Doanh nghiệp không vay, ngân hàng đang thừa tiền

 Hầu hết các ngân hàng thương mại (NHTM) đang gặp khó khăn trong tăng trưởng tín dụng mặc dù Ngân hàng nhà nước (NHNN) vẫn đang hối thúc các NHTM  tăng cho vay để đạt mục tiêu chung 12% cho cả năm 2013.

 Hầu hết các ngân hàng thương mại (NHTM) đang gặp khó khăn trong tăng trưởng tín dụng mặc dù Ngân hàng nhà nước (NHNN) vẫn đang hối thúc các NHTM  tăng cho vay để đạt mục tiêu chung 12% cho cả năm 2013.

Ngày 18-7 NHNN đã ban hành Chỉ thị 03/NHNN yêu cầu các NHTM có giải pháp mở rộng tín dụng có hiệu quả để đạt tốc độ tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống 12%. Tuy nhiên cho đến hết tháng 6 tỷ lệ tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống mới đạt 4,65%, trong khi tăng trưởng huy động lên đến 11%. Vấn đề hiện nay là cần phải xem xét những cản trở dòng vốn đến doanh nghiệp (DN) để khai thông dòng chảy tài chính phục vụ cho tăng trưởng kinh tế.

Ngân hàng sợ doanh nghiệp?

Có thể nói rất lâu rồi, hệ thống NHTM của chúng ta mới có tình trạng thanh khoản dồi dào như hiện nay. Hầu hết các NHTM đều đang thừa tiền, thậm chí là thừa nhiều tiền muốn đẩy mạnh cho vay. Bộ phận tín dụng của các NHTM bám sát các DN hoạt động sản xuất kinh doanh tốt để mời chào vốn với nhiều ưu đãi. Thế nhưng lại có tình trạng nhiều DN xếp hàng chờ duyệt vay mỏi gối cũng không được ngân hàng chú ý.

Việc chạy đua tăng trưởng tín dụng để về đích 12% vào cuối năm khiến các NHTM chịu áp lực nặng nề. Tình trạng chung là mặc dù số hồ sơ xin vay nhiều, nhưng số hồ sơ được giải ngân lại khá thấp do khách hàng chưa đáp ứng được các tiêu chí xếp hạng tín nhiệm như thu nhập, khả năng trả nợ.

Lý do của tình trạng này được các NHTM đưa ra rất hợp lý. Các DN còn nợ xấu đối với ngân hàng, nghĩa là còn những khoản nợ chưa trả được, ngân hàng không dám cho vay. Tiếp nữa, các dự án có độ rủi ro cao, hoặc sản phẩm của dự án chưa được thị trường chấp nhận hoặc đang có lượng tồn kho lớn, ngân hàng cũng không dám cho vay. Nợ xấu tại các NHTM hiện đã rất cao và còn cao nữa, các khoản cho vay có độ rủi ro cao, dễ biến thành nợ xấu, ngân hàng sẽ từ chối. Chính vì phải đề phòng nợ xấu, các NHTM đòi hỏi thủ tục phải chắc chắn, đặc biệt đối với tài sản thế chấp. Đã qua lâu lắm rồi cái thời có thể dùng tài sản hình thành từ vốn vay để thế chấp cho khoản vay.

Về lãi suất, các DN đòi hỏi giá vốn thấp, lãi suất từ 6-8%, trong khi đó NHTM hiện nay đang chào mời với mức 11-14%. Hai bên khó gặp nhau. Phía NHTM đã phân tích chi tiết. Lãi suất gửi tiền ngắn hạn bây giờ là 5%, nhưng với thời hạn trên 6 tháng thì lãi suất phải  thỏa thuận. Phổ biến hiện nay với thời hạn trên 1 năm, lãi suất huy động từ 8-9%. Tính trung bình lãi suất huy động là 7%. Với các khoản dự trữ bắt buộc tại NHNN, các khoản dự trữ phục vụ nhu cầu tiền mặt…chi phí cũng mất 1%.

