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ và tiếp quản Thủ đô, ông Thiệm được cử đi học lớp chế biến thủy sản tại Liên Xô. Sau 2 năm học tập, ông về công tác tại Nhà máy cá hộp Hạ Long (nay là Công ty cổ phần đồ hộp Hạ Long) rồi Sở khoa học - Công nghệ và môi trường tới khi nghỉ hưu (năm 1988). "Tôi có 4 năm nghỉ ngơi giữa hai thời kỳ làm việc". Ông Thiệm nói như vậy về khoảng thời gian từ năm 1988 tới năm 1992, trước khi ông quyết định ra làm kinh doanh. Trong 4 năm đó, ông an nhàn với mức lương của một cán bộ về hưu,  tham gia công tác địa phương với vai trò bí thư khu dân cư thuộc phường Máy Chai. Sau vài năm nghỉ ngơi, ông Thiệm nhận thấy sức mình còn mạnh, vốn kiến thức đã được học trong trường, trong quá trình công tác nếu không được sử dụng thì phí quá. Vì vậy, ông quyết định bàn với vợ con, chuyển biến cơ sở sản xuất nước mắm vốn có của gia đình thành công ty.

Việc đầu tiên chuẩn bị cho quá trình thành lập công ty của ông Thiệm là xác định mặt hàng kinh doanh. Vốn nắm chắc kỹ thuật sản xuất agar thực phẩm, ông Thiệm quyết định đầu tư sản xuất agar rau câu vì đây là mặt hàng có nguồn nguyên liệu dồi dào, phong phú, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này lớn. Tuy nhiên đặc điểm của sản phẩm Agar rau câu là chỉ tiêu thụ mạnh được trong thời gian mùa khô từ tháng 9 tới tháng 4 năm sau. Những năm tiếp theo, ông Thiệm dành thời gian nghiên cứu các mặt hàng thực phẩm khác như sản xuất bia, rượu, nước mắm, cá, thịt hộp...Vốn có kiến thức được tích lũy trong mấy chục năm công tác trong ngành chế biến thực phẩm, ông Thiệm trực tiếp nghiên cứu những sản phẩm mới như chả cá, chả giò rế, chả giò...Những sản phẩm này sau khi thử nghiệm thành công được đăng ký tiêu chuẩn chất lượng và đăng ký bản quyền. Từ một sản phẩm rau câu thuần túy, tới nay công ty của ông  có tới 65 sản phẩm được đăng ký thương hiệu. Đặc biệt sản phâm agar của công ty được xuất khẩu sang một số nước như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nga, Nhật Bản...Với mục tiêu đa dạng hóa các loại hình kinh doanh, ông Thiệm còn quyết định đầu tư vào một nhà máy giấy bao bì. Khi được UBND thành phố giao tiếp nhận dự án của Liên hợp quốc về chuyển giao công nghệ đào tạo nghề cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, công ty đã thành lập Trường dạy nghề Hải Long. Tới nay, trường đào tạo được 6 khóa công nhân cơ khí chế tạo, hàn, cơ điện lạnh lành nghề.

Điều dễ nhận thấy ở ông Vũ Hữu Thiệm là sự nhanh nhạy trong kinh doanh và tinh thần học hỏi của một người ở tuổi 77. Ông Thiệm tâm sự: Nếu như chỉ dựa vào mình, vào sức của một vài cán bộ trong công ty thì khó có thể có được những sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu thị trường. Để có những sản phẩm mới, ông phải thường xuyên học hỏi, đi tham quan nhiều nước để nghiên cứu, tham khảo công nghệ của họ. Có những chuyến đi ông phải đóng giả làm lái buôn rau câu để được vào các công ty sản xuất đồ hộp của họ rồi với con mắt của người làm kỹ thuật, ông "học lỏm" công nghệ của họ. Có những sản phẩm như rượu, đồ hộp, ông Thiệm phải thuê những chuyên gia của Viện Hải dương học Quảng Đông (Trung Quốc) sang hỗ trợ hàng năm để chuyển giao công nghệ.

Từ một công ty nhỏ, với sự điều hành của ông giám đốc tuổi "thất thập", sau 15 năm thành lập doanh số của công ty tăng 25 lần từ 670 triệu đồng ban đầu lên tới 17 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho 180 lao động. Năm 2007, công ty của ông được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Sự thành công của doanh nghiệp do ông Thiệm điều hành là một trong những ví dụ điển hình cho lớp người "tuổi cao chí càng cao" đang hàng ngày đóng góp trí tuệ, công sức của mình cho sự nghiệp phát triển đất nước và thành phố trong thời kỳ mới.

Phạm Việt