Chớp thời cơ xuất hàng đi Mỹ, châu Âu
Dịch Covid-19 ập đến, nhiều đơn hàng, dây chuyển sản xuất hàng của các DN dệt may đình trệ… Khó khăn đang đẩy các DN ngành này vào thế gần sát chân tường, không thể tiếp tục các đơn hàng may mặc, thời trang cao cấp, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) buộc phải chuyển hướng gấp sang sản xuất khẩu trang kháng khuẩn - mặt hàng ít được nhắc tới trước đó với các đơn vị thành viên.
Để tồn tại và vượt qua “bão” dịch, kỹ thuật và tiêu chuẩn các mặt hàng khẩu trang của Vinatex liên tục được cải tiến với nhiều sản phẩm cao cấp hơn như khẩu trang kháng khuẩn nano bạc, khẩu trang kháng giọt bắn - kháng khuẩn 3 lớp, công suất 300.000 chiếc/ngày.
Dù không phải là mặt hàng chủ lực của ngành nhưng cứu nguy cho các DN, Vinatex cho hay, hiện Tập đoàn này có thể tổ chức sản xuất với năng lực đạt tới 100 triệu khẩu trang/ngày. Sắp tới, Vinatex cũng sẽ nghiên cứu sản xuất cả khẩu trang y tế.
Tình thế buộc các đơn vị phải tìm tòi vượt qua khó khăn, chẳng hạn Công ty Dệt lụa Nam Định cũng đã có thể tự sản xuất vải kháng khuẩn hoàn toàn từ nguyên liệu sinh học trong nước. Theo thống kê, sản lượng khẩu trang của toàn ngành Dệt may Việt Nam có thể lên tới 200 triệu chiếc/ngày.
Đại diện Bộ Công Thương cho biết, trước tình hình năng lực sản xuất khẩu trang vải được mở rộng trong khi thị trường trong nước đang dần bão hòa, Bộ đã chỉ đạo các thương vụ Việt Nam tại nước ngoài khẩn trương liên hệ, tìm kiếm các đầu mối, DN giúp tiêu thụ sản phẩm này.
Nguồn tin PLVN cho hay, hiện có khoảng 5.000 DN trên thế giới cần mua khẩu trang để xuất khẩu đi các nước thứ 3. Ngoài ra, thị trường Hoa Kỳ cũng cần 200 triệu khẩu trang các loại, riêng Công ty California Governor’s Office of Emergency Services có nhu cầu tới 500 triệu chiếc khẩu trang N95 và 1 tỷ găng tay... Ở Tây Ban Nha cũng cần mặt hàng này, với số lượng mở “tối đa có thể cung cấp” cho mặt hàng khẩu trang bảo vệ FFP3.
Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 Thân Đức Việt cho biết, có đối tác lớn đang đặt mua 400 triệu khẩu trang y tế và dự kiến giao hàng từ tháng 7/2020 trị giá 52 triệu USD (tương đương 30% doanh thu May 10 trong năm 2020). Thậm chí, có đối tác của Mỹ còn đặt mua 20 triệu khẩu trang vải trong 6 tuần, một đối tác Đức đặt mua 8 triệu khẩu trang vải và khẩu trang y tế.
Vấn đề duy nhất mà DN dệt may lo lắng là quota xuất khẩu khẩu trang y tế chỉ chiếm 25% sản lượng khẩu trang y tế, nhưng phải có giấy phép, hợp đồng. Trước tình thế này, đại diện Cục Xuất nhập khẩu (XNK - Bộ Công Thương) cho biết, Nghị quyết của Chính phủ cho phép xuất khẩu 25% sản lượng khẩu trang y tế (dưới hình thức viện trợ, hỗ trợ quốc tế) được đưa ra với mục tiêu dành ưu tiên cao nhất cho công tác phòng, chống dịch bệnh ở trong nước.
Tuy nhiên, trong trường hợp Việt Nam và các nước khác khống chế được dịch Covid-19, khả năng cung ứng và dự trữ trong nước đối với mặt hàng này đáp ứng đủ nhu cầu, các bộ, ngành có thể phối hợp xem xét, kiến nghị Chính phủ tạo điều kiện cho DN xuất khẩu mặt hàng này.
Cân nhắc đầu tư sản xuất quy mô lớn
Trong bối cảnh bị đứt gãy nguồn cung nguyên liệu và việc giãn hủy các đơn hàng may mặc, sản xuất khẩu trang trở thành một giải pháp để các DN có thể duy trì sản xuất, giữ chân công nhân và có thu nhập để giảm thiệt hại do bị tạm dừng các đơn hàng. Cục XNK (Bộ Công Thương) nhận định, khẩu trang là một sản phẩm không đòi hỏi đầu tư nhiều. Về cơ bản nhà xưởng, thiết bị và công nhân ở các DN dệt may đều có thể làm được khẩu trang. Vì thế, khả năng sản xuất mặt hàng này của Việt Nam là rất lớn. Do vậy, nếu có thị trường thì năng lực sản xuất khẩu trang vẫn có thể nâng cao hơn nữa.
Theo đó, Việt Nam có đủ năng lực để trở thành một quốc gia sản xuất khẩu trang vải lớn trên thế giới. Tuy nhiên, để coi đây là một ngành sản xuất lâu dài thì cần tính nhiều yếu tố. Ví dụ như trên thị trường thế giới vẫn chỉ nghĩ đến dùng khẩu trang y tế, việc sử dụng khẩu trang vải chưa phải phổ biến nên cần phải thực hiện công tác quảng bá nhiều hơn.
Ngoài ra cần lưu ý, khi dịch bệnh bùng phát, khẩu trang trở thành một mặt hàng thiết yếu. Nhưng khi dịch bệnh được khống chế, nhu cầu mặt hàng này sẽ giảm xuống. Do đó, nó được nhận định là mặt hàng có tính thời vụ, độ ổn định không cao? Vì vậy, các DN dệt may có thể tranh thủ khai thác thị trường tại thời điểm này để giảm bớt khó khăn ngoài những gói hỗ trợ của Nhà nước, còn để coi đó là sản phẩm lâu dài, đầu tư quy mô hơn... thì cần thận trọng.
“Các DN xuất khẩu khẩu trang vải cũng cần lưu ý, thị trường các nước phát triển thường đòi hỏi yêu cầu cầu cao về chất lượng, độ an toàn với người sử dụng. Do vậy, các DN cần tìm hiểu về các tiêu chuẩn này để đáp ứng, xin các giấy chứng nhận phù hợp, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu”, đại diện Cục XNK nói.
“Nhiều DN nói với tôi rằng, ở cấp độ kinh doanh, quyết định của lãnh đạo DN phải “trong nốt nhạc”. Chúng ta đang trong thời gian vàng để kiểm soát dịch bệnh và cũng đang trong thời gian vàng để giúp DN trụ vững”, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc.