Các khoản chi cho các hoạt động quản lý, thẩm định cho vay, thu nợ, khấu hao tài sản…cùng với khoản trích lập dự phòng rủi ro từ 0,65% đến 50% để dự phòng nợ xấu…cũng phải chiếm 2%. Như vậy hết 10%. Ngân hàng cũng phải có lợi nhuận ít nhất cũng phải 1%,. Tổng cộng chi là 11%. Chính vì vậy NHTM chỉ có thể chào vốn trên 11%. Doanh nghiệp thắc mắc, ngân hàng cũng đành chịu, không thể cho vay lãi suất thấp hơn được, trừ khi ngân sách nhà nước bù lãi suất.

Tại sao doanh nghiệp sợ ngân hàng?

 Theo tham khảo từ nhiều DN, hầu hết các ngân hàng không mặn mà với mục tiêu sản xuất kinh doanh của DN mà chỉ quan tâm đến an toàn của mình, quan tâm đến phần lợi ngắn hạn của mình. Một DN đầu tư đa ngành, hiện đã đầu tư nhà xưởng sản xuất một mặt hàng dễ tiêu thụ trên thị trường, nhưng không thể vay được vốn lưu động để mua nguyên liệu. Nguyên nhân vì trong các dự án đầu tư của DN có một dự án bất động sản, do thị trường đóng băng, khoản vay cho dự án này quá hạn chưa trả được.

Vậy là cơ hội kinh doanh mất đi đã đành mà nhà xưởng không sản xuất hư hao dần, vốn vay xây dựng nhà xưởng, dây chuyền sản xuất cũng vẫn phải trả lãi. Doanh nghiệp đứng trước khả năng phá sản. Vấn đề rất khó của các DN hiện nay là tài sản thế chấp. Hầu hết nhà xưởng, đất đai đều đã thế chấp cho những khoản vay từ trước, hiện nay các DN gần như không có tài sản thế chấp. Nếu có tài sản thế chấp thì cũng không vay được bao nhiêu.

Khâu thẩm định của ngân hàng thường chỉ đánh giá tài sản thế chấp khoảng 60% giá thị thị trường của nó. Và với đánh giá đó, ngân hàng chỉ cho vay khoảng 60%, nghĩa là chỉ cho vay trên 30% giá trị tài sản thế chấp. Đã thiếu tài sản thế chấp, lại bị đánh giá thấp, doanh nghiệp càng không thể trông cậy vào vốn ngân hàng.

Với những DN ăn ra làm nên, hàng hóa đang được thị trường tiêu thụ tốt thì lãi suất lại đang là vấn đề gay go. Theo một  chuyên gia kinh tế  đánh giá. Nếu muốn trả lãi suất vốn 10%/năm, DN phải làm ra lợi nhuận trên vốn là 30%. Đó là con số viễn tưởng. Rất ít ngành sản xuất kinh doanh nào đạt được lợi nhuận như vậy. Vậy nếu DN cứ vay là mua lỗ vào mình.

Đó là lý do nhiều DN được ngân hàng chào mời rất nhiều nhưng họ vẫn không dám vay. Theo NHNN đến cuối tháng 7/2013 có 64% các khoản vay ở dưới mức 13%/năm trong đó từ 10-13% cũng xấp xỉ 50%, mức lãi suất dưới 10% hiện chiếm 14% trên tổng dư nợ, Còn lãi suất trên 15% hiện chiếm 12%. Hiện vẫn còn nhiều khoản vay cũ có lãi suất tới 15-18% đang hành hạ các DN.

