Đồ ăn chay chế biến sẵn: Tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn

Thực phẩm chay chế biến sẵn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Thực phẩm chay chế biến sẵn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
(PLVN) - Với màu sắc bắt mắt, thức ăn chay chế biến sẵn đang được ưa chuộng hiện nay. Tuy việc lạm dụng phụ gia, chất tạo màu có thể tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho sức khỏe. 

Dễ mua, khó xác định chất lượng

Mới đây, Sở Y tế Đà Nẵng cho biết, số người nhập viện vì ngộ độc thực phẩm từ các quầy bán hàng ăn uống đồ chay ở chợ Túy Loan đã lên đến 222 người. Theo Ban An toàn thực phẩm (ATTP) TP Đà Nẵng, qua điều tra ban đầu, thức ăn nghi ngờ nguyên nhân gây ngộ độc là món ăn chay tự chế biến tại các hộ gia đình. Nguyên liệu làm những món này được người dân mua tại chợ Túy Loan gồm chả cây, chả đòn, nem, ram và đậu khuôn.

Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang Bùi Nam Dũng cho biết, theo những người nhập viện, họ mua đồ ăn chay ngoài chợ về chế biến tại nhà. Sau khi ăn xong thì có những triệu chứng trên. Hiện cơ quan y tế đã lấy tổng cộng 16 mẫu từ các cửa hàng bán thực phẩm chay, trong đó có thực phẩm chưa chế biến, thực phẩm đã nấu chín. Đến nay vẫn chưa tìm nguyên nhân khiến hàng trăm người nhập viện, nhưng những thực phẩm chay đang được nghi là nguyên nhân. 

Đồ ăn chay được chế biến sẵn hiện nay rất dễ mua, tiện lợi nên được ưa chuộng, vì đồ hầu như đã được sơ chế sẵn, chỉ về chế biến như thực phẩm mặn, số khác có thể về chỉ đun nóng lại là có thể dùng, thay vì phải nhiều công đoạn như trước đây. Nhưng người mua rất khó để xác định được mức độ an toàn của những món ăn chay này.

Dễ dàng để tìm mua được những thực phẩm chay chế biến sẵn hay các gia vị chế biến đồ chay ở chợ, siêu thị và trên cả mạng xã hội, các trang thương mại điện tử. Như các món chay giả mặn như giò, chả quế, cá kèo, thịt gà, mực ống chay, bò hầm, gà… xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc. 

Tuy nhiên, trên bao bì nhãn mác lại chỉ có một vài thông tin sơ sài, không có dán nhãn dịch sang Tiếng Việt, thậm chí nhiều sản phẩm không có hạn sử dụng, địa chỉ nơi sản xuất. Khi mà bao bì sản phẩm không rõ thông tin thì cũng khó để biết được bên trong nguyên liệu có thực sự đảm bảo chất lượng. 

Giá cả thì cũng rẻ hơn rất nhiều so với các món ăn mặn cùng tên. Theo quan sát, giá trung bình mỗi loại thực phẩm chay đóng gói sẵn dao động từ vài chục đến vài trăm nghìn/sản phẩm. Các loại gói gia vị, như: Bột canh nấm bào ngư, hạt nêm cà-ri, hạt nêm gà, nước mắm chay, hạt nêm chay có thành phần từ rong biển,… có giá trên dưới khoảng 30.000 đồng/sản phẩm.

Tuy nhiên, việc lạm dụng nguyên phụ liệu trong quá trình chế biến có thể gây mất an toàn sức khỏe. Chẳng hạn, để bảo đảm độ dai, bảo quản được lâu và có mùi cũng như hình thù giống với các loại thực phẩm mặn, các nhà sản xuất, chế biến phải cho thêm hóa chất tạo mùi, màu, chất định hình, phụ gia và chất chống ẩm mốc vào các thành phẩm.

Ăn chay cần đúng cách

Theo chuyên gia dinh dưỡng, ngoài nguy cơ từ việc lạm dụng chất phụ gia, những người ăn chay trường thường dễ bị thiếu máu, loãng xương, giảm đề kháng,... thì việc ăn chay không đúng, đủ chất có thể dẫn đến nguy cơ bị sỏi thận, sỏi tiết niệu, các bệnh về xương khớp và thần kinh do các đồ ăn chay không chế biến đúng khoa học thì khó có thể cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng như: Acid folic, sắt, vitamin B12, kẽm, phốt pho, canxi, chất đạm.

Với những trường hợp nhạy cảm với gluten hoặc bị mắc bệnh celiac (thành phần để thay thế thịt nên khá phổ biến trong các món chay)  thì quá trình hấp thụ Seitan vào cơ thể dễ gây hại cho hệ thống miễn dịch và ảnh hưởng đến đường ruột. Phản ứng miễn dịch này có nguy cơ gây hại cho thành ruột dẫn đến hiện tượng suy dinh dưỡng, các vấn đề về tiêu hóa, thiếu máu, mệt mỏi và nhiều ảnh hưởng tiêu cực khác.

