Điều tra viên tự viết thêm vào bản hỏi cung: Bài học “xương máu” cho những cán bộ tham gia tố tụng

Trong vụ án này, VKSND tối cao vừa có quyết định phân công VKSND Phú Yên thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án này. 

Cáo trạng của VKSND tối cao xác định, từ 2012-2015, Cường khi đang là điều tra viên của Công an TP Tuy Hòa đã nhiều lần tự viết thêm nội dung vào biên bản hỏi cung để buộc tội người khác.

Người phụ nữ lãnh 7 năm tù sau khi bị sửa biên bản hỏi cung

Cụ thể, năm 2012, Cường được phân công điều tra vụ án vận chuyển trái phép chất ma túy. Các bị can khai gửi tiền vào TP HCM mua ma túy chuyển về TP Tuy Hòa bán. Khi gửi tiền, có lúc ghi tên người nhận là Nguyễn Ngọc Hồng Anh, có lúc ghi Từ Phạm Quang Vinh (chồng bà Anh). Công an Tuy Hòa đưa bà Anh vào diện nghi vấn.

Ngày 20/3/2013, điều tra viên Cường triệu tập bà Anh lấy lời khai. Nội dung biên bản ghi lời khai, bản tự khai thể hiện bà Anh đã giúp chồng là ông Vinh trong việc nhận tiền, đưa tiền ông Vinh mua ma túy gửi về Tuy Hòa.

Tuy nhiên, theo bà Anh, biên bản ghi lời khai ngày 20/3/2013 là do Cường tự ghi, không cho bà đọc lại. Còn bản tự khai cùng ngày là do Cường đọc, yêu cầu bà Anh phải viết theo ý Cường. Bà Anh cho rằng do Cường dụ dỗ, hứa hẹn bà khai ra để làm nhân chứng, đồng thời ép bà ký vào biên bản nên bà đã ký và viết theo.

Ngày 2/5/2013, Công an Tuy Hòa khởi tố bị can với bà Anh và chồng về hành vi mua bán trái phép chất ma túy dựa trên báo cáo đề xuất của điều tra viên Cường.

Ngày 13/6/2013, Cường triệu tập bà Anh hỏi cung. Tại biên bản hỏi cung, bà Anh khai không biết, không liên quan đến việc chồng bà và các bị can khác mua bán trái phép chất ma túy.

Sau khi ghi xong biên bản hỏi cung, Cường đưa bà Anh đọc lại, ký tên. Sau đó, Cường tự viết thêm vào phần trả lời của bà Anh trong biên bản với nội dung: “Khi nhận tiền tôi biết tiền này đưa chồng tôi là mua heroin (ma túy) gửi về Tuy Hòa, Phú Yên vì chồng tôi nói cho tôi biết”; và “khi nhận tiền lần đầu tôi không biết là để mua ma túy, các lần sau tôi biết”.

Nội dung viết thêm này do Cường thực hiện sau khi bà Anh đã đọc, ký chốt biên bản hỏi cung. Cường không cho bà Anh biết, không yêu cầu ký xác nhận.

Ngày 25/3/2014, TAND TP Tuy Hòa xử sơ thẩm, tuyên phạt bà Anh 7 năm tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy.

Tình tiết tăng nặng cố tình thực hiện tội phạm đến cùng

Bà Anh có đơn kháng cáo, tháng 9/2014, TAND tỉnh Phú Yên xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm với bị cáo Anh để điều tra lại. Bản án phúc thẩm nhận định: Để có cơ sở vững chắc kết tội bà Anh, cần phải thu thập lời khai ông Vinh (lúc đó đã bỏ trốn).

Ngày 26/1/2015, Từ Phạm Quang Vinh bị bắt theo lệnh truy nã. Điều tra viên Nguyễn Việt Cường tiếp tục thực hiện hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án nhằm buộc tội bà Anh đồng phạm với ông Vinh trong việc mua bán ma túy. Trong các ngày 29/3/2015 và 31/3/2015, tại nhà tạm giữ Công an quận Phú Nhuận (TP HCM), sau khi hỏi cung xong, cho bị can đọc, ký chốt biên bản hỏi cung, Cường yêu cầu bị can viết bản tự khai.

Trong khi bị can Vinh đang viết bản tự khai, Cường dùng một cây bút khác ghi thêm vào phần trả lời của bị can các nội dung có tính chất buộc tội với bà Anh. Cụ thể Cường đã viết thêm nội dung: “Việc vợ tôi nhận tiền đưa cho tôi thì biết tiền này mua ma túy gửi về…”; “Tất cả số tiền mà vợ tôi đưa cho tôi đều biết để mua ma túy”; “Khi nhận tiền đưa tôi vợ tôi biết tiền này để mua ma túy…”.

Những nội dung này do Cường viết thêm sau khi bị can Vinh đã đọc, ký chốt biên bản hỏi cung; không cho Vinh biết, không ký xác nhận.

Ngày 15/12/2017, TAND TP Tuy Hòa xử sơ thẩm vụ án, bà Anh tiếp tục kêu oan. Bà Anh và luật sư bào chữa cho rằng biên bản hỏi cung với bà có dấu hiệu viết thêm nội dung có tính chất buộc tội. HĐXX đã trả hồ sơ để giám định các biên bản hỏi cung có dấu hiệu bị viết thêm nội dung.

Ngày 11/9/2018, Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an Phú Yên kết luận giám định nêu chữ viết các nội dung viết thêm trong biên bản hỏi cung của bà Anh, ông Vinh “là do cùng một người viết ra”.

VKSND Tuy Hòa tiếp tục trưng cầu Phân viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) tại TP Đà Nẵng giám định. Ngày 7/3/2019, cơ quan này kết luận giám định nội dung chữ viết được trưng cầu trong các bản hỏi cung với bà Anh, ông Vinh “là được viết thêm, không cùng thời điểm với nội dung còn lại trên tài liệu cần giám định”.

Tại CQĐT, Cường thừa nhận đã viết thêm các nội dung có tính chất buộc tội vào các hàng còn trống trong các biên bản hỏi cung bà Anh, ông Vinh. Cường khai rằng nếu không ghi thêm các nội dung này vào các biên bản hỏi cung thì không có chứng cứ nào khác để buộc tội bà Anh.

VKSND tối cao nhận định hành vi của Cường đã gây hậu quả nghiêm trọng, dẫn đến việc các cơ quan tiến hành tố tụng Tuy Hòa đã ra kết luận điều tra, cáo trạng truy tố, xét xử vụ án bị sai lệch; việc giải quyết vụ án diễn ra trong thời gian dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của bà Anh. VKS xác định Cường có tình tiết tăng nặng là cố tình thực hiện tội phạm đến cùng.