Thêm một lý do nữa là thời hạn vay. Theo quy định của NHNN, hiện nay, các NHTM chỉ có thể cho vay trung dài hạn tối đa khoảng gần 30% tổng dư nợ. Mỗi NHTM có vài ông chủ là các DN lớn, tỷ lệ này dành cho các DN sân sau còn thiếu, nói gì đến doanh nghiệp ngoài. Cũng theo các chuyên gia, vòng quay vốn của sản xuất kinh doanh hiện nay trung bình khoảng 0,8 năm, nhưng hầu hết các khoản vay của các NHTM lại chỉ có thời hạn dưới 0,5 năm, nghĩa là dưới 6 tháng. Vậy là vốn đang sử dụng dở dang, DN lại phải lo tiền đáo nợ mới được vay tiếp. Vốn đáo nợ chủ yếu trông vào tín dụng đen, lãi suất cao. Lại chết doanh nghiệp.

Với tất cả những sự cản trở đó, DN sợ ngân hàng cũng có cái lý của nó. Vậy để có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng 12% trong năm 2013, cả hệ thống cần phải làm gì?

Cần sớm khôi phục lòng tin giữa ngân hàng và doanh nghiệp

 Trong một cuộc trao đổi với báo chí, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa có đưa ra hình ảnh, trời mưa to, ngân hàng cầm ô đứng giữa đường, các DN đứng trú mưa ở hàng hiên. Ngân hàng không dám mời DN đi chung ô với mình, các DN càng không dám đến chỗ có ô. Hai bên cứ đứng mà thậm chí không nhìn thấy nhau trong khi thiên hạ đang dập dìu cùng nhau đi kiếm ăn trên con đường thị trường rất nhiều lợi nhuận.

Sáng ngày 1/8, Công ty Dịch vụ Thông tin Tài chính WVB Việt Nam công bố kết quả cuộc khảo sát Chỉ số niềm tin kinh doanh quý II/2013. Cuộc khảo sát này được tiến hành trong tháng 7, với 139 doanh nghiệp thuộc 11 lĩnh vực ngành nghề chủ chốt của Việt Nam, trong đó có hơn 78% đại diện cho khối doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Theo đó, chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2013 đạt 118 điểm, tăng 4 điểm so với quý I và tăng 35 điểm so với Quý IV/2012. Điều này cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam đã lạc quan hơn vào sự tăng trưởng kinh tế năm 2013. Chỉ số  này cũng cho thấy một sự cải thiện đáng kể môi trường kinh doanh, và nhu cầu vốn những tháng cuối năm 2013 sẽ tăng đáng kể. Vấn đề là làm sao để DN và ngân hàng tin tưởng nhau, tìm đến nhau.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc trước mắt cần sớm giải quyết khối ung thư nợ xấu. Việc giải quyết nợ xấu sẽ cởi bỏ gánh nặng cho cả DN và ngân hàng. Ngân hàng sẽ mạnh dạn hơn trong đẩy nhanh tín dụng cho DN, DN cũng được khoanh nợ để yên tâm làm ăn trả nợ.

Thứ hai, cần sớm hạ lãi suất cho vay. Muốn hạ lãi suất cho vay cần phải khống chế được lạm phát, cơ sở của lãi suất huy động. Thời gian vừa qua, với việc tăng giá xăng ồ ạt và tăng giá điện mới đây, có vẻ những giải pháp về giá đã không ủng hộ xu hướng này.

Có lẽ cũng nên có sự điều chỉnh dãn các đợt tăng giá năng lượng vì nó làm giảm tác dụng của các chính sách hỗ trợ DN mà Chính phủ đã ban hành. Giảm sở hữu chéo, loại bỏ DN sân sau của ngân hàng, tăng tín dụng trung dài hạn. Đó chính là những điều kiện cần và đủ để tăng trưởng tín dụng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo ANTĐ

Đọc thêm

Hệ sinh thái tận dụng FTA chắp cánh cho ngành thủy sản thâm nhập thị trường quốc tế

Ảnh minh họa
(PLVN) - Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp Quảng Nam nói riêng trong việc tiếp cận những thị trường xuất khẩu tiềm năng. Tận dụng những lợi thế từ các FTA mang lại sẽ góp phần nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt trên trường quốc tế...

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.