Bên cạnh đó, những người có tiền sử mắc bệnh viêm ruột (IBD) hoặc rối loạn tiêu hóa không nên sử dụng thành phần Carrageenan (thay thế cho sữa, thức uống từ đậu nành và các đồ chay tráng miệng) vì chúng có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện thấy carrageenan có thể gây hiện tượng loét và viêm trên động vật thực nghiệm tương tự như viêm loét đại tràng, viêm đường ruột ở người.

Hay trong các món ăn chay công nghiệp thì lượng muối được thêm vào thực phẩm như một chất bảo quản, bổ sung một số chất và đem lại cảm giác ngon miệng nhưng đôi khi có thể bị tăng huyết áp khi lượng muối ăn vào cao.

Cho dù đồ ăn chay công nghiệp hay đồ chay giả mặn đang ngày càng đa dạng, được nhiều nhà lựa chọn “đổi gió” cho những ngày chán món mặn, nhưng nếu ăn những thực phẩm chay đã chế biến sẵn trong một thời gian dài và liên tục thì không những không thanh lọc được cơ thể mà còn đang tự đầu độc cơ thể. Bởi những tác nhân xấu và sẽ gây ra một số bệnh về sau, đặc biệt là sử dụng những đồ ăn chay công nghiệp không rõ nguồn gốc. 

Trang Health News đã đề cập đến 5 thành phẩm thường được sử dụng trong chế biến thức ăn chay dễ gây nguy hiểm mà có thể người dùng không hay biết. Đó là Hexane, một phụ phẩm sản sinh trong quá trình tinh chế xăng dầu, được sử dụng để tạo ra protein thực vật có kết cấu (TVP) dùng như thịt giả trong các món chay. Seitan (lúa mì) là một thành phẩm giàu gluten-protein được chiết xuất từ lúa mì.
Chất này cũng dùng để thay thế thịt nên khá phổ biến trong các món chay. Seitan không làm từ đậu nành mà có nguồn gốc từ gluten lúa mì. Vì vậy, gluten có thể gây dị ứng nghiêm trọng. Phẩm màu Carmine được sử dụng trong nhiều món ăn chay phổ biến như nước ép bưởi, sữa chua chay, trái cây đóng hộp và thậm chí cả trong mỹ phẩm.
Protein thực vật bị thủy phân (HVP) là một trong những hương vị đậu nành rất phổ biến trong thức ăn chay.  HVP chứa các hợp chất giống bột ngọt (MSG) nên có thể gây ra những tác động tương tự… 

Đọc thêm

Nhộn nhịp chợ việc làm thời vụ cho phụ nữ dịp cuối năm

Các công việc đóng gói quà Tết, bán hàng tại các khu chợ, làm giúp việc nhà, dọn dẹp theo giờ... phù hợp với chị em nội trợ dịp cuối năm. (Ảnh: ST)
(PLVN) - Cuối năm là thời điểm nhu cầu tuyển dụng lao động thời vụ tăng cao, mang đến cơ hội kiếm thêm thu nhập cho nhiều chị em phụ nữ nội trợ đang cần việc để vừa đỡ đần kinh tế, vừa góp phần trang trải chi phí, giúp gia đình có một cái Tết ấm no hơn.

ChatGPT 'sập' gây gián đoạn hoạt động trên toàn thế giới

ChatGPT 'sập' gây gián đoạn hoạt động trên toàn thế giới
(PLVN) - Dữ liệu từ Downdetector cho biết sự cố bắt đầu xuất hiện từ khoảng 7 giờ 10 phút sáng ngày 12/12. Nhiều dịch vụ của công ty có trụ sở tại Mỹ bị gián đoạn, trong đó phần lớn các báo cáo sự cố liên quan trực tiếp đến ChatGPT.

Robot có khả năng bắt tội phạm tại Trung Quốc

Các video trên mạng xã hội Trung Quốc cho thấy những robot hình cầu chạy bằng AI tuần tra đường phố cùng cảnh sát, phát hiện và ngăn chặn tội phạm. (Hình ảnh: X)
(PLVN) - Trung Quốc gây chú ý toàn cầu với việc thử nghiệm robot hình cầu tự động RT-G, được trang bị súng bắn lưới, hơi cay, bom khói và công nghệ nhận diện khuôn mặt. Đây là bước tiến mới trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tăng cường an ninh công cộng.

Nâng tầm giá trị sâm Ngọc Linh

Quang cảnh hội thảo.
(PLVN) - Hội thảo sâm Ngọc Linh được tổ chức tại huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum) nhằm đánh giá giá trị lịch sử, khoa học và kinh tế của loại dược liệu quý này. Đồng thời, các chuyên gia cũng đưa ra các giải pháp cho người dân về phương pháp trồng, chăm sóc và phân biệt sâm Ngọc Linh.

