Không phù hợp với Luật đầu tư
Trong dự thảo Nghị định về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác và quy định về quảng cáo qua gửi tin nhắn, thư điện tử và gọi điện, về thủ tục đăng ký mã số quản lý nhắn tin, gọi điện, gửi thư điện tử quảng cáo, dự thảo đưa ra quy định mới về việc nhà cung cấp dịch vụ quảng cáo qua tin nhắn, cuộc gọi và thư điện tử phải đăng ký với Bộ Thông tin và Truyền thông và được Bộ cấp giấy chứng nhận cung cấp dịch vụ cùng với mã số quản lý thì mới được kinh doanh.
Trong văn bản góp ý dự thảo Nghị định, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, quy định này vừa không bảo đảm phù hợp với Luật đầu tư, không hợp lý và cũng không thực sự khả thi.
Theo ý kiến DN, chuyên gia mà VCCI ghi nhận được, việc bổ sung thêm thủ tục xin phép thì mới được cung cấp dịch vụ quảng cáo qua tin nhắn, thư điện tử, gọi điện tương tự như một dạng giấy phép, điều kiện đầu tư kinh doanh được xác định tại Luật đầu tư 2014 và Điều 9 Nghị định 118/2015/NĐ-CP. Tuy nhiên, hoạt động quảng cáo qua tin nhắn, cuộc gọi và thư điện tử không nằm trong phụ lục 4 của Luật đầu tư về danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Hơn nữa, dự thảo quy định giấy phép này chỉ áp dụng cho các DN cung cấp dịch vụ quảng cáo mà không áp dụng cho các DN có hàng hoá, dịch vụ được quảng cáo. Như vậy, để tránh phải xin giấy phép này, các DN chỉ cần tự thiết lập hệ thống gửi tin nhắn, thuê mướn nhân sự gọi điện là vẫn có thể thực hiện được hoạt động quảng cáo rác bình thường.
Các đơn vị cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp có thể dễ dàng chuyển hình thức kinh doanh thành đơn vị tư vấn thì cơ quan nhà nước cũng không có cơ sở để xử lý.
“Hơn nữa, nếu hoạt động gửi tin nhắn, gọi điện của một DN mà có sự đồng ý của khách hàng và phù hợp với quy định của Nghị định này thì việc yêu cầu DN đó phải xin phép sẽ không còn ý nghĩa. Ngược lại, đối với các DN đã sử dụng tin nhắn, cuộc gọi rác thì chắc chắn sẽ không xin phép và cơ quan nhà nước vẫn phải kiểm tra, giám sát thì mới phát hiện được” – VCCI nhận định. Do đó, cộng đồng DN đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định về việc đăng ký cung cấp dịch vụ quảng cáo bằng tin nhắn, cuộc gọi, thư điện tử.
Danh sách số điện thoại không chấp nhận tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo: phải cân nhắc lại?
Dự thảo đưa ra một biện pháp quản lý mới là “danh sách số điện thoại không chấp nhận mọi tin nhắn quảng cáo, cuộc gọi quảng cáo”. Theo đó, người dùng sẽ đăng ký (với nhà mạng hoặc với Bộ Thông tin và Truyền thông) để được đưa vào danh sách này. “Tuy nhiên, không rõ cơ chế cụ thể sẽ được thực hiện thế nào bởi nó có thể sẽ trùng lặp với quy định về chống tin nhắn, cuộc gọi rác” – VCCI bày tỏ băn khoăn.
Quy định về danh sách số điện thoại không chấp nhận mọi tin nhắn quảng cáo, cuộc gọi quảng cáo đã được thực hiện và phát huy tác dụng tại một số quốc gia khác. Các quốc gia này đều vẫn cho phép các cuộc gọi, tin nhắn quảng cáo khi chưa có sự đồng ý của người nhận (cold call). Khi đó, các DN muốn quảng cáo phải trả phí để được tiếp cận danh sách này, để tránh không gọi điện, nhắn tin vào những số trong danh sách này.
Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam không cho phép các cuộc gọi, tin nhắn quảng cáo khi chưa có sự đồng ý trước của người nhận. Khoản 6 và khoản 8 Điều 3 của dự thảo đã định nghĩa tin nhắn rác, cuộc gọi rác là những tin nhắn, cuộc gọi mà không được sự đồng ý trước của người nhận.
“Như vậy, nếu một người quảng cáo gọi điện, gửi tin nhắn đến một số điện thoại nằm ngoài danh sách những số điện thoại đã đăng ký nhận quảng cáo thì hành vi đó đã được coi là vi phạm pháp luật, bất kể số điện thoại đó có nằm trong danh sách số điện thoại không chấp nhận mọi tin nhắn quảng cáo, cuộc gọi quảng cáo hay không?” – cộng đồng DN đặt dấu hỏi.
Vô hình trung, vấn đề vẫn nằm ở khâu kiểm tra, giám sát để ngăn chặn các cuộc gọi, tin nhắn rác. Còn việc đăng ký trước danh sách số điện thoại không chấp nhận mọi tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo sẽ không phát huy được tác dụng, bởi sẽ không thể phân biệt được đâu là cuộc gọi, tin nhắn quảng cáo, đâu là cuộc gọi, tin nhắn liên lạc bình thường. Đây là quy định được đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lại.