Nữ doanh nhân với khát vọng nâng tầm giá trị trà cổ thụ của người Việt

Sản phẩm Cao trà mục nhan của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ nông nghiệp Vườn Táo Cổ.
(PLVN) -  “Tôi vô cùng tự hào về tài sản vùng nguyên liệu trà cổ thụ của Việt Nam như: Hồng trà, Bạch trà, trà Vàng, trà Shan Tuyết… Chính điều đó đã thôi thúc tôi nghiên cứu đưa ra sản phẩm Cao trà mục nhan. Sản phẩm này không chỉ giữ nguyên hương vị của trà mà còn tăng giá trị, tốt cho sức khỏe người sử dụng”, chị Lê Thị Hoa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ nông nghiệp Vườn Táo Cổ chia sẻ.

Trạm Refill Xanh - Hành trình vì một tương lai xanh của "Cỏ cây hoa lá"

Một Trạm Refill Xanh của Cỏ Cây Hoa Lá
(PLVN) - Trạm Refill Xanh của Cỏ Cây Hoa Lá vinh dự là một trong những mô hình tiên phong, dẫn đầu xu hướng xanh, giảm thiểu rác thải nhựa được chia sẻ trong sự kiện "Plastic Talk on Refill,"- Thúc đẩy hệ thống tái nạp tại Việt Nam do Chương trình Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa (NPAP) phối hợp cùng Mạng lưới Kinh tế Tuần hoàn - CE Hub Việt Nam tổ chức tại trụ sở Liên Hợp Quốc.

Cấm thuốc lá mới, Singapore và Brazil giảm tỷ lệ hút thuốc xuống mức thấp nhất thế giới

Bà Bungon Ritthiphakdee, Nhà sáng lập và Cố vấn cấp cao, Liên minh Kiểm soát Thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA).
(PLVN) - Hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã cấm thuốc lá điện tử (TLĐT) và thuốc lá nung nóng (TLNN), trong đó Singapore, Brazil và Hồng Kông (Trung Quốc) đã chứng minh hiệu quả của lệnh cấm khi duy trì tỷ lệ hút thuốc thấp nhất thế giới, lần lượt là 10,1%, 9,1% và 9,5%. Thuế thuốc lá cũng được xem là một trong những công cụ hiệu quả nhất trong việc kiểm soát tỷ lệ hút thuốc.

Chinh phục thị trường Việt nhờ 'công nghệ đột phá'

Chinh phục thị trường Việt nhờ 'công nghệ đột phá'
(PLVN) - Trong hành trình gần 18 năm xây dựng và phát triển, Công ty TNHH MTV Thế Linh đã khẳng định vị thế và uy tín vững chắc trên thị trường nội địa. Nhờ ứng dụng các công nghệ đột phá trong sản xuất và kinh doanh các sản phẩm chăn, drap, gối và nệm, công ty không chỉ đảm bảo chất lượng vượt trội mà còn mang đến sự hài lòng tối đa cho người tiêu dùng Việt Nam.

Khi lừa đảo trên mạng núp sau những vỏ bọc hào nhoáng

Dưới lớp vỏ thành đạt, Mr Pips cùng đồng bọn đã gây ra vụ lừa đảo tài chính lên đến hàng nghìn tỉ đồng. (Ảnh: TL)
(PLVN) - Lừa đảo trực tuyến từ lâu đã trở thành một vấn nạn toàn cầu, với những chiêu trò tinh vi nhằm đánh lừa sự cảnh giác của người dùng mạng. Bên cạnh những kẻ lừa đảo sử dụng danh tính giả để thực hiện các hành vi phạm pháp, thì một hình thức lừa đảo khác còn đáng lo ngại hơn: lừa đảo “không ẩn danh”, núp sau những vỏ bọc hào nhoáng trên mạng ảo.

Vinacoco – hành trình đưa thạch dừa đến từng nhà

Vinacoco – hành trình đưa thạch dừa đến từng nhà
(PLVN) -  Vinacoco ( Công ty CP Cô Cô Việt Nam) - một thành viên của GC Food Group - vừa vinh dự nhận được 2 giải thưởng lớn: Giải thưởng Chất lượng Quốc gia năm 2022 và Sao Vàng Đất Việt năm 2024. Đây là sự công nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc biến nước dừa, một thức uống bình thường trở thành thạch dừa cao cấp của Việt Nam.

FBI cảnh báo nguy cơ từ lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo

FBI cảnh báo nguy cơ từ lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo
(PLVN) - Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa phát đi cảnh báo rằng tội phạm đang tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để thực hiện các chiêu trò lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi. Từ các vụ lừa đảo tình cảm, đầu tư đến các chiêu trò tuyển dụng giả mạo, AI đang giúp kẻ gian tạo ra các nội dung có độ chân thực cao, khiến nhiều người dễ dàng sập bẫy.